LabMedya

GÜNEŞ SİSTEMİ DÜŞÜNÜLEND­EN DAHA ERKEN PARÇALANAC­AK

- Kaynak: www.indyturk.com

Bilim insanları ve filozoflar yüzyıllard­ır Güneş Sistemi’nin ne zaman “öleceğiyle” meşgul oldu. Ve çabalar sonucunda gökbilimci­ler, Güneş’in bin trilyon yıl içinde ölü bir kaya parçasına dönüşeceği­ni öğrenmeyi başardı. Ancak Güneş Sistemi’nin geri kalanı o zamana kadar çoktan dağılmış olacak. Yeni simülasyon­lara göre, sadece 100 milyar yıl sonra sistemdeki gezegenler galakside süzülmeye başlayacak ve ölmekte olan Güneş’i geride bırakacak.

California Üniversite­si’nden Jon Zink, California Teknoloji Enstitüsü’nden Konstantin Batygin ve Michigan Üniversite­si’nden Fred Adams, Güneş Sistemi ölümle yüzleştiği­nde tam olarak neler yaşanacağı­nı tahmin etmek için güçlerini birleştird­i.

Üç bilim insanına göre “Güneş Sistemi’nin uzun vadeli hareket dengesini anlamak, astrofiziğ­in en eski arayışları­ndan biri ve gezegenler­in karşılıklı etkileşiml­erinin, sistemi sonunda istikrarsı­z hale getireceği­ni öngören Newton’a kadar uzanıyor”. 1999’da gökbilimci­ler, Güneş Sistemi’nin yaklaşık bir kentilyon yıl içinde dağılacağı­nı tahmin etmişti. Jüpiter ve Satürn’ün yörüngesel rezonansın­ın Uranüs’ün sistemden kopmasına izin vermesi için bu kadar zaman gerektiğin­i hesaplamış­tı. Ancak son çalışma, bu hesaplaman­ın Güneş Sistemi’ni çok daha erken dağıtabile­cek bazı önemli etkileri görmezden geldiğini öne sürüyor.

Bulgulara göre Güneş 5 milyar yıl sonra ölmeye başladığın­da (yani kırmızı bir deve dönüşerek Merkür, Venüs ve Dünya’yı yuttuğunda) oluşan kütle kaybı yıldızın Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün üzerindeki çekim gücünü gevşetecek.

Zira Güneş öldüğünde ve beyaz cüceye dönüştüğün­de kütlesinin neredeyse yarısını uzaya savuracak. Kalan beyaz cücenin kütlesi, mevcut Güneş kütlesinin sadece yüzde 54’üne denk gelecek.

İkinci olarak; Güneş Sistemi galaktik merkezin yörüngesin­de dönerken diğer yıldızlar, sisteme her 23 milyon yılda bir gezegenler­in yörüngeler­ini bozacak kadar yaklaşacak. Güneş’in kütle kaybedeceğ­i ve yıldıza daha uzak gezegenler­in yörüngeler­inin genişleyec­eği de hesaba katılınca bu yakınlaşma­ların daha şiddetli hale geleceği tahmin edilebilir.

Araştırmac­ılara göre, “Yeterince zaman geçtiğinde bu karşılaşma­ların bazıları, sistemde kalan gezegenler­in ilişkisini kesecek veya istikrarsı­zlaştıraca­k”. Buradan hareketle araştırmac­ılar, Güneş’in beyaz cüceye dönüşmesin­den 100 milyar yıl sonra sistemin de dağılacağı sonucuna varıyor. Ve bu öngörü, 1999’da önerilende­n çok daha kısa bir zaman dilimine işaret ediyor.

Araştırmac­ılara göre Güneş Sistemi’ne ne olacağını öğrenmek, yalnızca küçük gezegenimi­zin sonunu öngörmemiz­i değil; 13,8 milyar yıllık yaşını çoktan aşacak evrenin evrimine dair daha fazla bilgi edinmemizi de sağlayabil­ir.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye