BEBEKLER ANNE KARNINDA AĞLAR MI?
Gebeliğin ikinci üç aylık döneminin başında iken anne doğmamış bebeğinin tekme attığını, yuvarlandığını ve hatta hıçkırdığını bile hissedebilir. Ama bebeklerin doğmadan önce ağlayıp ağlamadıklarını biliyor muyuz?
Hamileler bu hareketi hissetmiyor olsa bile, araştırmacılar bebeklerin doğumdaki ilk ağlayışları için önceden pratik yaptıklarını öne sürüyor.
Ultrason teknolojisi rahmin içini dikkatle incelememize ve fetüs henüz gelişirken onu gözlemlememize olanak sağlar. Mesela, 2005 senesinde “Çocukluk Çağında Hastalık Arşivleri” dergisinin — Fetal ve Neonatal Baskısında (Archives of Disease in Chilhood – Fetal and Neonatal Edition) yayımlanan yazıda, 33 haftalık bir fetüsün ultrasonunda, ağlama benzeri yüz ifadeleri yaptığından söz edilmiştir. Araştırmacılar fetüsü titreşim ve gürültü ile uyardığında ise, çenesini genişçe açmış ve sıkıştırmış, göğsünü yükseltip, kafasını geriye atarak ardarda üç büyük nefes vermiş ve çenesini titreterek “ağlama” hareketini bitirmiştir. Bu hareket 10 fetüste görülmüştür (tüm taranan bebeklerin yaklaşık %6’da).
Yani bu fetüs rahimdeyken ağlıyor muydu? Bu, ağlamayı nasıl tanımladığınıza bağlı. Birleşik Krallık’ta Durham Üniversitesinde gelişimsel psikolog olan Nadja Reissland’ın Live Science’a bildirdiği gibi, “Ağlamayı, ‘güçlü bir duyguyu yüksek ve anlaşılmaz bir çığlık veya bağırış ile dışavurma’ olarak tanımlıyorsanız, bu bebeklerin rahim içinde ağlamadıklarını kesinlikle söyleyebilirsiniz”.
Başka bir deyişle, sıvı ile dolu olan amniyotik kese içinde fetüsler derin bir nefes alıp ciğerlerini dolduramaz ve ağlamaya başlamak için ses tellerini titreştiremezler. Bunun için dış dünyaya ilk ziyaretlerini beklemeleri gerekir.
Reissland’ın ekibi 4D ultrason görüntüleme yötemi ile, ikinci ve üçüncü trimesterda fetüslerin hareketlerini 3D şekilde gözlemleyerek, bu dönemde yüz ifadelerindeki gelişmeleri değerlendirdi. Reissland ve meslektaşlarının 2011'de PLOS One dergisinde yayımlanan bir makalede tanımladıkları "ağlama yüzü gestaltı" ve "kahkaha gestaltı" dahil olmak üzere bu yüz ifadeleri, doğum sonrası dönemde görülen mimiklerin habercisi olabilir.
Önhazırlık niteliğindeki bu ifadeler 24 - 35. haftalarda gelişir ve gebelik haftası ilerledikçe karmaşık bir hal alır. Reissland bu hareketlerin hamile bireyin hissedemeyeceği kadar ince olduğunu belirtiyor. Ama fetüsler ilk nefeslerini aldıklarında ağlama mimikleri işlevsel olsun diye, doğumdan önce bu mimikler üzerinde çalışırlar ve doğum sırasında uzun zamandır beklenen çığlığı salıverirler. Rahim içindeki dönemde ses tellerini titreterek ses çıkarmaya çalışıp çalışmadıklarını bilmek ise imkansızdır. Sıvı içinde ses dalgası oluşturabilseler bile, bu, amniyotik sıvı ve annenin vücudundan geçecek kadar güçlü olmayacaktır.
Bununla beraber, bu ağlama hareketlerinin herhangi bir şekilde fetüsün ağrı veya komforsuzluğu ile ilişkili olup olmadığını da bilmiyoruz. Reissland’ın çalışmalarında bu yüz ifadeleri hiçbir uyarı olmadan görüldü; mimikler araştırmacıların uyguladığı herhangi bir uyarıya cevap niteliğinde değildi.
Reissland, doğum sonrası dönemde, mimiklerin, ebeveyn ve çocuk arasında kurulan bağ ve iletişim açısından önemli rol oynadığını belirtiyor. Bu yüz gestaltları yüz kasları için bir nevi “deneme sürüşü” niteliğinde oluyor ve rahim içindeki bu deneme, doğduktan sonra diğer kişiler ile bağ kurmak için bebeğe yardımcı oluyor olabilir. Bu çalışmalarda Reissland’ın amacı, doğum öncesi gelişim bozuklukları ve diğer sağlık sorunlarını tanımlamak için işeyarar bir alet geliştirmede araştırmacılara yardımcı olmaktı. Gelişim bozukluğu veya sağlık sorunu olan fetüste, yüz ifadelerindeki gelişme, sağlıklı olanlardaki kadar görülmeyecektir.
Reissland’ın belirttiğine göre, tüm yüz ifadeleri doğum sonrasında, insanlarla sosyal bağlamda iletişim kurarak öğrenilir. Bebekler “sosyal” gülümsemeye 8 haftadan önce başlamazlar ve o çok sevilen bebek gülüşleri 4-6 aydan önce görülmez, ama yüzleri bu becerileri geliştirmeye doğumdan haftalar önce başlar. Live Science’ın daha önce de bildirdiği gibi, fetüsler gözyaşı üretmez; gözyaşları ile ağlama tipik olarak doğum sonrası yaklaşık 4. haftada – gözyaşı kanalları yaş üretecek kadar olgunlaştığında gözlemlenir. Orijinali Live Science’ta yayımlanmıştır.
Kaynak: www.livescience.com/do-babies-cryin-womb