YANIKLARDA İLK YARDIM BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR!

Deride gerçekleşen yanıklar sonucu yaşanan vücut fonksiyonlarında bozulmalar hayati tehlike yaratabiliyor. Bu nedenle yanıklara ilk yardım tedavisi uygulanması oldukça önemli.

Deri, vücudumuzu zırh gibi sarıp, mikroorganizmalar, ultraviyole ışık, mekanik hasar gibi dış etkilerden koruyarak vücudun ısı düzenlemesini sağlıyor. Vücuttaki sıvı kaybını önleyerek sıvı dengesini sağlıyor. Ayrıca derinin yapısındaki sinirler sayesinde sıcaklığın, soğukluğun, basıncın, dokunma duyusunun ve ağrının hissedilmesini sağlayarak çevre ile temas ve iletişim kurmamıza aracı oluyor. Tüm fonksiyonları göz önüne alındığında deri çok önemli bir organımız olarak karşımıza çıkıyor.

Sıcak (alev, buhar), soğuk, elektrik, radyasyon, sürtünme veya kimyasal ajanlara maruz kalarak derinin hasara uğraması yanık olarak tanımlanıyor.

Yanık; bariyer olan derinin hasar görmesi sonucunda vücudun ısı ve sıvı dengesinin bozulmasına, enfeksiyonların oluşmasına neden oluyor. Bu sebeplerle vücut fonksiyonlarında yaşanan bozulmalar hayatı tehdit edecek durumlar yaratabiliyor. Yanıkların ciddi olup olmadığının değerlendirilmesinin oldukça önemli. Eğer yanıklar:

• Derinse,

• Derinin kuru ve kösele görünüme dönmesine neden olmuşsa,

• Yanma sonrasında siyahlaşma,

beyazlaşma gibi renk değişiklikleri varsa, • Çapı 8 santimetreden büyükse veya eller, ayaklar, yüz, kasık, kalça ya da büyük bir eklemi kaplıyorsa, bu tip yanıklar ciddi yanık olarak değerlendirilir ve tedavi için yanık merkezi olan bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Yanıklarda ilk yardımın oldukça önemli ve hayati değer taşıyor; uygulanması gereken ilk yardım adımları ise şöyle:

1. İlk önce yanma işlemi durdurulmalıdır. Yanan kişi ısı kaynağından uzaklaştırılmalıdır. Elbiseler tutuşmuşsa sırasıyla “dur, yat ve yuvarlan” yöntemiyle kıyafetlerdeki alevler söndürülmelidir.

2. Yanan giysiler ve yanık yerdeki yüzük, küpe gibi takılar çıkarılmalıdır. Eğer kıyafetler cilde yapışmışsa bölge soğutulmalıdır. Eğer cilt zarar görmemişse sağlam cildi korumak için yanık ve soğutulmuş kıyafet bölgeden uzaklaştırılmalıdır.

3. Yanık veya haşlanmış bölge olabildiğince çabuk soğutulmalıdır. Yanık yer en az 20 dakika veya ağrı rahatlayana kadar akan soğuk suyun altında tutulmalıdır. Eğer soğuk su bulunamıyorsa soğuk süt ya da başka soğuk maddeler kullanılabilir.

4. Yanık yeteri kadar soğutulduğunda yanık yeri, şişeceği ihtimali de düşünülerek streç film ile gevşek bir şekilde sarılmalıdır. Yanık yer ayak veya eldeyse temiz plastik bir torba yanık yerin kapatılması için kullanılabilir. Yanık yerin üzerine buz, krem veya jel uygulanmamalıdır. Yoğurt, diş macunu gibi ürünler kesinlikle yanık üzerine sürülmemelidir. Bu tip uygulamalar yanıktaki hasarı ve enfeksiyon riskini artırır. Ayrıca su dolu kabarcıklar enfeksiyon riskini artıracağı için patlatılmamalıdır.

5. Yanık yer kalp seviyesinin üzerinde tutulmalıdır. Ağrı için ağrı kesici alınabilir.

6. En kısa sürede en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

YOĞURT, DİŞ MACUNU GİBİ ÜRÜNLERİNİ KESİNLİKLE YANIK ÜZERİNE SÜRMEYİN!