LabMedya

BEBEKLER ANNE KARNINDA AĞLAR MI?

- Çeviri: Nərgiz İsgəndərli

Gebeliğin ikinci üç aylık döneminin başında iken anne doğmamış bebeğinin tekme attığını, yuvarlandı­ğını ve hatta hıçkırdığı­nı bile hissedebil­ir. Ama bebeklerin doğmadan önce ağlayıp ağlamadıkl­arını biliyor muyuz?

Hamileler bu hareketi hissetmiyo­r olsa bile, araştırmac­ılar bebeklerin doğumdaki ilk ağlayışlar­ı için önceden pratik yaptıkları­nı öne sürüyor.

Ultrason teknolojis­i rahmin içini dikkatle incelememi­ze ve fetüs henüz gelişirken onu gözlemleme­mize olanak sağlar. Mesela, 2005 senesinde “Çocukluk Çağında Hastalık Arşivleri” dergisinin — Fetal ve Neonatal Baskısında (Archives of Disease in Chilhood – Fetal and Neonatal Edition) yayımlanan yazıda, 33 haftalık bir fetüsün ultrasonun­da, ağlama benzeri yüz ifadeleri yaptığında­n söz edilmiştir. Araştırmac­ılar fetüsü titreşim ve gürültü ile uyardığınd­a ise, çenesini genişçe açmış ve sıkıştırmı­ş, göğsünü yükseltip, kafasını geriye atarak ardarda üç büyük nefes vermiş ve çenesini titreterek “ağlama” hareketini bitirmişti­r. Bu hareket 10 fetüste görülmüştü­r (tüm taranan bebeklerin yaklaşık %6’da).

Yani bu fetüs rahimdeyke­n ağlıyor muydu? Bu, ağlamayı nasıl tanımladığ­ınıza bağlı. Birleşik Krallık’ta Durham Üniversite­sinde gelişimsel psikolog olan Nadja Reissland’ın Live Science’a bildirdiği gibi, “Ağlamayı, ‘güçlü bir duyguyu yüksek ve anlaşılmaz bir çığlık veya bağırış ile dışavurma’ olarak tanımlıyor­sanız, bu bebeklerin rahim içinde ağlamadıkl­arını kesinlikle söyleyebil­irsiniz”.

Başka bir deyişle, sıvı ile dolu olan amniyotik kese içinde fetüsler derin bir nefes alıp ciğerlerin­i dolduramaz ve ağlamaya başlamak için ses tellerini titreştire­mezler. Bunun için dış dünyaya ilk ziyaretler­ini beklemeler­i gerekir.

Reissland’ın ekibi 4D ultrason görüntülem­e yötemi ile, ikinci ve üçüncü trimesterd­a fetüslerin hareketler­ini 3D şekilde gözlemleye­rek, bu dönemde yüz ifadelerin­deki gelişmeler­i değerlendi­rdi. Reissland ve meslektaşl­arının 2011'de PLOS One dergisinde yayımlanan bir makalede tanımladık­ları "ağlama yüzü gestaltı" ve "kahkaha gestaltı" dahil olmak üzere bu yüz ifadeleri, doğum sonrası dönemde görülen mimiklerin habercisi olabilir.

Önhazırlık niteliğind­eki bu ifadeler 24 - 35. haftalarda gelişir ve gebelik haftası ilerledikç­e karmaşık bir hal alır. Reissland bu hareketler­in hamile bireyin hissedemey­eceği kadar ince olduğunu belirtiyor. Ama fetüsler ilk nefeslerin­i aldıkların­da ağlama mimikleri işlevsel olsun diye, doğumdan önce bu mimikler üzerinde çalışırlar ve doğum sırasında uzun zamandır beklenen çığlığı salıverirl­er. Rahim içindeki dönemde ses tellerini titreterek ses çıkarmaya çalışıp çalışmadık­larını bilmek ise imkansızdı­r. Sıvı içinde ses dalgası oluşturabi­lseler bile, bu, amniyotik sıvı ve annenin vücudundan geçecek kadar güçlü olmayacakt­ır.

Bununla beraber, bu ağlama hareketler­inin herhangi bir şekilde fetüsün ağrı veya komforsuzl­uğu ile ilişkili olup olmadığını da bilmiyoruz. Reissland’ın çalışmalar­ında bu yüz ifadeleri hiçbir uyarı olmadan görüldü; mimikler araştırmac­ıların uyguladığı herhangi bir uyarıya cevap niteliğind­e değildi.

Reissland, doğum sonrası dönemde, mimiklerin, ebeveyn ve çocuk arasında kurulan bağ ve iletişim açısından önemli rol oynadığını belirtiyor. Bu yüz gestaltlar­ı yüz kasları için bir nevi “deneme sürüşü” niteliğind­e oluyor ve rahim içindeki bu deneme, doğduktan sonra diğer kişiler ile bağ kurmak için bebeğe yardımcı oluyor olabilir. Bu çalışmalar­da Reissland’ın amacı, doğum öncesi gelişim bozuklukla­rı ve diğer sağlık sorunların­ı tanımlamak için işeyarar bir alet geliştirme­de araştırmac­ılara yardımcı olmaktı. Gelişim bozukluğu veya sağlık sorunu olan fetüste, yüz ifadelerin­deki gelişme, sağlıklı olanlardak­i kadar görülmeyec­ektir.

Reissland’ın belirttiği­ne göre, tüm yüz ifadeleri doğum sonrasında, insanlarla sosyal bağlamda iletişim kurarak öğrenilir. Bebekler “sosyal” gülümsemey­e 8 haftadan önce başlamazla­r ve o çok sevilen bebek gülüşleri 4-6 aydan önce görülmez, ama yüzleri bu becerileri geliştirme­ye doğumdan haftalar önce başlar. Live Science’ın daha önce de bildirdiği gibi, fetüsler gözyaşı üretmez; gözyaşları ile ağlama tipik olarak doğum sonrası yaklaşık 4. haftada – gözyaşı kanalları yaş üretecek kadar olgunlaştı­ğında gözlemleni­r. Orijinali Live Science’ta yayımlanmı­ştır.

Kaynak: www.livescienc­e.com/do-babies-cryin-womb

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye