TEKNOLOJİ DEVRİNDE YENİ BİR ADIM: PREVENTOMİK
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte insan genom dizisinin ortaya çıkarılması amacıyla yapılan araştırmalar her geçen gün artmaktadır ve bu durum omik teknoloji devrinin başlamasına neden olmuştur.
Omik, biyolojik sistemlerin genel analizi olarak tanımlanabilir. Yeni omik teknolojileri, metabolizma ve beslenme arasındaki ilişkinin araştırılmasına öncülük eder. Bu araştırmalar doğrultusunda yeni bir oluşum karşımıza çıkmaktadır: Preventomik.
Uzmanlar kişiselleştirilmiş beslenmede yeni bir paradigma oluşturan Preventomik ile; diyetle ilgili hastalıkları önleme konusunda tüketicilere yardımcı olmak amacıyla ayrıca diyet ve yaşam tarzı alışkanlıkları hakkında kişiselleştirilmiş tavsiyeler göndermek için biyobelirteç tabanlı bir sistem geliştirmeyi hedefler.
Preventomik European projesi ile; fiziksel ve davranış özellikleri, yaşam tarzı, genotip, tercihler ve fiziksel durum gibi bireysel özelliklere dayanarak insanların sağlığını iyileştirmek için beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarıyla ilgili 3 yıl sürecek kişiselleştirilmiş bir plan gerçekleştirilecek. Bilgi ve iletişim teknolojisi araçlarının kullanımı ile tüketicilerin ihtiyaç ve gereksinimlerini dikkate alacak kişisel sağlık planları, alıcılara davranışsal bilgi istemi şeklinde ulaşacak. Bu proje, gelecekteki herhangi bir tedavi veya sağlık durumunun kişiselleştirilmesine uygulanabilen özel bir hizmeti temsil edecek.
7 farklı ülkeden 19 Avrupalı ortağı olan Preventomik’in, hem sağlığı iyileştirmek için yeni teknolojileri uygulaması (e-ticaret) hem de insan tüketimine yönelik yeni gıda ürünlerini piyasaya sürmesi bekleniyor.
Projenin başarılı olması için, omik tekniklerin özellikle de metabolomiklerin potansiyelinden yararlanılacak. Ayrıca mevcut alışkanlıklardaki değişiklikleri teşvik eden, kişisel sağlığın sürekli ve kalıcı bir şekilde iyileştirilmesini sağlayan, kişiselleştirilebilir beslenme araçları sunmak için çeşitli tekniklere odaklanılacak.
Yapılan bu araştırmalar, yeni sağlıklı yaşam alışkanlıklarının sürdürülmesine yardımcı olmakla beraber daha kişiselleştirilmiş bir diyet ile kullanıcı memnuniyetinin ve güveninin artması bekleniyor. Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu’nun (EFSA) önerileri doğrultusunda, sağlıklı bir beslenme düzeni olarak Akdeniz diyetine daha fazla uyulması teşvik ediliyor.
Proje, gelecekteki araştırmaları desteklemek için açık kaynak veri kullanımında yenilikler içeriyor. Bunlara ek olarak; daha kesin bilgi ile sürdürülebilir çözüm arayışı içerisinde olup farklı kaynaklardan gelen verileri yönetmek için bilgi ve iletişim teknolojisi kullanılarak, toplumun artan talebi doğrultusunda daha kişiselleştirilmiş bir hizmet sunulması hedefleniyor.
Gıda değer zincirinin farklı seviyelerindeki kişiselleştirme potansiyelini göstermek için Preventomik; hem sağlıklı gönüllülere, hem de kardiyovasküler hastalık riski taşıyan abdominal obezitesi olan kişilere farklı senaryolar oluşturularak takip edilecek. Son yıllarda kişiselleştirilmiş beslenmeyle ilgili beklentiler artmış olsa da; bireyin hangi değişkenliklerden etkilendiği veya daha sağlıklı alışkanlıklar edinmesini engelleyen davranışsal faktörlerin ne olduğu konusunda yeterli bulgular henüz elde edilemedi.Sağlık için artan endişe, nüfusun yaşlanması, harcanabilir gelirdeki artış, yaşam tarzındaki değişiklikler ve gelişmekte olan pazarlardaki büyüme gibi toplumdaki kilit eğilimlerin artması nedeniyle 2015 yılında 81 milyar Euro olan kişiselleştirilmiş beslenme pazarının 2020’de 110,5 milyar Euro’ya çıkacağı tahmin ediliyor.
Bu bağlamda uzmanlar gıda endüstrisinin; beslenme ve sağlık hizmetleri gibi alanlarda bireysel düzeyde çözümler sunması gerektiği konusunda hemfikir görünüyor. Preventomik; sağlık durumunu izlemek için mevcut uygulamalarla ve kişiselleştirilmiş beslenme yazılımıyla birlikte çalışabilen, benzersiz bir hizmet olan yeni bir mFood platformu olarak karşımıza çıkıyor.
Üstelik herhangi bir sağlık tedavisinin de kişiselleştirilmesine kapı açıyor.