Yeni büyüme hikayesi yapısal reformlara bağlı
2018 son çeyreğinden bu yana üç çeyrektir gelen daralmanın ardından TÜİK 2019 üçüncü çeyreğinde binde 0.9 büyüme gerçekleştiğini açıkladı. Büyümenin üçüncü çeyrekte pozitif olmasını tarımdaki, sanayideki ve devlet tüketim harcamalarındaki artış lar sağladı. Hizmetler sektöründe bir miktar artış gözükürken, inşaat sektörü ilk iki çeyrekte olduğu gibi üçüncü çeyrekte de daraldı.
Üçüncü çeyrek öncesi 16 kurumun beklentilerini dile getiren Bloomberg, yüzde 1 artış bekliyordu. Anadolu Ajansı Finans Masası’nın derlemesinde ise beklenti yüzde 1.1 düzeyindeydi. Üçüncü çeyrek için beklentileri yakın çıkan bu iki kurumdan Bloomberg’in 2019 yılı büyüme beklentisi binde 5, Anadolu Ajansı'nın yayınladığı beklenti ise binde 4.
Harcamalar yöntemiyle bakıldığında hane halkı üçüncü çeyrekte yüzde 1.5 oranında artarken, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7 artış gösterdi. Yatırım harcamalarının bu çeyrekteki gerilemesi yüzde 12.6 olurken, yatırımlardaki gerileme beş çeyreğe ulaştı. 2019’un üçüncü çeyreğinde inşaat sektöründe düşüş yüzde 18, makine teçhizatta da yüzde 7.5 oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, üçüncü çeyrek büyümesini değerlendirirken, bunun dengeleme dönemindeki maliyetlerde sağlanan düşüş, artan güven endeksi ve sanayideki yıllık bazlı büyümeden kaynaklandığını belirtti. Dördüncü çeyrek büyümesinin öncü göstergelerinin de büyümenin artmaya devam ettiğini gösterdiğini söyledi. Yüzde 5’lik büyüme hedefine ulaşmak için yatırımların hızlandırılacağını, üretim ve istihdam odaklı sektörlerin güçlendirilmesini hedeflediklerini belirtti.
Büyümenin üçüncü çeyrekte pozitif çıkmasını değerlendiren ekonomistler tarım, sanayi ve finansın etkisi olduğunun altını çizerlerken, inşaatın bütün yıl büyümeyi olumsuz etkilediğini belirtiyorlar. Büyümenin sürdürülebilirliği için faiz indirimleri ve kredi desteklerinin hayata geçmesi gerektiğine işaret ediyorlar. Yeni ve beğenilir Türkiye hikayesi için ise, yapısal reformların birbirini izlemesi konusuna ihtiyaç olduğunu belirtiyorlar. Böyle bir Türkiye hikayesi ortaya konulabilirse, daha düşük borçlanma imkanıyla fon bulunabileceğinin altını çiziyorlar.