OBEZİTEYİ DEĞİŞTİREN ŞEHİRLER

Obezite, beraberinde getirdiği birçok sağlık sorunu ile birlikte her yaştan insanı etkileyerek küresel bir salgın haline geldi. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Obezite ile Mücadele Alt Komisyonu’nun geçtiğimiz aylarda yayımladığı rapora göre, Türkiye’de her 3 kişiden 1’i obeziteli. Avrupa ülkeleri arasında Türkiye’yi üst sıralara taşıyan bu oran özellikle kadınlarda ve çocuklarda tehlikeli bir boyuta dikkat çekiyor.

OBEZITE HANGI HASTALIKLARI TETIKLIYOR?

Obezite; tip 2 diyabet, hipertansiyon, damar sertliği, kalp yetmezliği, inme, karaciğer yağlanması, safra taşı, reflü, yağlı böbrek hastalığı, depresyon, uykuda soluk durması, cinsel isteksizlik, kısırlık, adet düzensizliği, eklemlerde kireçlenme gibi hastalıkların ve bazı kanser türlerinin görülme riskinde artışa neden olabilir. Obezitenin ortaya çıkmasında birden fazla faktör rol oynar. Gıda alımındaki artışa ve fiziksel aktivitedeki azalmaya neden olan, genetik, epigenetik, çevresel, biyolojik, psikolojik, davranışsal ve sosyokültürel faktörler obezitenin ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Bireyin vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun (m cinsinden) karesine (BKI=kg/m2) bölünmesiyle elde edilen beden kütle indeksi (BKİ) hesaplaması sonucu obezite teşhisi konulur ve BKİ’nin 30 ve üzeri olması durumunda obezitenin varlığından bahsedilir.

OBEZITEYI DEĞIŞTIREN ŞEHIRLER OLUŞTURULMALI

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa birimiyle birlikte yürütülen fiziksel aktivite ve sağlıklı beslenme stratejileri oluşturma eylemleri, beslenme dostu okullar oluşturma girişimi, gıda etiketleme yönetmeliklerinin oluşturulması, aktif şehirler ve obeziteyi değiştiren şehirler bağlamında yürüyüş ve bisiklet parkurlarının oluşturulması, toplu taşımacılık ağının genişletilmesi ve kullanışlılığının arttırılması obezitenin ülkemizdeki sıklığının azaltılması açısından çok doğru girişimler olacaktır.

TÜRK MUTFAĞINDAKI BESLENME HATALARI

Sıklıkla fast-food ve paketlenmiş gıda tüketiminin yanında, Türk mutfağında da yer alan işlenmiş karbonhidratların, beyaz ekmeğin ve beyaz unla yapılan hamur işi gibi gıdaların tüketimlerinin fazla miktarda olması obeziteyi tetiklemektedir. Ayrıca yörelerimize göre yine doymuş yağ açısından yoğun olan et tüketiminin veya doymuş yağların kendisinin tüketiminin fazla olması da obeziteye neden olabilir.

TÜRKIYE’DE HER 4 ÇOCUKTAN 1’I FAZLA KILOLU

Çocukluk çağında obezite sıklığı son dönemlerde belirgin olarak arttı; ülkemizde her 4 çocuktan 1’i fazla kilolu ya da obeziteli. Evde sağlıklı besinler tüketerek çocukları da bu yiyeceklere yönlendirmek obezitenin önlenmesi açısından çok önemli. Sağlıklı beslenmenin yanı sıra hareketli olmak ve egzersiz de çocuklara birer alışkanlık olarak kazandırılmalıdır.

PSIKOLOJIK STRES GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 60

Obezite beraberinde getirdiği fiziksel sağlık sorunlarının yanında bazı psikolojik bozuklukların da görülme sıklığında artışa sebep oluyor. Obezitesi olan kişilerde herhangi bir psikolojik bozukluğun olma sıklığı yüzde 60’ı bulmaktadır. Gelişimsel süreçte, çocukluk çağında yaşanan sözel, fiziksel ve cinsel şiddet gibi olumsuz yaşam olayları ve bağlanma süreçleri, erişkin yaşamdaki stres yanıtlarını da etkileyerek obezite riskini artırmaktadır. Psikolojik stres, birçok yol üzerinden obeziteyi artırıcı bir risk faktörüdür.