Teşvikli yatırımlarda yabancı sermayenin payı geriledi
2018’de teşvik belgeli yatırımlar yüzde 13.08 oranında azalarak 157 milyar 297 milyon liraya geriledi. Bu dönemde yerli sermayeli yatırımlar yüzde 31.99 artarken, teşvik belgeli yabancı yatırımlar yüzde 54.77 azaldı.
2018 yılında teşvik belgeli yatırımlar, önceki yıla göre yüzde 13.08 oranında azalarak 180 milyar 972 milyon liradan, 157 milyar 297 milyon liraya geriledi. Bu dönemde yerli sermayeli yatırımlar yüzde 31.99 artarak 114 milyar 776 milyon liraya yükselirken, teşvik belgeli yabancı yatırımlar ise yüzde 54.77 azalarak 86 milyar 955 milyon liradan, 72 milyar 521 milyon liraya geriledi. Teşvikli yatırım tutarındaki azalmaya rağmen, öngörülen istihdam yüzde 12.49 artarak 226 bin 673’ten 255 bin 7’ye yükseldi.
DÜNYA’nın yatırım teşvik istatistiklerinden yaptığı hesaplamalara göre, özellikle kur kaynaklı sıkıntıların yaşandığı 2018 yılında, teşvik belgeli yatırımlarda yüzde 13.08 oranında azalma gözlendi. 2017 yılında 180 milyar 972 milyon lira olan teşvik belgeli yatırım, 2018’de 157 milyar 297 milyon liraya indi. Bu azalışta enerji sektöründeki gerilemenin büyük etkisi olurken, bu olumsuz etkiyi ise hizmetler sektörü ve imalat sanayi frenledi.
2018’de enerji yatırımları, önceki yıla göre yüzde 78.5 gibi yüksek oranlı azalarak 101 milyar 709 milyon lira seviyesinden, 21 milyar 833 milyon liraya indi. Buna karşılık hizmetler sektöründeki yatırım ise yüzde 97.15’lik artışla önceki yıla göre neredeyse iki katına çıktı ve 32 milyar 900 milyon liradan, 64 milyar 865 milyon liraya yükseldi. Teşvikli yatırımlar içinde önemli bir yer tutan imalat sanayinde ise yatırım tutarı önceki yıla göre yüzde 52.8’lik artışla 42 milyar 61 mil- yon liradan, 64 milyar 285 milyon liraya ulaştı.
Madencilik yatırımları, 2018’de yüzde 63.5 artarak 2 milyar 314 milyon liradan, 3 milyar 785 milyon liraya çıktı. Tarım sektöründeki artış ise diğerlerine göre sınırlı oldu ve yüzde 27.1’lik artışla 1 milyar 988 milyon liradan, 2 milyar 528 milyon liraya yükseldi.
Yatırım azaldı ama istihdam yükseldi
2018 yılında teşvik belgeli yatırım önceki yıla göre yüzde 13.08 azalırken, bu yatırımlar kapsamında öngörülen istihdamda artış yaşandı. Yatırımcıların taahhüt ettikleri istihdam rakamı önceki yıla göre yüzde 12.4 artarak 226 bin 673’ten, 255 bin 7’ye yükseldi. Teşvik belgeli yatırım sayısı da önceki yıla göre yüzde 20.1 oranında azalarak 7 bin 406’dan 5 bin 914’e düştü.
Teşvikli yatırımla oluşturulan istihdamda imalat ve hizmetler sektörü ön plana çıktı. 2018 yılında enerji sektöründe yatırımcıların öngördüğü istihdam yüzde 40.8 azalarak 7 bin 289’dan 4 bin 317’ye gerilerken, madencilik sektörü istihdamı yüzde 91 azalarak 355’e, tarımda taahhüt edilen istihdam ise yüzde 20.6 azalarak 5 bin 272’ye indi. Buna karşılık aynı dönemde istihdam taahhüdü; imalat sanayinde yüzde 24.4 artarak 126 bin 629’a, hizmetlerdeki istihdam da yüzde 7.7 artarak 115 bin 244’e çıktı.