UD’UN SINIRLARINI AŞMAK
GOING BEYOND LIMITS OF THE OUD with
Müzik, soyuttaki frekansların duyguya ve ifadeye dönüş biçimidir. Armoni, notalar, söylemler ve çalımlar araçtır. Ben bu felsefeyle çalışmalarıma devam ediyorum. Bu felsefeye sadık kalarak hayatta sahip olduğum tüm birikimleri sanatıma ve icrama yansıtıyorum Hakan Emre Ziyagil’in müzik yolculuğu sekiz yaşında babasının piyanosunun tuşlarına dokunmasıyla başlar ve ilk eğitimini piyano eğitmeni olan babasından alır. Portekizli bir anne ve Türk bir babadan dünyaya gelmiştir. Aile ortamında sahip olduğu kültür çeşitliliği vizyonunun zenginliğine yansır. İleride ud sazına katacağı bir çok sentez ve yenilik bu kültürel zenginlikten beslenir. Ud sazında yaptığı farklı cover1 ve özel aranjeler2 Hakan Emre Ziyagil’in çok yönlü ve çok kültürlü yapısının yansılamalarını barındırır. Konservatuvar yıllarında aranjörlük yapmaya başlar ve Ud sazını dijital müzik dünyasına tanıtmaya çalışır. Ud’un yanı sıra bir çok çalışmasına perdesiz gitarı ile imzasını atar.
Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’ndeki Türk Musikisi master eğitimininin ardından Gazi Üniversitesi Müzik Eğitim Bölümü’nde doktora programına devam eden bu çok değerli sanatçı, sınırları zorlayan çalışmalarını dergimize anlattı.
Ud sazında keşfettiğiniz yeni teknikler hakkında bilgi verir misiniz?
Ud’da klasik Türk icrasına artı bir yenilik olarak katmış olduğum modern teknik icrası vasıtası ile bu sazın sınırlarını keşfedip tüm dünyaya tanıtmaya çalışıyorum.
Ud’un sadece sıradan tek solo olarak çalınması ile yetinmeyip sınırlarını aşmak için bir çok çalışma yaptım. Stüdyomda düşünceler içindeyken “Neden bir aranje (parça, eser) sadece ud ile çalınmasın ki ?” dedim kendi kendime ve baştan sona ud kullanarak aranjeler yapmaya başladım. Belki de farkımı bu şekilde ortaya koymak istedim kim bilir?
Gerek bas partisi gerek solo partisi gerek akor partileri hatta bazı ritim vuruşlarını bile ud ile yaptım3.
Bir çok aranjeyi (paçayı) baştan sona tüm partileri ud ile icra ederek bu enstrümanın ne denli geniş bir vizyona sahip olduğunu göstermeye çalıştım. Bu çalışmama en güzel örneklerden biri “Çiftetelli Oud Cover”dır.
Bu ve benzer çalışmalarımdan sonra ud sazını sıradan, solo çalınan bir enstrüman değil aksine sınırları aşıldığı zaman ortaya mükemmel tınıları çıkan bir şaheser enstrüman olarak algıladım. Dünya genelinde çıkarmış olduğum “Passion Of Oud” adlı albümümde bu çalışmaları bulabilir ve görsel olarak da izleyebilirsiniz.
Öğrencilerinize bu yeni teknikleri nasıl aktarıyorsunuz?
Yazmış olduğum "Ud Metodu (Görüntülü)" kitabının yanı sıra web sitemde yer alan videolar ve ud teknikleri için hazırladığım etüdler ile sahip olduğum bilgileri öğrencilerimle ve ilgi duyan herkesle paylaşıyorum. http://www.hakanemreziyagil.com.tr/
Ud icrasında sadece mızrap tekniği değil aynı zamanda parmak tekniklerini de kullanarak icra stilini daha geniş bir boyuta taşımayı hedefliyorum ve bu teknikleri tüm eğitimlerimde vurguluyorum.
Klasik ud icrası dışında bulmuş olduğum tüm modern teknikleri ud üzerinde uygulayarak yeni nesillere aktarma çabası içindeyim. Bu tekniklerin tanıtılması için de dünyanın her yerine gidebilirim.
Mızrapsız çalım tekniğine dair bir çalışmam “İstiklal Marşı” icramdır.
Çok değerli Ud üstadı Şerif Muhiddin Targan’ın “Kapris”, “Koşan Çocuk” ve “Kanatlarım Olsaydı” eserlerini nota akış sistemi ile icra ederek görsel olarak da bu teknikleri öğrencilerimle paylaştım.
Ud’un yanı sıra çaldığınız başka enstrüman var mı?
Perdesiz gitar, buzuki, akordeon, klarnet, cümbüş vs. Perdesiz gitarla yapmış olduğum hüzzam, hicaz ve diğer Türk müziği makamlarında çalışmalarım var.
Türkiye dışında eğitim faaliyetleriniz var mı?
Evet. Çin’de Pekin ve Şangay konservatuvarlarında workshop (atölye çalışması) ve konserler verdim. İngiltere, Norveç, Almanya, Fransa, İsveç, İsviçre, Viyana, Bosna ve daha bir çok ülkede workshoplar vererek ud enstrümanı üstünde bulmuş olduğum farklı teknikleri ud’a gönül vermiş her milletten insan ile paylaşıp öğretmeye gayret ediyorum.
Sizce ud sazının farklı müzik türlerinde kullanımı mümkün mü?
Elbette. Ben bunu yaptım. Ud’u sadece Türk müziği alnında değil tüm müzik türlerinde kullanmayı hedefledim. Bu doğrultuda yabancı sentez ve cover’lar yaparak Ud’a olan bakış açsının daha da güçlenmesini hedefledim.
Örnek olarak; Ray Charles “Hit The Road Jack” Oud Cover, Gipsy Kings “Bamboleo” Oud Cover, Pembe Panter, Tico Tico sayılabilir.
Bir çok yabancı sentez çalışmasının yanı sıra batı klasik müzğinin değerli yapıtlarından da örnekler verdim. Ud sazı çok güçlü bir sazdır ve ben çalışmalarımla bunu kanıtladığımı düşünüyorum. Mozart Türk marşı buna en iyi örnektir.
2018 yılında Tunus’da düzenlenen ud festivaline (Carthage Music Festival) jüri olarak katılan ilk "genç ud sanatçısı" olarak Türkiye’yi temsil ettim.