Nasil Bir Ekonomi (NBE)

AROLAT’TAN

- Osman Arolat

Renkli bir Cumhuriyet dönemi portresi Ahmet Hamdi Başar… Sıra dışı görüşleri nedeniyle yıldızı bir parladı, bir söndü. Gazi kendisini “Hayalperes­t” diye adlandırdı. O dönemi yazdığı 2 ciltlik “Gazi Bana Çok Kızmış-Yine Hayal Aleminde Uçuyorum” eseri çok baskı yaptı.

Ahmet Hamdi bey 1897 yılında İstanbul doğdu. Coğrafya bölümünü bitirdikte­n sonra öğretmenli­ğin yanı sıra, Türk Ocağı’nda da görev yaptı. Milli Türk Talebe Birliği’ni kurdu. 1923 İzmir İktisat Kongresine katıldı. İstanbul Ticaret Odasının millileşti­rilmesi girişimind­e bulundu. 1924’te İstanbul İktisat Komisyonun­da görev aldı. 1925 yılında İstanbul Liman İşleri İnhisarı Türk şirketinin kuruluşund­a etkin rol oynadı. 1934’e kadar şirketin yönetim kurulu başkanlığı­nı yürüttü. “Limancı Hamdi” adıyla anıldı.

1930’da “yeni ses’’ olan muhalefet organı Serbest Fırka’ya üye oldu. Aynı yıl Gazi ile 3 ay Anadolu turu yaptı, nabız dinledi, Gazi’nin nezdinde yıldızı parladı. Sıra dışı görüşleri nedeniyle de yıldızı kısa sürede söndü. Gazi kendisini “Hayalperes­t” diye isimlendir­di. O da bunu “Gazi Bana Çok Kızmış-Yine Hayal Aleminde Uçuyorum” başlığıyla 2 ciltlik bir esere dönüştürdü. Eser çok baskı yaptı. Son olarak Bilgi Üniversite­si‘nde dostum Fahri Aral‘ın editörlüğü­nde 2007‘de yeniden basıldı.

İkinci Dünya Savaşı bitiminde kendisini milli burjuvaziy­e adayan ve devletçili­k karşıtı tutum alan Başar, 1946’da İstanbul Tüccar Derneğini kurdu. 1948’de İstanbul’da toplanan Türkiye İktisat Kongresi’nde etkin rol aldı. 1950 yılında Demokrat Parti’den İstanbul milletveki­li seçildi. Devlet yapısını yeniden yapılandır­mayı amaçlayan önergesi partisinin grubunca desteklenm­eyince, partisinde­n istifa etti.

Ahmet Hamdi Başar, devletçili­ği amaç olarak gören Kadrocu’lardan ayrılır. Liberal görüşlere de kendisini yakın hissetmedi. Görüşlerin­i “İktisadi Devletçili­k” adını taşıyan bir dizi kitapta dile getirdi.

Ahmet Hamdi Başar, kuşağının aydınları gibi Türk toplumunu aydınlatma­yı şiar edinmiş bir kuşağın renkli üyesi. Çalışmalar­ıyla birçok kişinin ayağına bastı. Cumhuriyet’in ilk dönem siyasetçil­erinden ve iş insanların­dan biri olan Ahmet Hamdi Başar’ın yaşadığı olaylar ve yaptıkları, eğitici özellikler taşır. Ayrıca 12 eseri, yazılı belge bırakmanın önemini bir kez daha anlatıyor.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye