TEK KİŞİNİN HAZIRLADIĞI DÜNYANIN EN BÜYÜK DİJİTAL NOTA ARŞİVİ
1977 yılında Üsküdar Musiki Cemiyetinde Emin Ongan hocanın cemiyet kütüphanesini düzenlemesini istemesi ile başlar Aytaç Ergen’in notalarla olan macerası. TRT’de “Ses Sanatçısı” olarak çalışmaya başladığında, dönemin kütüphane şefi Erol Sayan'dan nota kütüphanesinde gördüğü boş kartoteksin (yazacak kimse olmadığı için) ne işe yaradığını öğrenir. Zamanın Şube Müdürü Abdullah Özman'ın yanına çıkar ve
“Stajyer Sanatçı” arkadaşlarının yardımı ile TRT İstanbul Radyosunun kütüphanesini düzenlemek istediklerini” söyler ve gerekli izni alır. Hemen işe koyulur. O yaz kendisine en fazla yardım edenler Filiz Şatıroğlu, Serhat Sarpel, Hasan Semerkantlı, Melihat Gülses ve Hamiyet Turan olur. Aynı yıllarda radyoda kanun sanatçısı olan ve ileride bir baba gibi seveceği Cüneyt Kosal ile tanışır. Cüneyt Kosal’a ait ve Muallim İsmail Hakkı Bey’den sonra “dünyanın kişisel en büyük görsel nota ve el yazması arşivi” olarak tanımladığı, arşivi görür. 1992 yılına geldiğinde teknolojinin nimetlerinden faydalanıp elindeki notaları bilgisayara aktarmaya başlar.
Dünyanın en büyük kişisel dijital nota arşivine sahip bir sanatçıyı sizlerle buluşturuyor ve bu arşivin ayrıntılarını kendisinden dinliyoruz.
Önce rakamlarla başlayalım isterseniz. Nota arşivinizde kaç eserin notası mevcut?
Türk Müziğine ait 55450 bestenin 97700 notası arşivimde bulunuyor.
Halk müziğinde ise 8750 eserin notası mevcut. Özellikle farklı meşk silsilelerinden gelen klasik eserlerin ve değişik dergâhlarda farklı okunan tasavvuf eserlerinin farklı versiyonları var. Rahmetli Neyzen Doğan Ergin bu farklı notalara “bestelerin çiçekleri” derdi.
Nasıl topladınız bu kadar notayı?
Deniz astsubayı olan rahmetli babam aynı zamanda neyzendi. Topladığım ilk notalar babamın Gölcük Musiki Derneğindeki çalışmalarına ait olan notalardı. Üsküdar Musiki Cemiyeti ve TRT İstanbul Radyosu nota kütüphanelerini düzenlerken önemli bir sayıya ulaştı ve rahmetli Cüneyt Kosal ile tanışmam topladığım notaları sayı olarak zirveye çıkardı. Bununla birlikte “MESAM”daki (Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği) görevi zamanında günümüzün bestelerini benimle paylaşan Turhan Taşan’ın da katkıları çok büyüktür.
Arşivlerden faydalandığınızı biliyoruz. Gün ışığına çıkmayı bekleyen arşivler ve bu arşivler içerisinde hiç bilinmeyen eserlerin notaları var mı?
1992 yılında TRT Repertuar kitabını bilgisayar ortamına aktardığım zaman başladığım, 380 el yazması defterden oluşan Muallim İsmail Hakkı Bey koleksiyonunun önemli kısmını inceledim. Cüneyt Kosal’ın tüm nota arşivini ve Muallim İsmail Hakkı Bey’den gelen notaları bilgisayar ortamına aktarma çok meşakkatli olduğu ve zamanımın çoğunu aldığı için şu anda “Osmanlı Arşivlerinde” bulunan 180 adet defter ve dosyadan oluşan “Vecihe Daryal” arşivini incelemeye fırsat bulamadım. Özellikle önemli bir arşiv olan “Vecihe Daryal” arşivinde gün yüzüne çıkmayı bekleyen birçok eserin olduğunu biliyorum.
Bu devasa nota arşivinizi meraklıları iki DVD halinde sizden temin edebiliyor. Kaç yıllık bir çalışmanın sonucu ortay çıktı bu program?
1992 yılında TRT Repertuar kitabını yazdığım yıllarda bilgisayar programcısı olan eşim Nuran Ergen’in teşvikiyle başlayan “Nota Data” programı 27 yıllık bir çalışmanın sonucudur ve halen aynı heyecanla devam etmektedir.
Nota programınızı Türkiye dışında kullanabilmek mümkün mü? Türkçe bilmeyenler zorluk çekiyor mu?
“Nota Data” programımı yurt dışında kullanan çok sayıda insan var. Kullanıcıların aradıkları notaları rahatça bulabilmeleri için Türkçe karakterleri İngilizce ile uyumlu hale getirdim.
Ayrıca İngilizce bir “Kullanım Kılavuzu” hazırladım.
İnsanlar size nasıl ulaşabilirler?
Sosyal medya hesaplarımdan, facebook Aytaç Ergen, twitter @aytacergen, instagram ergenaytac ve aytac_ergen@hotmail adresimden her daim ulaşabilirler.