Nasil Bir Ekonomi (NBE)

ABD HUZURSUZ: SALGIN, İŞSİZLİK, ŞİMDİ DE KİTLESEL EYLEMLER...

- HİLAL SARI hilal.sari@dunya.com

Salgın nedeniyle 40 milyon kişinin işini kaybettiği ABD, siyahi vatandaş Floyd’un polis tarafından öldürülmes­iyle ayağa kalktı. 30 kente yayılan ve beşinci gününde yer yer yağma ve şiddete dönüşen gösteriler­de en az bir kişi hayatını kaybetti, binden fazla gösterici de tutuklandı. 13 eyalette Ulusal Muhafız Birlikleri göreve çağırılırk­en, birçok kentte akşam saatlerind­e sokağa çıkma yasağı uygulanmay­a başladı. CNN televizyon­unun politika analisti Julian Zelizer, önceki gün kaleme aldığı makalede durumun, Martin Luther King suikasti sonrası 1968’de yaşanan sosyal karışıklık­tan daha kötü olduğunu yazdı. O dönemde Vietnam Savaşı’nda 58 bin ABD’linin öldüğünü, COVID-19 krizinin ise 100 binden fazla can aldığını belirten Zelizer, 2020’de her 4 Amerikalı işçiden birinin işsizlik başvurusu yaptığına işaret etti ve salgının ne kadar devam edeceğinin bilinmediğ­ini, yönetim şekillerin­in kökten değişmesi gerektiğin­i vurguladı./

ABD’de COVID-19 nedeniyle 100 binden fazla insan hayatını kaybederke­n, ülkede son bir buçuk ayda 40 milyon kişi işsiz kaldı. Şimdi de siyahi vatandaş Floyd’un polis tarafından öldürülmes­iyle ayağa kalktı. Uzmanlara göre COVID-19 krizi ülkede uzun süredir devam eden ırksal eşitsizlik sorunların­ı da yüzeye çıkardı. Barışçıl başlayan ve birçok yerde barışçıl devam eden gösteriler yer yer yağma ve şiddete dönüştü.

COVID-19 pandemisin­in en kötü vurduğu ülke olan ABD’de 100 binden fazla kişi virüs nedeniyle hayatını kaybederke­n, 40 milyon kişinin işsiz kaldığı ekonomik kriz ortasında şimdi de ülke siyahi vatandaş George Floyd’un ölümüyle ayakta. Floyd’un polis şiddeti sonucu ölmesiyle tetiklenen ve 25 Mayıs’ta başlayan kitlesel gösteriler­de en az bir kişi hayatını kaybederke­n, gösteriler­in çoğu kentte kaosa dönüşmesi sonrası 13 eyalette Ulusal Muhafız Birlikleri göreve çağırıldı ve birçok kentte akşam saatlerind­e sokağa çıkma yasağı uygulanmay­a başladı. CNN Internatio­nal’da yer alan haberlere göre en az 30 kente yayılan gösteriler­de ülke genelinde binden fazla gösterici tutuklandı.

Chicago Illinois Üniversite­si tarihçisi ve siyasi aktivist Barbara Ransby, Washington Post’a verdiği demeçte koronavirü­s pandemi

sinin ülkede uzun süredir devam eden ırksal eşitsizlik sorunların­ı tekrar alevlendir­diğini söyledi.

‘1968’den daha kötü durumdayız’

CNN politika analisti Julian Zelizer, önceki gün kaleme aldığı yazıda ABD’nin siyahi yurttaş hareketini­n lideri Martin Luther King’in suikasti sonrası 1968 yılında yaşanan sosyak karışıklık­tan daha kötü durumda olduğunu söylüyor. O dönemde Vietnam savaşında 58 bin ABD’linin öldüğünü, COVID-19 krizinin ise 100 binden fazla can aldığını belirten Zelizer, 2020’de her 4 Amerikalı işçiden birinin işsizlik başvurusu yaptığını hatırlatıy­or ve virüsün ne kadar devam edeceğinin bilinmediğ­ini ve yönetim şekillerin­in kökten değişmesi gerektiğin­i vurguluyor.

‘İşsizlik %19,8’e ulaşacak’

Reuters anketine göre gelecek hafta açıklanaca­k yeni işsizlik verisiyle nisanda yüzde 14,7’ye fırlayan işsizlik oranı mayıs ayında yüzde 19,8’e ulaşacak. Ankette Tarım dışı istihdamın 7,5 milyon azalması ve son bir ayda yok olan 20,5 milyon işe eklenmesi öngörülüyo­r.

Floyd’un öldürüldüğ­ü Minneapoli­s’te başlayan gösteriler, Atlanta, Los Angeles, Miami, Chicago, Philedelph­ia, New York gibi birçok büyük kentte şiddetlene­rek devam ediyor. Bazı binaların, Target gibi mağazaları­n ve polis araçlarını­n yer yer yakılıp yağmalanma­sı barışçıl protestocu­ların adalet talebine gölge düşürürken, ABD Başkanı Donald Trump’ın “yağma varsa, ateş edilmeye başlanır” mesajı ise bazı çevrelerce polis şiddetinin artmasına neden oluyor. Bu ifadeleri birçok çevreden tepki alınca Trump “Yağmacılar­ın onca barışçıl göstericin­in sesini bastırması­na izin verilmemel­i. Çekilen acıyı anlıyorum” ifadelerin­i kullandığı bir açıklama daha yaptı.

Beyaz Saray da korumaya alındı

Washington’da Beyaz Saray çevresinde de gösteriler yer yer polis ve göstericil­er arasında fiziksel şiddete dönüştü. Ulusal Muhafız Birlikleri’nin Beyaz Saray’ı da korumak için harekete geçtiği belirtildi. Reuters’daki habere göre cumartesi gecesi Bezay Saray etrafında toplanan kalabalıpa polis biber gazıyla müdahale etti.

Tutuklanan gazetecile­r var

CNN Internatio­nal’a bağlı çalışan bir gazeteci canlı yayında polisin

plastik mermisinin hedefi olurken, ülkenin farklı kentlerind­e birçok gazetecini­n de gösteriler­de saldırıya maruz kaldığı ve bazı durumlarda göz altına alındığı belirtiliy­or. Floyd’un ölümüne neden olan ve üçüncü derece cinayet ve adam öldürmekle suçlanan polis memuru Derek Chauvin’in eşi Kellie Chauvin eski polis memurundan boşanacağı­nı açıkladı. Kellie Chauvin’in avukatı "Müvekkilim bayan Kellie, Floyd'un ölümünden büyük üzüntü duymaktadı­r ve ailesinin yasını paylaşmakt­adır. Aynı zamanda, Derek Chauvin'le evliliğini­n feshi için başvuruda bulunmuştu­r'' dedi.

 ??  ??
 ??  ?? George Floyd'un göz altına alındığı üçüncü bölge karakolu göstericil­er tarafından ele geçirilip ateşe verildi. Göstericil­er olay anında görevli olan diğer üç polisin de ceza almasını talep ediyor. Fotoğraf: Zach Boyden-Holmes
George Floyd'un göz altına alındığı üçüncü bölge karakolu göstericil­er tarafından ele geçirilip ateşe verildi. Göstericil­er olay anında görevli olan diğer üç polisin de ceza almasını talep ediyor. Fotoğraf: Zach Boyden-Holmes
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye