DOĞAL SABUN NASIL ANLAŞILIR?
Evimizde kullandığımız temizlik malzemelerinin içeriğinde birçok kimyasal yer alıyor. Bununla birlikte sıfır atık felsefesinin de kullandığımız ambalaj malzemesini en aza indirgemeyi kapsadığını düşünecek olursak işe, gün içinde en çok kullandığımız temizlik malzemesi olan sıvı sabunu hayatımızdan çıkarıp doğal sabun yapımı ile başlamak mümkün.
SIVI SABUN IÇERIĞI
Sıvı el sabunu bulaşık deterjanı imalatına benzer şekilde üretilir.
Bileşenler
• Sodyum Lauryl Sülfat (SLS)
• Betain
• KokoDiethanolamin
• Gliserin
• Tuz
• Lauryl alkol
• Sedef
• Sodyum Alkan Sülfat
• Formaldehit(Koruyucu)
• Koku
Özellikle köpürtme için kullanılan
Sodyum Lauryl Sülfat ciltte iritasyona yol açabiliyor. Bununla birlikte bu kimyasallar lavabolarımızdan deşarj ile belediyelerin biyolojik arıtma sistemleri ile yeniden evimize dönebilir veya diğer su kaynaklarına karışarak balıklar ve diğer canlı yaşamını tehdit edebilir.
KOZMETIK ÜRÜNLERDE BULUNAN KIMYASALLAR VE SAĞLIĞA ZARARLARI
Antibakteriyel sıvı sabunlar ise içeriğinde bulunan triklosan ile sağlığı önemli ölçüde tehdit ediyor. Yapılan araştırmalar, mikropları öldürmek için kullanılan triklosanın kas fonksiyonlarını ve iskelet yapısını olumsuz etkilediğini gösteriyor. Proceedings of the National Academy of Sciences isimli tıp dergisinin son sayısında yayımlanan araştırmada, fare ve balıklar üzerinde triklosan maddesinin etkileri test edildi. Triklosana maruz bırakılan farelerde kalp fonksiyonlarında 20 dakika içinde yüzde 25 ve kol kavrama kuvvetinde 1 saat süreyle yüzde 18 azalma olduğu belirlendi. Bununla birlikte vücutta bulunan zararlı bakterileri yok eden tirklosan maddesi faydalı bakterileri de öldürerek sağlığa zarar veriyor.
Triklosan sularda bulunan klor maddesiyle etkileşime girerek kanserojen maddeler olan kloroform ve dioksine dönüşebiliyor ve cilt tarafından emildiklerinde ise doğrudan kanserojen etki yaratabiliyor.
HER KATI SABUN DOĞAL SABUN MU?
Sıvı sabunların insan ve doğaya olan zararlı etkilerini ve sıfır atık kapsamında ambalaj atıklarını azaltmayı göz önünde bulundurarak eskiye dönüş yapıp katı sabun kullanımına geçmenin daha sağlıklı bir tercih olacağı şüphesiz. Ancak unutulmaması gereken bir diğer nokta da katı sabun tercihinde doğal sabunları tercih etmek ve seçim aşamasında çok dikkatli olmak.
Kimya Mühendisi Betül Şahin, özellikle soğuk baskı yöntemiyle elde edilen bitkisel yağlı sabunları tavsiye ediyor ve el sabunlarına temkinli yaklaşılmasını tavsiye ediyor; “Sabunların sertliğini ve köpüğünü artırmak için hayvansal yağlardan faydalanılıyor. Bunların içinde domuz yağı da var. Ayrıca bu tarz yağların içinde tarım ilaç kalıntıları bulunabildiği için toksik (zehirli) olma riski de mevcut.”
Doğal olarak nitelendirilen ürünler için Sağlık Bakanlığı’nın bir yaptırımı bulunmuyor. Yalnızca ‘sağlık’ kelimesinin kullanımı yasak, durum böyle olduğunda dileyen ürettiği ürün ambalajı üstünde ‘doğal’ ibaresine rahatlıkla yer verebiliyor. Bu nedenle de ‘Doğal Zeytinyağlı’, ‘Yüzde Yüz Zeytinyağlı’ yazan ürünlere de mesafeli durmak gerekiyor. Çünkü bu şekilde tanıtımı yapılan sabunlar tam bir kimyasal harikası.
Satın alacağımız sabunun doğal sabun olup olmadığını anlamanın en iyi yolu etiketinde şu içeriklerin yer alıyor olması: Su, doğal yağlar (badem, papatya, defne vb), Sodyum Hidroksit/Kostik (NaOH), tuz (NaCl) ve gliserin.
Doğal sabun ile ilgili yaşanabilecek potansiyel sorun yüksek ph değerine sahip olması. Doğal sabunun PH’ı 9’dur. Suyla durulandığında bazik ortam ile bu seviye 7-7,5’e iniyor. Bu nedenle de ilk aşamada cilt kuruyarak uyum sorunu yaşıyor ancak kısa zaman içerisinde nem oranı dengeleniyor. PH’ı ayarlanmış sabunlar da piyasada yer almakta ancak Ph’ın dengelenmesi için de yine zararlı kimyasallar kullanılıyor ve sabun doğal olmaktan çıkıyor.
DOĞAL SABUN NEDIR?
Doğal sabun, sabunun içeriğinde toksik olabilecek herhangi bir kimyasaldan veya üretimde şüphe uyandıran yöntem veya malzemeden kaçınılması anlamına gelir. Diğer bir deyişle yapay boyalar, parfümler veya katkı maddeleri kullanılmaması anlamına geliyor.
Elbette sadece hobi amaçlı sabun yapmak da bir tercih ancak madem el yapımı sabun yapma için yola koyuldunuz bu ürün neden hem sizin, hem ailenizin hem de çocuklarınız için tamamen güvenilir olmasın?
DOĞAL SABUN HANGI MALZEMELER ILE YAPILIR?
Doğal sabun nasıl yapılır sorusunu sormadan önce ilk sorumuz “Sabun Nedir?” olmalı. Tüm sabun tariflerinin