Osmanlı’nın mali çöküşü ve galata bankerleri

Galata Bankerleri'nde Haydar Kazgan, Osmanlı’nın içine düştüğü borç çıkmazını titiz bir inceleme ile belgelere dayalı olarak 512 sayfalık bir kitapla ortaya koyuyor. Kitapta Galata Bankerleri’nin ortaya çıkması ve gelişmesi, ekonomide yer almaları ele alınıp işleniyor.

Profesör Haydar Kazgan, Galata Bankerleri’nde 19. yüzyıl başında Osmanlı’nın mali çıkmaza girdiğini ele alıyor. 1844’e gelindiğinde altın ve dövize sıfırlanarak borç batağında yaşayamaz hale geldiğini, tam bir çıkmaza girdiğini belirtiyor. Bu durumdan borç veren ülkeler ve Galata bankerlerinin şikâyetçi olmadığını söylüyor. Çünkü borçlanma faizleri çok yüksek.

1875’e gelindiğinde Osmanlı borçlarını ve faizleri ödeyemez hale geliyor. 6 Ekim 1875’te Sadrazam Mahmut Nedim Paşa’nın isteği ile “İdare-i Seniyye” yayınlanıyor. Buna göre Osmanlıların vadesi gelmiş borçları ve faizlerinin taksitlendirilmesi, yarısının ödenmesi ve geri kalanının vadeli yüzde 5 faizle tahvil çıkararak karşılanması karara bağlanıyor. Bu durum Avrupa borsalarında şok tesiri yaratıyor. 1881’de Osmanlı moratoryum ilan ediyor. Muharrem Kararnamesi ile kurulan Düyûn-u Umumiye İdaresi’ne borçlar devrediliyor. Düyûn-u Umumiye İdaresi’nin kurduğu reji şirketi ile âdeta Osmanlı teslim alınıyor.

Galata Bankerleri'nde Haydar Kazgan, Osmanlı’nın içine düştüğü borç çıkmazını titiz bir inceleme ile belgelere dayalı olarak 520 sayfalık bir kitapla ortaya koyuyor.

Kitapta Galata Bankerleri’nin ortaya çıkması ve gelişmesi. ekonomide yer almaları ele alınıp işleniyor.

Daha önce iki cilt halinde yayınlanan Haydar Kazgan’ın kitabı bu kez Efil Yayınevi’nde tek cilt haline getirilerek basıldı.

GALATA BANKERLERİ, HAYDAR KAZGAN, EFİL YAYINEVİ, 520 S.