Meta Nikel Kobalt Madencilik Sanayi ve Ticaret AŞ
Gördes ilçesi, Ege Bölgesi'nin İç batı Anadolu Bölümü'nde Manisa'nın 115 km, Akhisar'ın 70 km kuzey doğusunda yer almaktadır. Meta Nikel Kobalt AŞ ruhsatlı sahaları ve işletme tesisi ise Gördes ilçesine 20 km uzaklıktaki Kabakoz Köyü mevkiinde konumlanmaktadır.
Meta Nikel Kobalt; Gördes, Eskişehir ve Uşak'ta ruhsatlı sahalara sahip olmasının yanında farklı bölgelerde de arama ve sondaj çalışmalarına devam ederek bünyesine katma değeri yüksek elementleri Türkiye ekonomisine kazandırma yolunda emin adımlarla ilerlemektedir.
2000 yılında kurulan Meta Nikel Kobalt, faaliyetlerini 2007 yılından bu yana Türkiye'nin yenilikçi ve vizyoner grubu olan Zorlu Holding bünyesine katılarak ‘'Meta Nikel Kobalt Madencilik Sanayi ve Ticaret AŞ'' adıyla sürdürmektedir. Zorlu Holding'in beş ana faaliyet alanı arasında yer alan Maden ve Metalürji Grubu altında konumlanan şirketimiz, nikel ve kobaltın farklı formlarında bölgesel bir tedarikçi olma hedefi ile ülkemizin nikel potansiyelini ekonomimize kazandırmak üzere, arama, işletme, ihracat, Ar-Ge ve yatırım faaliyetlerinde bulunmaktadır.
Meta Nikel Kobalt, çalışanların bilgi ve becerilerini en iyi biçimde kullanmalarını sağlamak, işletmeye olan katkısını en üst düzeye çıkartma politikasını benimseyen ve tüm çalışanların iş yaşam kalitesini yükselterek sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarına olanak sağlayan bir kuruluştur. Modern, en son teknolojiye ve olanaklara sahip, var olduğu çevreye değer katan 680 çalışanı ile sürdürülebilirlik anlayışını ilke edinmiştir. Çalışanların büyük bir kısmı Gördes ve çevresindeki yerleşimlerden istihdam edilmesiyle oluşturduğu ekosistem, bölgenin kalkınmasına ve gelişmesine katkı sağlayan bir anlayış içerisindedir.
Gördes ilçesine yapılan ve Türkiye'nin ilk nikel işletme tesisi unvanını alan yatırımın ilk fazını 2014 yılında tamamlayan Meta Nikel Kobalt AŞ, devreye alma çalışmalarının ardından ilk ticari ürün sevkiyatını 2015 yılı içerisinde gerçekleştirerek Türkiye'de nikel madenciliğini yeni bir iş alanı haline getirmiştir. Tesis yılda yaklaşık olarak 1,75 milyon ton cevher besleme ve 10 bin ton nikel üretim kapasitesine sahiptir. İşletme son 5 yılda yaklaşık olarak 24.000 ton nikel eşleniği konsantre ürün üreterek tamamını ihraç etmiştir.
Maden Arama
Nikel üretim tesisimizin içerisinde bulunduğu Gördes işletmesinde 19.675 ha'lık alan içerisinde 13 adet 4. Grup maden arama ve işletme ruhsatlı sahamız bulunmaktadır. Ayrıca Eskişehir ilinde 15.583 ha'lık alan içerisinde 11 adet, Uşak ilinde 2.480 ha'lık alan içerisinde 3 adet, Kütahya ilinde 372 ha'lık alan içerisinde 1 adet 4. Grup ruhsatımız mevcuttur.
Ruhsat sahalarımız içerisinde yapılan çalışmalarda cevherleşme İzmir-Ankara-Erzincan Kenet zonu ile Menderes masifi üzerinde yer alan ofiyolitlerde yer almaktadır. Cevherleşmenin tipi laterittir. Lateritlerde görülen temel mineraller limonit (Ni,Fe) O(OH) ve garniyerit (Ni,Mg) 3Si O OH'tır.
2 5
İlk sondaj çalışmalarının başladığı günden itibaren yaklaşık 150 bin metre sondaj yapılmıştır. Yapılan sondajlardan elde edilen karotlar, uluslararası standartlara uygun şekilde loglanıp örneklenmektedir. Karot örneklerimizin analizleri kendi laboratuvarımızda yapılmakta, doğrulukları JORC standartlarına göre akredite laboratuvarlara gönderilerek test edilmektedir. Bugüne kadar yapılan sondajlarda, toplamı yaklaşık 160.000 adet analiz yapılmıştır.
Nikel madeni arama ve geliştirme faaliyetleri kapsamında firmamız bünyesinde bulunan 4 adet sondaj makinesine geçtiğimiz aylarda 1 adet sondaj makinesi daha ekleyerek sondaj makine sayımızı 5'e yükselttik. Ruhsat sahalarımızda, nikel potansiyeli ve tenörü yüksek birçok sektör bulunmaktadır. Makine sayısının artmasıyla sektörlerin geliştirilmesi, üretim planlamaları ve üretimin sürdürülebilir olmasından kazandığımız hız ile daha fazla alanda arama ve geliştirme sondajları yapabilmekteyiz.
Maden Üretim
Mevcut proje de uluslararası standartlara uygun (JORC) alınmış 9 sektör olup, bunlardan 2 tanesi hali hazırda çalışılmaktadır.
Açık ocak tekniği ile çalışılan projede şu an Türkmençardağı ve Mataltepe sektörleri aktif olarak işletilmektedir.
Türkmençardağı sektörü açık ocak alanının en üst noktası 1020 kotunda, ocak tabanı ise deniz seviyesinden 900 metre yükseklikte olup ocağın toplam ayak izi 51 ha büyüklüğünde olacaktır.
Mataltepe sektörü açık ocak alanının en üst noktası 1076 kotunda, ocak tabanı ise deniz seviyesinden 960 metre yükseklikte olup ocağın toplam ayak izi 28 ha büyüklüğünde olacaktır.
Mevcut JORC alınmış sahalar ve arama yapılan diğer ruhsatlar da eklendiğinde üretim ömrü mevcut duruma göre 25 yıl olarak planlanmaktadır.
Proses
Açık ocak işletmesinden çıkartılan cevher, kamyonlar yardımıyla stok sahasına taşınarak depolanmaktadır. Üretim programına göre yükleyiciler yardımıyla stok sahasından sisteme beslenen cevher, ilk aşamada cevher hazırlama alanında safsızlıklarından ayrıştırılarak çözündürme işleminin yapılacağı yüksek basınç liçi (HPAL) alanı için hazırlanarak çamur haline getirilir. Çamur, proses için özel dizayn edilmiş otoklav adı verilen titanyum alaşımlı bir reaktör içerisinde 255°C sıcaklık ve 46 bar basınç altında sülfürik asit ile çözündürme prosesine tabi tutulur. Bu süreç, 1 saat gibi kısa bir sürede minimum kimyasal tüketimi yaparak çözündürme işlemini tamamlanır. Çözünme işlemi tamamlanan çözelti, kireçtaşı yardımı ile kademeli olarak pH dengelemesi yapılarak nötralizasyonu sağlanır. Yapılan bu nötralizasyon işlemi ile otoklav reaktörü içerisinde çözünen diğer safsızlıklardan da arındırılmaktadır. Nikel ve kobalt elementlerince zengin çözelti, kazanım ünitesinde hidroksit (OH-) formunda çöktürülerek katı faza geçirilmekte ve satılabilir ürün elde edilmektedir. Proses sonrası oluşan atıklar, tamamen tehlikesiz atıklar için oluşturulmuş toplamda 25 milyon m3 depolama kapasitene sahip olacak atık depolama tesisinde depolanmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği
Meta Nikel işletmelerimizde, amacımız bütün süreçlerimizi yasal mevzuata uygun olarak sürdürmek, çalışanlarımızı iş kazaları ve meslek hastalıklarına karsı koruyup, ruh ve beden bütünlüklerini sağlamaktır. Ayrıca işletme emniyetini, çevre temizliğini ve çevre halkının sağlığını korumakta kırmızı çizgimizdir.
Tüm yönetim kadrolarımızda, “sıfır iş kazası, maksimum iş güvenliği” bilincini hakim kıldık. Bu doğrultuda ISO 45001, 14001 belgesini de alıp, tüm İSGÇ süreçlerimizin uluslararası standartlara uygun olduğunu belgelemek istiyoruz. Bu kapsamda da gereken tüm çalışmaları tamamlamış olup, Kasım/2021 tarihi itibariyle ISO 45001 ve 14001 belgelerini almaya hak kazanmıştır.
Atık Depolama Tesisi
Konsantre nikel ve kobalt hidroksit çökeleğinin elde edilmesi (MHP ürünü) sırasında oluşan proses atığının depolanması işlemi, cevher zenginleştirme tesisinin yaklaşık 3 km kuzeybatısında bulunan atık depolama tesisinde (atık barajı) gerçekleştirilmektedir.
Atık depolama tesisi, 25 hektarlık havzada Avustralyalı GHD firması tarafından detaylı tasarımı yapılmıştır. Detaylı Tasarım, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan güncel yönetmelikler ve atık barajı tasarımı için mevcut uluslararası uygulamalar üzerine kuruludur.
Tasarım Kriterlerinde EIA (ÇED) onayı temel alınmış olup, özellikle işleme tesisinin, 25 yıllık maden ömrünü karşılayacak şekilde planlanmıştır. Atık depolama tesisinin mevcut