İFM inşaatları alarm veriyor!
Gayrimenkul sektöründe yaşanan sıkıntılar büyük alt yapı ve kamu projelerinde alarm zillerinin çalmasına neden oldu. Türkiye Hazır Beton Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Sanayi Odası Meclis Üyesi Adem Genç, Türkiye’nin gözbebeği kabul edilen projelerinden İstanbul Finans Merkezi’nde (İFM) sadece üç kamu bankasının inşaatının devam ettiğini, metro- larda ise ancak bitime yakın projelerin sürdürüldüğünü ifade etti. Genç, beton sektöründeki daralmaya dikkat çekerek “Bankaların kredileri kesmesi, yüksek bir ciroyla dönen sektörde 200 km hızla giden bir aracın bir anda 20 km hıza inmesi gibi bir etki gösterdi. Firmalar ellerindeki çekleri kullanamaz hale geldi” dedi.
Ekonomideki dalgalanma inşaat sektörünü de etkiledi. Kamu ve özel sektör projelerinde yavaşlamayla sektörde işler durma noktasına geldi. Müteahhitler, yeni bina inşa etmek yerine mevcut stoklarını satmaya çalışıyorlar. Sektördeki bu durgunluk hazırbeton firmalarını da olumsuz etkiledi. Ufak çaplı birçok bölgesel firma kapanırken, büyük firmalar ise kapasite düşürdü.
Gayrimenkuldeki durgunluk kamu projelerini vurdu. Türkiye’nin gözbebeği olarak kabul edilen ve açıldığında 50 bin kişinin çalışması öngörülen İstanbul Finans Merkezi’nde (İFM) inşaat işlerinin durduğu belirtildi. 2021 yılında açılması beklenen merkezde sadece Vakıf Bank, Ziraat Bankası ve Halk Bankası gibi üç kamu bankasının inşaatının devam ettiği ifade edildi.
Türkiye Hazır Beton Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Sanayi Odası Meclis Üyesi Adem Genç, ekonomideki durumdan ilk etkilenenin inşaat sektörü olduğunu aktararak, “Sektörün daralması, buna bağlı olarak bankaların sektöre ver- dikleri kredileri kesmesi, bir anda yüksek bir ciroyla dönen sektörün 200 km hızla giden bir aracın 20 kilometre hıza inmesi gibi bir etki gösterdi. Bu nedenle firmalar elindeki çekleri kullanamaz hale geldi” dedi. Genç, özel sektör firmalarının dışında İstanbul Finans Merkezi (İFM) ve metro inşaatları gibi büyük kamu yatırımlarının da durduğunu aktardı. Buraya beton veren bir şirket olarak merkezde sadece Vakıf Bank, Ziraat Bankası ve Halk Bankası gibi üç kamu bankasının inşaatının devam ettiğini söyleyen Genç, “Bunlar da yavaş devam ediyor. Ancak Ağaoğlu Finans Merkezi’ni durdurdu. Gelir paylaşım işi olan BBDK, SPK, İş Bankası durdu. Merkez Bankası daha başlamadı. Halbuki bu tarz projelerde tüm projelerin aynı anda tamamlanması çok önemli” diye konuştu. Konuyla ilgili konuşan Ağaoğlu Şirketler Grubu Başkanı Ali Ağaoğlu ise, İstanbul Finans Merkezi’nin yapımında iş programının çok önünde gittiklerini, kaba inşaatı biten projede diğer firmaların kendilerine yetişmesi için şu an projeyi durdurduklarını söyledi.
Kapasiteler yüzde 30’a geldi
Adem Genç, metrolarda ise ancak bitime yakın projelerinin devam ettiğini, diğerlerinin ise durduğunu kaydederek “Sadece yol üstünde şantiyeler kaldı” dedi. Pi- yasada önemli derecede hareket katan bu gibi büyük projelerin ve özel sektör firmalarının durmasına bağlı olarak hazır beton sektöründe kapanmalar başladığını aktaran Adem Genç, “İstanbul’da yılda 12 milyon metreküp hazır beton kullanılıyordu. Şimdi bu rakam 2-3 milyon metreküpe geldi. Son 5-6 ayda sadece İstanbul’da irili ufaklı 10’a yakın hazır beton üretimi yapan firma kapandı. Kalanlar ise santrallerinin yarısını kapattı. Şu anda firmalar yüzde 30 kapasiteyle çalışıyorlar” dedi. Kamunun bir anda durmasıyla birkaç ay öncesine kadar yüzde 60 kamu, yüzde 40 olan özel sektör payının tersine döndüğünü aktaran Genç, İstanbul’daki hazır beton firmalarının 2 bin kişinin işine son verdiğini, Türkiye genelinde ise bu oranın 5 bin kişi olduğunu açıkladı.
İş azaldı fiyat yüzde 20 arttı
Piyasa ekonomisine ters olarak işlerin azalmasına rağmen hazır betonun metreküpünde yüzde 20 oranında fiyat artışı olduğunu söyleyen Adem Genç, hali hazırda betonun metreküpünün 200 ila 210 TL arası bir rakamla satıldığını ifade etti. Genç bunun nedenlerini ise şöyle anlattı:
“Çünkü çimentocu diyor ki zam yapacağım, parayı da peşin istiyorum. Risk alıp vade yapmak istemiyor. Mıcırcı da buna uymak istemiyor. Dolayısıyla bir taraftan iş yok, bir taraftan da fiyatlar artmaya devam ediyor.”