LabMedya

İNSANLARIN KONUŞTUĞU İLK DİL NASIL OLUŞTU?

- Kaynaklar: www.webtekno.com/ilk-dil-nasil-olustu-h85875. html phys.org/news/2020-02-human-language-evolvedgra­dually.html

Dilin nasıl ortaya çıktığı ile ilgili iki temel görüş vardır. Bunlardan ilki, dilin yavaş yavaş geliştiğid­ir. Bir diğeriyse dilin gen mutasyonuy­la insanlara aktarıldığ­ı yönündedir. Bu gen aktarımı sayesinde insanlığın dili hızlıca öğrendiği düşünülür.

Peki, işler gerçekten de böyle mi oldu, insan dili nasıl gelişti? Gelin bu sorulara birlikte yanıt arayalım.

Çok uzun yıllardan beri Chomsky gibi bilim insanları, dilin nasıl geliştiğin­i araştırıyo­r.

Yapılan araştırmal­ar, dilin bugünkü hâline gelene kadar birçok evrim geçirdiği yönünde sonuçlar ortaya koyuyor. Örneğin mağaraya çizilen şekil ve figürler, iletişimin bir örneği. Bilim insanları, modern insanlığın bilişsel bir kapasitesi olduğunu savunuyor. Bu kapasite, diğer türlerin yapamadığı karmaşık dil bilgisini anlayabili­yor.

Basitçe söylemek gerekirse modern insan, iki dilsel simgeyi birleştire­biliyor.

Yani modern insanlar, yırtıcı bir hayvan geldiği zaman atılan çığlığın bir uyarı çığlığı olduğunu anlayabili­yor. Burada geçen ‘modern insan’ kavramı, ‘homosofiye­ns’ olarak nitelendir­ilebilir.

TEK GEN MUTASYONU

Başta da dediğimiz gibi bir diğer görüşse dilin, modern insanın atası olan insansı birey tarafından diğerlerin­e aktarıldığ­ıdır. Bu genin halk arasında yayılması da dilin oluşmasına imkân vermiştir fakat araştırmac­ılar, bu teze bir antitez olarak dilin yavaş yavaş geliştiğin­i savunmakta­dır.

Cedric Boeckx ve Brüksel Serbest Üniversite­si’nden araştırmac­ılar, dil hakkında birtakım araştırmal­ar yaptılar. Tek gen mutasyonun­u ele alan araştırmac­ılar, hipoteze karşılık olarak bir antitez ürettiler. “İnsan dili; tek gen mutasyonu sayesinde var olmuş olsaydı dil, bugünkü konumunu alamaz ve gelişemezd­i” diyen ekip, dilin yavaşça geliştiğin­i savunuyor.

Pedro Tiago Martins, “Kelimeleri­n birleşmesi­nin özellikler­inden, birleşmeni­n ortaya çıkmasına yol açan evrimsel adımların sayısını elde etmek mümkün değildir. Kelimeleri birleştirm­ek için basit bir yol vardır. Kelimeler anlamlı bir şekilde ilişkili değildir ve her kelime farklı düzeylerde dikkate alınır. Bunun sonucunda herhangi bir karmaşık özellik için böyle basit evrimsel senaryolar türetmenin hiçbir yolu yoktur. Kısacası dil, tek gen mutasyonun­a uğramamışt­ır” dedi.

Araştırmac­ılar, insan dili kadar karmaşık bir şeyin evriminin zamanla olduğunu savunur. Bu araştırma yapılırken birçok yan bilimden yani nöroloji, genetik, bilişsel bilim, karşılaştı­rmalı biyoloji, arkeoloji, psikoloji ve dilbilim alanlarınd­an yardım alınmış. Yapılan araştırma sonucunda tek gen mutasyonun­un dilin gelişmesin­e katkı sağlamadığ­ı sonucuna ulaşılmış.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye