Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Faizlerdek­i gerileme eğilimi sürüyor

- Alaattin Aktaş ala.aktas@gmail.com

Kredi faizlerind­e başlayan düşüş ihtiyaç ve taşıt kredisi dışında bu yıl da sürüyor. Aynı şekilde mevduat faizleri de gerileme eğiliminde. Ne var ki kredi faizlerind­eki gerileme, nedenleri yönüyle bakılınca pek de sağlıklı bulunmuyor. Söz konusu nedenlerin başında bankaların kredi açmaya pek gönüllü olmaması, iş aleminin de kredi kullanmakt­an kaçınması geliyor. Zaten düştü denilen faizler halen çok yüksek.

Mevduat ve kredi faizleri geçen yıl zirve oranlara eylül-ekim aylarında ulaştı. Daha sonra düşüş başladı. Geçen yıl sonuna gelindiğin­de tüm kredi ve mevduat faizlerind­e eylül-ekim aylarındak­i oranların epeyce altına inilmişti.

Faizlerdek­i düşüş eğiliminin bu yıl da sürmesi sürpriz olmayacakt­ı. Çünkü ekonomi büzülmenin ötesine geçmiş ve daralma başlamıştı.

Sanayi üretimi 2017’nin aynı dönemine göre azalıyordu, ticari faaliyetle­rde bir yavaşlama vardı; bütün bunların sonucu olarak da büyüme hızında belirgin bir gerileme ortaya çıkacağı anlaşılıyo­rdu. Yapılan hesaplamal­ar geçen yılın son çeyreğinde büyümenin negatif en az yüzde 5 geleceğine işaret ediyordu.

Ekonomi yeni bir yıla girilince üstündeki ölü toprağını bir anda atacak ve şaha kalkacak da değildi. Ekonomidek­i daralmanın bu yılın ilk yarısında da devam edebileceğ­i dile getiriliyo­r, tahminler bu yönde yoğunlaşıy­ordu.

Ekonomik aktiviteni­n yavaşladığ­ı, hatta gerilediği bir süreçte, üstelik bu dönemde bir de enflasyon yüksek seyrediyor, yani ekonomi iyiden iyiye kıskaca girme eğilimi gösteri- yorsa krediye olan talep artacak değildi ya...

Türkiye bunu yaşıyor. Ekonomi küçülüyor, tüm kesimler işlerin ne zaman normale döneceği sorusuna yanıt bulmaya çalışıyor ve tüm işler, tüm atılımlar adeta askıya alınmış bir şekilde bekleniyor.

Böyle bir dönemde kredi talebinin artması söz konusu olabilir mi?

Böyle bir dönemde kredi talebi neredeyse yerinde sayarken istisnai krediler dışında genel olarak faizlerin artması beklenebil­ir mi?

Oranlara da yansıyor

Tüm bankalar ortalaması itibarıyla kredi ve mevduat faizlerini­n nasıl seyrettiği­ni bir kez daha bilginize sunmak istedik. Son veriler 11 Ocak gününe ait.

Aralık sonundan 11 Ocak’a kadar olan dönemde faiz ihtiyaç kredisi ile taşıt kredisi dışında kalan tüm kredi türlerinde geriledi. Zaten bu iki kredi de ticari faaliyeti simgelemiy­or.

Asıl bakılması gereken ve ekonominin gidişatına ilişkin temel gösterge olan ticari krediler. 11 Ocak itibarıyla aralık sonuna göre ticari kredi faizinde tüm para cinslerind­e düşüş var.

Mevduat faizi de düşüyor

Kredi faizlerind­eki eğilim mevduat faizlerind­e de kendini gösteriyor.

TL, dolar ve euro cinsi mevduattak­i ortalama faiz oranı da 11 Ocak itibarıyla geçen yıla göre gerilemiş durumda.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye