AYAKKABILAR BAKTERİ KAYNIYOR!
Siz de misafirleriniz evinize adımını attığı anda kendinizi şu ikilemin içinde bulan ev sahiplerinden biri misiniz: Misafirimin ayakkabılarını çıkarmasını istemeli miyim, istememeli miyim?
Evimizi bakteri istilasından korumak için sosyal açıdan biraz tuhaf bir imaj çizme riski göze alınabilir gibi gelebilir ama ayakkabıların taşıdığı bakteriler gerçekten de endişelenmemiz gereken bir konu mu?
Arizona Üniversitesi’nde çevre mikrobiyolojisi uzmanı ve araştırmacı olarak görev yapan Jonathan Sexton’a göre, ortalama bir ayakkabının her santimetrekaresinde binlerce bakteri bulunuyor. Ve nereye gidersek gidelim, attığımız her adımda da bunlara yenileri ekleniyor. Peki, bu bakterilerin türleri tam olarak ne ve bunlar sağlığımız için gerçek bir tehlike oluşturuyorlar mı?
Daha önce yapılan çalışmalarda incelenen ayakkabı örneklerinin yüzde 96’sının tabanının, aralarında Escherichia coli (E.coli) bakterisinin de bulunduğu fekal koliformlarla kaplı olduğu gösterilmişti. E. Coli bakterisinin birçok türü insanlar için zararsız olsa da, bazı türleri şiddetli ishal ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabiliyor.
Her yerde yaygın olarak bulunan E. Coli haricinde, ayakkabılar üzerinde yapılan çalışmalarda çok çeşitli deri enfeksiyonları ve daha da önemlisi kan ve kalp enfeksiyonlarına yol açan Staphylococcus aureus bakterisine de rastlandı. 2014’te yapılan ve Anaerobe dergisinde yayınlanan bir diğer önemli çalışmadaysa Teksas’taki 30 evden çeşitli ev eşyası örnekleri alınmasıyla yapılan incelemeler sonucunda genel olarak ishal gibi bağırsak sorunlarına yol açan Clostridium difficile (C. difficile) bakterisinin bulunduğu ortaya konuldu. Bundan daha da önemli olan, bu bakterinin ayakkabılarda tuvalet yüzeyinde olduğundan daha fazla miktarda bulunmasıydı.
Ancak bu bulgular ne kadar korkutucu görünse de, araştırmacılara göre ortada endişelenmemizi gerektiren çok ciddi bir durum yok. Çünkü ayakkabılar yoluyla evlere taşınan bu bakteriler, genellikle sağlıklı bir insanın çok hastalanmasını sağlayacak kadar yüksek miktarda olmuyor. Sexton, “Genellikle sağlıklı bir insanın bir şeyle enfekte olması için, zararlı bir bakteri türünden olan mikropların binlercesiyle temas etmesi gerekiyor. Asıl tehlike bu bakterilerle temas etmekte. Ve bu bakteriler yerde bulunduklarından, en büyük tehlike de burada bulunuyor. Yetişkinler yerde çok zaman geçirmediği için onlar açısından ciddi bir sorun yok ama çocuklar konusunda aynı şeyi söylemek mümkün değil. Yerde oynayan ya da emekleyen çocuklar konusunda bazı önlemlerin alınması faydalı sonuçlar doğuracaktır” diyor.
Araştırmacılar fazladan önlemler alması gereken bir başka grubun, yakın zaman önce hastaneye yatmış kişiler gibi bağışıklık sistemi zayıf durumda olan insanlar olduğunu söylüyor ve bu tip durumlarda evleri iyice temizlemenin önemli olduğunu belirtiyorlar. Yani sonuç olarak eğer küçük bir çocuğunuz veya bir sağlık ya da enfeksiyon riskiniz varsa; eve girdiğinizde ayakkabılarınızı çıkarmanız ve onları arada bir temizlemeniz gerekiyor. Ancak araştırmacılara göre, çoğu sağlıklı insanın bu kararı tamamen tercihe ya da alışkanlığa bağlı olarak almasında bir sakınca bulunmuyor.