GEN TEDAVİSİ, FELÇ SONRASI GÖRME İŞLEVİNİ YENİDEN ESKİ HALİNE ÇEVİREBİLİR
Çoğu felç durumu beyindeki bir atardamarın tıkanması sonucu gerçekleşir. Sinir dokuya akan kan durur ve bu dokular genellikle ölür. Beyindeki büyük atardamarların pozisyonları dolayısıyla felç durumu genellikle motor işlevi etkiler. Bazı durumlarda hastanın görüş yeteneği etkilenir, hastaların görmelerinde kötüleşme, azalma ya da görüşün tamamen yitirilmesi meydana gelebilir. Purdue University College of Science’ta biyolojik bilimlerde doçent Alexander Chubykin’in liderliğindeki bir araştırma ekibi Çin Jinan Üniversitesi’nden Gong Chen’in yürüttüğü bir ekiple birlikte, gen tedavisi aracılığıyla glial beyin hücrelerini nöronlara dönüştürüp görme işlevini geriye çevirmenin bir yolunu keşfetti ve motor işlevi tedavi etmek için bir umut ışığı oldular.
Nöronlar rejenere olmazlar. Beyin bazen felç sonrası görme işlevini geri kazanmak için çeşitli nöral yolaklarını yeniden görevlendirebilir ancak süreç çok yavaş ilerler ve yetersizdir, bazı hastalarda ise bu hiç gerçekleşmez bile. Etkili olabilen kök hücre tedavisi immün eşleşmelere dayanır, yavaş işleyen ve zor bir süreçtir. Bu yeni gen tedavisi fare modelinde gösterildiği üzere çok daha verimli ve umut vaat ediyor.
Chubykin “Lokal glial hücreleri nöron olmaları üzerine programlıyoruz. Yeni hücreler yerleştirmemize gerek yok, dolayısıyla immün red de olmuyor. Bu işlem kök hücre tedavisi yapmaktan çok daha kolay, beyne de daha az hasar veriliyor. Beynin kendi kendine iyileşmesine yardım ediyoruz. Yaşlı nöronlarla yeni programlanmış nöronlar arasındaki bağlantıların yeniden kurulduğunu görebiliyoruz. Farelerin yeniden görme yeteneklerini kazandıklarını izleyebiliyoruz” diyor.
Chubykin’in araştırması özellikle önem arz ediyor çünkü canlı farede yeni dönüştürülen nöronların haftalar boyunca gelişimini ve olgunlaşmasını optik görüntüleme gibi tekniklerle net olarak takip etmek, görme işlevinde motor yeteneklere kıyasla çok daha kolay. Bu tekniği tamamlamak ve anlayabilmek motor işlevler için benzer bir tekniğin kullanılmasını sağlayabilir. Bu çalışma nöronların yorumlanması ve organların işlevleri hakkında bilgi dağarcığımızdaki boşlukları doldurmak için bir köprü olabilir.
Kaynak: www.sciencedaily.com/ releases/2021/10/211002123006.htm