BEYİN BİR KAŞINTIYI NASIL ALGILAR?
VÜCUDUMUZA ÇOK YAKIN KONUMDA OLAN TÜM FİZİKİ ÇEVRE KOŞULLARININ VE DEĞİŞKENLERİNİN HİSSEDİLMESİ DE ASLINDA VÜCUDUMUZUN DEFANS MEKANİZMALARINDAN BİRİSİDİR.
Yumuşak dokunuş normalde üzerine çok da düşünmediğimiz ancak bir bardağı tutarken, çatal ve kaşık kullanırken, saçlarımızı düzeltirken veya bir tişört giyerken dahi kullandığımız dokunma ve hissetme davranış ve duyularını içeren bir sistemdir. Vücudumuza çok yakın konumda olan tüm fiziki çevre koşullarının ve değişkenlerinin hissedilmesi de aslında vücudumuzun defans mekanizmalarından birisidir.
Buna ek olarak, dışardan gelip vücudumuza tutunarak bizi ısıran veya sokan böceklerin de fark ve tespit edilmesi ile bu tehlikelere karşı korunmamızı sağlayan da yine bu sistemdir. Üstelik bu zararsız gibi görünen böcek ısırıklarının Lyme hastalığı (sakırga kenelerinin ısırması ile bulaşan), sıtma ve daha birçok hastalığa sebep olabileceği düşünüldüğünde; vücudumuza konan bir böceğin yarattığı basit bir kaşıntı hissini fark etmenin önemi daha da iyi ortaya çıkmaktadır.
Salk Institute araştırmacıları omurilik boyunca uzanan sinirlerin bu tip kaşıntı sinyallerini beyne iletmekte ne kadar etkili olduğunu keşfetti. Cell Reports’da yayımlanan çalışmada kaşıntı ilaçları geliştirilerek kronik kaşıntı gibi rahatsızlıklara karşı savaşta kullanılabilecek veriler elde edildi.
Egzamadan diyabete ve hatta bazı kanser tiplerine kadar semptom olarak görülebilen kaşıntı veya kronik kaşıntı durumuna sebep olan mekanik kaşıntı duygusunun diğer dokunma hislerinden farklı olduğu biliniyor. Görünene göre, aynı zamanda omurilikte kendine has bir de sinir yolağı bulunuyor.
Araştırma ekibi daha önce omurilikte, mekanik kaşıntı hissini kapalı konumda tutan engelleyici (inhibitory) nöron takımı keşfetmişti. Bu nöronlar olmadan nörotransmitter nöropeptit Y (NPY) salgılanmamış oluyor ve kaşıntı yolağı sürekli açık olduğundan kronik kaşıntı durumu ortaya çıkıyor. NPY nöronlarının baskıladığı kaşıntı hissinin beyine nasıl ve ne şekilde ulaştığı ise bilinmiyordu.
Araştırmacılar NPY nöronları olmadığında,