Yabancı dönüşü tek atımlık barut muydu?

Yabancı yatırımcılar 25 Eylül-2 Ekim haftasında 131 milyon dolarlık hisse senedi ve 479 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi alınca “Acaba” demiştik:

“Acaba yabancılar artık geri mi dönüyor, bu duyduğumuz da yabancının ayak sesi mi?”

Çünkü kurda 9 Ekim’de hızlı bir geri çekilme yaşanmıştı. 2 Ekim’de biten haftadan sonra 9 Ekim’de biten haftada da yabancı girişi devam mı ediyordu, kurdaki düşüş taze döviz girişinin bir sonucu muydu?

Değilmiş! Yabancı girişi öyle görünüyor ki tekrar başlamamış. En azından 2-9 Ekim haftası için bir girişten söz etme durumunda değiliz, çünkü yeniden net çıkış yaşandı.

Merkez Bankası verilerine göre yabancı yatırımcılar geçen hafta hisse senedinde net 91.3 milyon dolarlık, devlet iç borçlanma senedinde de net 349.5 milyon dolarlık satış yaptı.

Geçen hafta gerçekleşen çıkış çok büyük boyutta değil. Hatta önceki haftanın girişi kadar bile değil. Ancak önceki hafta gerçekleşen giriş, tutardan çok eğilimin değişmesi gibi bir umut doğurmuştu. İşte o umut geçen haftaki çıkışla birlikte son bulmuş oldu.

Ne var ki şu mümkün elbette; önceki hafta giriş, geçen hafta çıkış; bu bir dalgalanma biçimini alarak devam edebilir. Dolayısıyla yabancı yatırımcının geçen haftaki çıkışına bakarak bundan sonra hep çıkış yaşanacağı yargısında bulunmak da doğru değil.

Hem unutmayalım; yabancının elinde satabileceği çok fazla menkul kıymet de kalmadı. Özellikle DİBT’te...

Yabancıların elindeki DİBS stoku 9 Ekim itibarıyla 5.4 milyar dolar düzeyinde.

Hisse senedi stoku ise daha fazla. 9 Ekim’de yabancıların elinde 20.4 milyar dolarlık hisse senedi bulunuyor. Bu kurdan çıkış tehlike işareti Önümüzdeki birkaç hafta önemli. Eğilimin ne yönde olacağını göreceğiz. Eğer çıkış tercihi ağır basarsa bu kötüye işaret ve tehlikeli bir durum demektir.

Türkiye’de faizler temmuzdan bu yana artma eğiliminde. Tüm faizler... Bu kapsama iç borçlanma senetleri de giriyor kuşkusuz. İskontolu satılan senetlerde

“faiz-fiyat” ilişkisinin ters işlediğini bir kez daha hatırlatarak bu faiz artışı ortamındaki çıkışın ne anlama geldiğini iki örnekle açıklamaya çalışalım...

Birinci örnek; faiz yüzde 10 ise 100 lira nominal değerli kağıdın fiyatı (100/1,1) 91 liradır. Bir başka ifadeyle “faiz düşükken fiyat yüksektir".

İkinci örnek; faiz yüzde 15’e çıkarsa bu sefer 100 lira nominal değerli kağıdın fiyatı (100/1,15) 87 liraya geriler. Şu durumda faiz yükselmiş ve elinde kağıt bulunanlar zarar etmiştir. Yani faiz düşükken fiyat yüksek, faiz yüksekken ise fiyat düşüktür.

Örneklerde olduğu gibi 100 lira nominal bedelli kağıt faiz yüzde 10 düzeyindeyken 91 liraya, faiz yüzde 15 düzeyindeyken 87 liraya satılıyor.

Dönelim yeniden temmuzdan bu yana olanlara... Faiz yükseliyor, dolayısıyla düşük faizden, yani yüksek fiyattan DİBS almış olanlar şimdi bir anlamda zarar ediyor ya da kardan zarara uğruyor.

Sözünü ettiğimiz tehlike de işte buradadır. Eğer bir yatırımcı yüksek faizle yani düşük fiyatla kağıt satmayı göze alıyor, üstelik Türkiye’den çıkarken yüksek kurdan dövize dönmeyi de kabulleniyorsa beklentisi çok fena bozulmuş demektir. Ya faizin daha da artacağını, yani elindeki kağıdın daha da değer yitireceğini öngörüyordur ya dövizin daha da yükseleceğini ya da ikisini birden.

Hisse senedinde fiyat uygun

Hisse senedinde durum tabii ki biraz farklı. Borsada fiyatlar yükseliyor. Dolayısıyla yabancı yatırımcıların bu fiyat düzeyinden çıkmaları kesinlikle lehlerine bir durum.

Ancak mevcut kur düzeyi çıkış için pek uygun değil. Aynen DİBS’te olduğu gibi bu kurdan çıkış tercih ediliyor ise demek ki beklenti gelecekte kurun daha yukarıda oluşacağı yönündedir. Ya da hisse senedi fiyatlarının daha fazla artmayacağı tahmin edilmekte, hatta gerileme kaygısı yaşanmakta ve bugünkü fiyatlar satış için uygun bulunmaktadır.

Birkaç hafta sabır

Ancak girişte vurguladığımız konuya bir kez daha dönelim. Önceki hafta giriş, geçen hafta çıkış yaşanmış olması yabancıların hisse senedi ve DİBS’te biraz da kararsız olduklarını gösteriyor gibi.

Kesin bir eğilimden söz edebilmek için birkaç haftaya ihtiyacımız var.

Hisse senedi ve DİBS'te önceki hafta yaşanan net girişin devamı gelmedi. Yabancılar geçen hafta 441 milyon dolarlık satış yaptı. Bir hafta giriş, bir hafta çıkış... Bir dalgalanma dönemi mi yaşayacağız, yoksa eğilim bir yönde belirginleşecek mi, bunu görmek için birkaç hafta beklemek gerekecek.