YAŞANAN SORUNLAR
Tarım ve Orman Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Genel Kurmay Başkanlığı ve ilgili birimlerle devamlı diyalog içersinde olduklarını ve son olarak 19 Eylül 2019’da yapılan toplantıya katıldıklarını anlatan Metin Güneş sistemin sorunlarını ise şöyle sıraladı:
• Sistemin maliyeti oldukça yüksektir. Sistem A tipi ve B tipi diye iki farklı şekilde gübrelere uygulanmaktadır. Türkiye’de satılan gübre miktarları ve sistemin birim maliyetleri üzerinden hesap yapıldığında yıllık maliyet 300 milyon lira civarındadır. B tipi uygulama geçici bir uygulama olup 2 yıl erteleme sonunda tüm ürünler A tipi olarak değerlendirildiğinde maliyet 600 milyon lira üzerinde olacaktır. Çiftçiye yıllık 540 milyon lira gübre desteği verildiği 2018 yılında mevcut haliyle GTS için tek bir firmaya ödenen rakam 300 milyon liradır.
• Uygulamada yaşanan zorluklar, tek bir yüklenici firma tarafından 1200 firmaya yapılacak teknik servisin yetersizliği, sistemin sürekli bozulması nedeniyle kapasiteler ortalama yüzde 25 düşmekte bu nedenle ekstra maliyetler oluşmaktadır.
• Paketli gelen ürünlerin karekod ve DNA markör için yeniden paket, koli vs gibi ambalajların açılması ekstra işçilik maliyetleri getirmektedir.
• Ayrıca bakanlık yetkilileri maliyeti daha aşağıda göstermektedirler. 2017 yılında 6,7 milyon gübre satışı 2018 yılında 5,3 milyon tona gerilemiştir. Neden daha az gübre kullanımı olmuş, daha az gübre kullanımından kaynaklı verim ve kalite kayıplarını konuşacağımız yerde GTS maliyetini minimize etmenin Türk tarımına verdiği zarar göz ardı edilmektedir.
• Terör ülkemizin en önemli sorunu, herkes için hassas bir konudur. Bu hassas ve önemli konu için her şeyi canımız pahasına yapmaya hazırız. Ancak konunun hassasiyetinden faydalanmak isteyen varsa ona da sonuna kadar karşıyız. Tek bir yüklenici firma tarafından yapılan bu sistem maliyetli, kolay uygulanabilir değildir. Türk tarımına hiçbir katkısı yoktur. Ortada yazılım dışında yerli ve milli bir durumda yoktur. Çok daha ucuz yazılımla mevcut kullanılan sistemlere entegre edilebilerek çözümler oluşturulabilir.”
Özetle, iki yıldan bu yana gübrede uygulanan takip sistemi tartışılmaya devam ediliyor. Sistemi uygulayan şirket ve Tarım Bakanlığı sorun olmadığını ve uygulamanın tarıma yarar sağladığını, gübre üreticileri ise sistemin sektöre ve tarıma zarar verdiğini söylüyor. Karar sizin.