Blockchain’i unutun ‘Fintech’e yatırım yapın

'KRİZ KÂHİNİ’ ROUBİNİ: KRİPTO PARALAR TÜM BALONLARIN ANASI

Nobel ödüllü ekonomist Nouriel Roubini, Project Syndicate sitesi için kaleme aldığı makalede, “Finansal hizmetler sektörü devrim niteliğinde bir değişim sürecinden geçiyor. Ama bu değişimin lokomotifi Bitcoin gibi blockchain uygulamaları değil” dedi.

Dünyayı kasıp kavuran 2008 küresel finans krizini önceden tahmin etmesiyle tanınan ‘Kahin’ lakabıyla bilinen Ekonomist Nouriel Roubini, “Blockchain’in tutamadığı sözleri” başlıklı yazı kaleme aldı. Kripto paraları eleştiren Roubini, “Finansal hizmetler sektörü devrim niteliğinde bir değişim sürecinden geçiyor. Ama bu değişimin lokomotifi Bitcoin gibi blockchain uygulamaları değil. Bu devrimin temelinde yatan yapay zeka, big data ve Nesnelerin İnterneti. Blockchain’i, Bitcoin’i ve diğer kripto paraları unutun ve gerçek iş modelleri olan ve finansal hizmetler sektörünü kökten değiştirmek konusunda zorlanan ‘fintech’ şirketlerine yatırım yapmaya başlayın. Bir gecede zengin olmazsınız; ama daha akıllıca bir yatırım yapmış olursunuz” diye uyarıyor.

New York Üniversitesi Stern İşletme Fakültesi Ekonomi Profesörü Roubini yazısında, “Devam etmekte olan “fin-tech” devrimini neredeyse on yıldır mevcut olan ve sadece bir uygulaması olan blockchain teknolojisiyle karşılaştıralım. Blockchain hayranları bu tekno-

lojinin ticari uygulamaları başlamadan önce ilk günlerinin internetin ilk günlerini andırdığını iddia etmişti. Ama bu iki unsuru karşılaştırmak temelde yanlış. Internet hızlı bir şekilde email’i, World Wide Web’i ve milyarlarca insan tarafından kullanılabilen milyonlarca uygulanabilir girişimi yükseltirken, Bitcoin gibi kripto paralar kendi amaçlarını bile gerçekleştiremiyor” ifadelerini kullandı.

Nobel ödüllü ekonomist Roubini, kripto paraları balon olarak nitelendiriyor. “Tüm finansal balonlarda olduğu gibi yatırımcılar kripto paraları işlemlerinde kullanmak için değil, ileride değerlerinin artması beklentisiyle alıyor. Evet gerçekten biri Bitcoin’i para olarak kullanmak isteseydi bu konuda hayli zorlanabilirdi” diyor ve ekliyor:

“Paranın icat edildiği binlerce yıl öncesinden beri hiçbir zaman yüzlerce para biriminin yanyana işleyebildiği bir para sistemi olmadı. Zaten paranın tüm olayı taraflara takas yapmak zorunda kalmadan işlem yapmasına imkân tanıyor olması. Ama paranın de- ğeri olması ve büyük ekonomiler yaratabilmesi için sadece belirli sayıda para birimi aynı anda işlem görebilir. ABD’de dolara ek olarak euro veya Japon Yeni’ni de para birimi olarak kullanmamamızın nedeni çok açık: bunu yapmanın hiçbir anlamı yok ve bu ekonomiyi çok daha verimsiz hale getirir. Yüzlerce kripto paranın tutarlı bir şekilde birlikte işlem görmesi sadece para konseptiyle çelişmekle kalmıyor hayli aptalca da.”

“Bitcoin güvenilir para birimi değil”

Nouriel Roubini kripto paralarda avantaj olarak sunulan şeylerinin tersine dönebileceğini belirterek, “Aslında Bitcoin’in güya avantajı olarak sunulan şey aynı zamanda zayıf noktasıdır da, çünkü aslında durağan halde 21 milyon birim arzı olsa da Bitcoin de güvenilir bir parabirimi değildir. Bir para biriminin arzı potansiyel nominal GSYH’yi takip etmedikçe fiyatlar deflasyona girer. Sahtekarlar, üç kağıtçılar, şarlatanlar ve karnaval çığırtkanlarının (hepsi çıkar çatışması olan insider’dır bunların) cahil perakende yatırımcılarının FOMO’suna ( birşeyleri kaçırma endişesi) kapılıp bu kripto paralarla bir tur attılar” dedi.

Roubini blockchainin önündeki engelleri şöyle sıralıyor:

“Bitcoin’in altını destekleyen blockchain teknolojisine gelecek olursak, kripto paralardan daha fazla potansiyele sahip olsalar bile şimdilik önünde büyük engeller var. Bunların en önemlisi de interneti evrensel olarak erişebilir kılan temel ortak ve evrensel protokollere (TCP-IP, HTML vb.) sahip olmamasıdır. Daha temel sorun ise ademi merkeziyetçi işlemler yapılmasına olanak sağlayan, üzerinde herhangi bir denetim olmayan bir ütopya olmasıdır. Blockchain’in büyük beklentiler olan teknolojiler çevresinde zirveye o kadar yakın olmasına şaşmamalı”

Nobel ödüllü ekonomist Roubini yazısında yatırımcıları, “Blockchain’i, Bitcoin’i ve diğer kripto paraları unutun ve gerçek iş modelleri olan ve finansal hizmetler sektörünü kökten değiştirmek konusunda zorlanan ‘fintech’ şirketlerine yatırım yapmaya başlayın. Bir gecede zengin olmazsınız; ama daha akıllıca bir yatırım yapmış olursunuz” diye uyarıyor.