Vergi ve mali mevzuattaki güncel gelişmeler

1- İş ve Sosyal Güvenlik Alanında Yapılan Düzenlemeler

7252 sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 28/ 07/ 2020 tarih ve 31199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. İş ve sosyal güvenlik alanında yapılan düzenlemeler, ana hatları ile aşağıda yer almaktadır.

1.1- Yeni Teşvik

7252 sayılı Kanun'un 4' üncü maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanun'una Geçici 26' ncı madde eklenerek ilave SGK prim teşviki getirilmiştir. Bu madde ile;

a) Kısa çalışma kapsamında, 1/ 7/ 2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların;

İşyerindeki kısa çalışmanın sona ermesi ve aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri şartı ile 31/ 12/ 2020 tarihini geçmemek üzere

Kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle,

5510 sayılı Kanunun 82' nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında,

Her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanacaktır. İşverene her bir ay için sağlanacak destek süresi;

Kısa çalışma ödeneği alanlar için sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısını geçemeyecektir.

b) Nakdi ücret desteği kapsamında,

1/ 7/ 2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda ( a) maddesi kapsamındaki destekten ilgili fıkrada belirtilen süreler ve şartlarla yararlandırılır.

Cumhurbaşkanı üç aylık süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak altı aya kadar uzatmaya yetkilidir.

Covid- 19 çerçevesinde 01.07.2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneği/ nakdi ücret desteğinden yararlanan işçilerin çalıştıkları işyerlerinde kısa çalışmanın sona erdirilerek normal haftalık çalışma sürelerine dönülmesi halinde kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren 3 ay süreyle sigorta prime esas kazancın alt sınırı ( 2.943,00 TL) üzerinden hesaplanan işsizlik sigortası primi hariç sigorta primlerinin işçi ve işveren hisselerinin tamamı işsizlik sigortası fonundan karşılanacak, işverenlerin her ay ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilecek, her bir ay için destek süresi kısa çalışma ödeneği/ nakdi ücret desteği alınan aylık ortalama gün sayısı kadar olacak, bu teşvikten 5335 sayılı Kanunun 30' uncu maddesi kapsamında sayılan kamu kurum ve kuruluşları yararlanamayacak, ihale yoluyla alınan işler kapsam dışında tutulacaktır.

1.2- Kısa Çalışma Süresinin Uzatılması

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanun'unun geçici 23' ncü maddesinde değişiklik yapılarak; mevcut durumda bir bütün olarak covid- 19' a bağlı kısa çalışma süresini 31/ 12/ 2020 tarihine kadar uzatma yetkisi bulunan Cumhurbaşkanına, bu tarih korunmak suretiyle başvuru süresi ve/ veya kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresinin sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak uzatabilme yetkisi tanınmaktadır. Bu şekilde kısa çalış

ma uygulaması, zor durumda olduğu tespit edilecek turizm vb. sektörlerde uzatılabilecektir.

31.07.2020 tarih ve 31202 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2810 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kısa çalışma süresi 2706 sayılı kararda belirtilen esaslar çerçevesinde ve söz konusu karar ile uzatılan süreden sonra başlamak üzere 1 ay daha uzatılmıştır Mevcut durumda Cumhurbaşkanının bu süreleri sektörel farklılık da gözeterek 31.12.2020 tarihine kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır.

1.3- Ücretsiz İzne Çıkarma/ İşten Çıkarma Yasağı Süresi Uzatılması

7252 sayılı Kanun'un 5' inci maddesi ile 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10' uncu maddesi fıkrasında yer alan fesih yasağı ve fesih hallerinde değişiklik yapılmıştır.

- Mevcut durumda fesih yasağı 17/ 08/ 2020 tarihine kadar uzatılmış ve Cumhurbaşkanı bu süreyi 6 aya kadar uzatabiliyor iken, yeni durumda fesih yasağını her defasında en fazla üçer aylık sürelerle olmak üzere 30/ 6/ 2021 tarihine kadar uzatma yetkisi verilmiştir.

- Mevcut durumda sadece, “4857 sayılı Kanun'un 25' inci maddenin birinci fıkrasının ( II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepleri” nedeniyle işverenin iş akdi feshi yetkisi var iken, bunlara “belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri” de eklenmiştir.

31.07.2020 tarih ve 31202 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2811 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile; hem fesih yasağı hem de paralel şekilde işverene tanınan ücretsiz izne çıkarma yetkisi ( nakdi ücret destekli) Cumhurbaşkanı tarafından 17/ 09/ 2020 tarihinde sona erecek şekilde 1 ay daha uzatılmıştır Mevcut durumda Cumhurbaşkanının bu süreleri 30.06.2021 tarihine kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır.

1.4- İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi Görevlendirme/ Bulundurma Süresinin Uzatılması

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun'unun 50' den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ile kamuya ait işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmesi yükümlülüğü 1/ 7/ 2020 tarihinden 31/ 12/ 2023 tarihine ertelenmiştir. 50' den az çalışanı olan az tehlikeli işyerleri ve kamu kurum ve kuruluşlarında iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme ve/ veya bulundurma yükümlülüğü, 31/ 12/ 2023 tarihine kadar ertelenmiş bulunmaktadır.

2- Bazı Mal ve Hizmetlere Uygulanacak KDV Oranlarının Yeniden Tespiti

24.12.2007 tarih ve 2007/ 13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mal ve Hizmetlere Uygulanacak KDV Oranlarının Tespitine İlişkin Karar'a eklenen geçici 6. madde uyarınca, aşağıda belirtilen mal ve hizmet teslimlerinde, 31.12.2020 tarihine kadar uygulanacak KDV oranı % 8 olarak belirlenmiştir.

İşyeri kiralama hizmeti,

Kongre, konferans, seminer, konser, fuar ve lunapark giriş ücretleri,

Düğün, nikah, balo ve kokteyl salonlarında verilen organizasyon hizmetleri,

Berberlik ve kuaförlük hizmetleri ile güzellik salonunda verilen hizmetler,

Terzilik, giyim eşyası ve ev tekstil ürünlerinin onarım ve tamiratı,

Ayakkabı ve deri eşyaların onanımı ile ayakkabı boyama hizmetleri,

Kuru temizleme, çamaşırhane, giyim eşyası ve diğer tekstil ürünlerini ütüleme hizmetleri,

Halı ve kilim yıkama hizmetleri, Bisiklet, motosiklet ve motorlu bisikletlerin bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Evde kullanılan elektrikli cihazların ( buzdolabı, fırın, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, klima vb.) bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Tüketici elektroniği ürünlerinin ( TV, radyo, CD/ DVD oynatıcılar, ev tipi video kameralar vb.) bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Evde kullanılan ısıtma ürünlerinin ( termosifon, şofben, banyo kazanı, kombi vb.) ( merkezi ısıtma kazanları hariç) bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Ev ve bahçe gereçlerinin bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Mobilyaların ve ev döşemelerinin bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Bilgisayarların, iletişim araç ve gereçlerinin, saatlerin bakım ve onarımı ( malzemeler hariç)

Müzik aletlerinin bakım ve onarımı, Çilingirlik ve anahtar çoğaltma hizmetleri ile hamallık hizmetleri,

Motorlu kara taşıtlarının yağlanması, yıkanması, cilalanması hizmetleri ile bunlara ait koltuk ve döşemelerin bakım ve onarımı ( malzemeler hariç),

Hane sakinlerine verilen konut bakım, onarım, boya ve temizlik hizmetleri ( malzemeler hariç),

Dışarıda yeme içme hizmetleri ( alkollü içeceklere isabet eden kısım hariç)

Yolcu taşımacılığı hizmetleri,

Süs bitkileri ve çiçek teslimleri,

Aşağıda belirtilen mal ve hizmet teslimlerinde ise, 31.12.2020 tarihine kadar uygulanacak KDV oranları % 1 olarak belirlenmiştir.

o Sinema, tiyatro, opera, operet, bale, müze giriş ücretleri,

o Gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerler hariç olmak üzere kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde ( birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip olan yerler ile üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar hariç) verilen hizmetler ( bu yerlerde verilen hizmetlerin alkollü içeceklere isabet eden kısmı hariç),

o Otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde sunulan geceleme hizmeti

Söz konusu Cumhurbaşkanı Kararı yayımı, tarihi olan 31.7.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.