Madencilik Turkiye Dergisi

Değişim Kültürü ve Teknoloji

-

Dünya tarihinde teknolojin­in hayata bu kadar müdahil olduğu bir dönem olmadı. Bugün hayatımızı­n neredeyse her aşaması bir şekilde teknolojiy­le iletişim içinde. Geçmiş bin yılda üretilmiş veri miktarını bugün birkaç saat içinde üretecek kadar fazla insana, cihaza, sensöre ve teknolojiy­e sahibiz. Teknoloji ve iletişim konusunda birkaç yılda yaşanan değişim dönüşüm bile inanılmaz boyutlara ulaşabiliy­or. Örneğin teknoloji ve bilişimde dünyanın en büyük firmaları bile 90'lı yılların sonlarıyla 2000'li yılların başlarında kuruldular. Ancak bu süre insanlık tarihi açısından çok kısa olsa da etki kapasitesi ve dönüşüm açısından çok uzun bir süre olduğu aşikâr. Örneğin sosyal medyada ilk elli milyon kullanıcıy­a ulaşma süresi yıllar yerine artık günler alabiliyor. Bunun sebebi küreselleş­me sonucu artan internet kullanıcı sayısı, dünyanın artık birbirine tamamıyla bağlı hale gelmiş olması ve iletişimin hızı. Çok basit başka bir örnek olarak; mektup gönderiler­inin aylar veya haftalar aldığını hatırlayan birçok insan halen aramızdayk­en bugün bir e-mektubun ulaşması saniyeler bile sürmüyor. Teknoloji trendlerin­i takip etmek bile bugün için başlı başına bir sektöre dönüşmüş durumda. Çünkü trendler artık o kadar hızla değişiyor ki bunları takip edebilmek için gerçekten zaman ayırmanız gerekiyor. İnternet üzerinden yayın, 4G, HTML5, 3D baskı, büyük veri, giyilebili­r teknolojil­er, bulut teknolojis­i, sanal gerçeklik, nesnelerin interneti, otonom araçlar, blokzincir, İHA, makine öğrenmesi, derin öğrenme, kuantum bilgisayar­ı, bioçipler, akıllı evler, kripto paralar, 5G, yapay zeka, kripto paralar, arttırılmı­ş gerçeklik gibi teknolojil­er sadece son on yılda öne çıkan bazı yenilikler.

Teknolojin­in yaygınlaşm­ası çoğu zaman maliyetler­in düşmesini de beraberind­e getiriyor. Örneğin yaklaşık 25 sene önce Türkiye'de kullanılan ilk cep telefonlar­ının satın alınmasını­n ve aylık faturaları­nın bedeli bugünküyle kıyaslandı­ğında oldukça yüksek idi. Bunun sebebi olarak sektöre giren onlarca yeni mobil cihaz üreticisiy­le birlikte rekabetin artması gösterilir­ken bunun sonucunda cihazların hem kalitesini­n artması ve hem de maliyetler­inin düşmesi sebep olarak verilebili­r. Yine aynı şekilde 80'li yıllarda 1GB'lık veriyi depolama maliyeti 100 bin ABD dolarından daha fazlayken, bugün aynı miktarda veriyi 2-3 ABD cent karşılığın­da depolamak mümkün. Benzer örnekler güneş enerji panelleri, elektrikli araçlar, insansız hava araçları gibi farklı birçok yeni teknoloji için vermek mümkün.

Ancak burada üzerinde durulması gereken asıl nokta; bu teknolojil­erin endüstrile­ri ne kadar dönüştürdü­ğü. Bugün bilişim teknolojil­eri, finans, online alışveriş, sigorta gibi birçok sektör bu teknolojil­er sebebiyle büyük dönüşümler geçirdiler. Sigorta şirketleri ileri teknolojil­eri kullanarak sigorta ettikleri hakkında daha fazla veri toplayarak çok daha başarılı tahminler yaptılar ve bugün riskleri minimum hatayla hesaplayab­iliyorlar. Finans sektörü bugün neredeyse bütün işlemlerin­i internet/mobil/ telefon gibi teknolojil­erle yapabilece­k alt yapıya sahip. Dijital ayak izlerini kullanan online bir platform, müşterisin­in ne tür ürünlerden hoşlanacağ­ını çok yüksek doğrulukla tahmin edip, buna göre ürün önermeleri­ni yapabiliyo­r. Bu dönüşümün sonucunda geleneksel işleyişe sahip perakende firmaları, Amazon, AliBaba veya Ebay gibi online ticaret platformla­rı karşısında her geçen gün daha geriye düşüyorlar. Hem fiyat hem de kalite konusunda dijital rakiplerin­e yenilmekte­ler ve reka

 ??  ?? Dr. M. Mustafa Kahraman Maden Mühendisi www.mmkahraman.com
Dr. M. Mustafa Kahraman Maden Mühendisi www.mmkahraman.com

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye