KUDÜS’TE GERİLİM TIRMANIYOR
İsrail ve Filistinliler arasında nisan ayında başlayan çatışmalar, karşılıklı roket saldırılarıyla güçleniyor. İsrail otoriteleri Kudüs’ü sahiplenmeye devam ederken, uluslararası yetkililerden gerilimin sonlandırılması çağrıları geliyor.
Kudüs’te nisan ayının sonlarında İsrail polisinin Filistinlilerin Ramazan geleneğini engellemesiyle başlayan gerilim yükseliyor. Düzenlenen yoğun roket saldırılarında, aralarında çocukların da bulunduğu 26 kişi hayatını kaybederken, gösterilerde yaralı sayısı da 500’ü aştı. Liderlerden de tepkiler gelmeye devam ediyor. Aralarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Arap Birliği Lideri Ahmed Aboul Gheit’in bulunduğu birçok lider, tarafları gerilimi düşürmeye çağırıyor. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada da İsrail’in “bu eylemlerden uluslararası alanda sorumlu tutulması” çağrısı yapıldı.
Doğu Kudüs’te nisan ayının son haftasında Filistinlilerin Ramazan geleneği kapsamında oruçlarını Şam Kapısı merdivenlerinde açmalarının engellenmesiyle başlayan gerilim artarak devam ediyor. Filistinliler ile İsrail polisi arasında başlayan çatışmaların ardından, cuma günü Mescid-i Aksa’ya giden binlerce Filistinli, 10 Mayıs Kudüs Günü’ne özel yürüyüş düzenlemek isteyen İsrailli gruplarla karşı karşıya geldi. Bölgedeki çatışmalar Gazze Şeridi’ne taşındı. Hamas dün Gazze’ye yüzlerce roket fırlattı, İsrail de bu saldırıya karşılık verdi. Hafta sonundan beri devam eden gerilim sebebiyle yüzlerce kişi yaralanırken, onlarca kişi de yaşamını yitirdi. İsrail ve Filistin arasında yeniden yükselen gerilime dünya liderlerinden de tepki geldi.
En az 25 kişi öldü yüzlerce yaralı var
Mescid-i Aksa’da başlayan gerilim, Doğu Kudüs’te Filistinli ailelerin yaşadığı Şeyh Cerrah Mahallesi’nde zorunlu göç tehdidiyle sürüyor. Filistin Kızılay’ı bölgede baş gösteren protestolarda 500’ün üzerinde yaralının olduğunu açıklarken, İsrail’e bölgeden çekilmeleri için ültimatom verdikten sonra Hamas güçleri İsrail’e roket saldırısında bulundu. Hafta sonu Hamas güçleri tarafından Gazze'den İsrail topraklarına atılan 300'den fazla roketin büyük kısmı havada imha edildi. Söz konusu saldırılara karşılık veren İsrail, Gazze'de 130 hedefi vurduğunu açıkladı. İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava saldırıları sebebiyle dokuzu çocuk en az 25 kişi de yaşamını yitirdi. İsrail basınında yer alan ve üst düzey bir yetkiliye dayandırılan habere göre, Gazze’den Kudüs’e roket saldırısının ardından İsrail kabinesinin Gazze’ye yönelik geniş kapsamlı hava saldırılarına onay verdiği belirtildi. İsrail Ordu Sözcüsü Jonathan Conricus, hava saldırılarında militanları hedef aldıklarını ve ölenler arasında 15 Hamas üyesinin bulunduğunu söyledi. Hamas kaynakları, İzzeddin el-Kassam Tugayları komutanlarından Muhammed Abdullah Fayyad'ın yaşamını yitirdiğini doğruladı.
Netanyahu’dan gerginliği artıracak açıklama
Bölgedeki çatışmaların yanında İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’dan gerilimi artıracak açıklamalar geldi. Netanyahu, Gazze’den İsrail’e atılan roketlerle “kırmızı çizginin aşıldığını” belirterek, “İsrail büyük bir güçle karşılık verecek. Bize saldıran ağır bedel ödeyecek" dedi. Netanyahu ayrıca pazar günü kabine toplantısında yaptığı açıklamada Kudüs’ün İsrail’in başkenti olduğunu ve İsrail’in Kudüs’ü inşa etmeyi sürdüreceğini söyledi.
Filistin Başbakanı: İsrail Gazze Şeridi’nde katliam yapıyor
Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye de İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik başlattığı saldırıyla insanlık suçu işlediğini söyledi. Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamalarda Iştiyye, İsrail’in Gazze’de insanlık suçu işlediğine dikkat çekti ve Netanyahu’nun kendi siyasi emelleri için "ölüm mekanizması" kullandığını vurguladı. Filistin yönetiminin yoğun bir diplomasi yürüttüğünü belirten Iştiyye, “Mısır ve Ürdün olmak üzere uluslararası toplum taraflarıyla iletişimimiz devam ediyor” ifadelerini kullandı.
Dünya liderlerinden tepkiler büyüyor
Kudüs’te gerilimin azalması için Arap Birliği ülkeleri pazartesi günü
olağanüstü bir toplantıda bir araya geldi. Toplantının ardından salı günü açıklamalarda bulunan Arap Birliği Başkanı Ahmed Aboul Gheit, “İsrail’in Kudüs’teki ihlali ve hükümetin aşırıcı güçlere yönelik toleransı, durumun bu derecede tehlikeli bir hale almasını ateşledi” dedi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Ürdünlü mevkidaşı ile bir araya geldikten sonra yaptığı açıklamada, “Tüm tarafların gerilimi düşürmesi ve sakinleşmek için mantıklı adımlar atması gerekiyor” dedi.
Hamas tarafından atılan roketleri kınayan Blinken, bu konuda İsrail’in kendisini savunma hakkı olduğunu söyledi. Avrupa Birliği Dış İlişkiler yetkilisi Josep Borrell de Filistinli ailelerin evlerinden zorla çıkarılmasının endişe verici bir durum olduğunu belirterek, “Bu tür eylemler uluslararası insan yasaları altında yasa dışıdır ve yalnızca bölgede gerilimi tırmandırmaya hizmet eder” açıklamasını yaptı. Borrell’e paralel, İran Dışişleri Bakanı Javad Zariff Twitter hesabında yaptığı paylaşımda İsrail’i “insanların topraklarını ve evlerini” çalmakla ve “ırkçı bir rejim” oluşturmakla suçladı. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) Sözcüsü Rupert Colville de işgal altındaki Filistin toprakları, Doğu Kudüs ve İsrail'de olayların tırmanmasından "derin endişe duyduğunu" belirterek, "Her türlü şiddeti, şiddete teşviki, etnik ayrımcılığı ve provokasyonları kınıyoruz" dedi.
Erdoğan’dan Filistin ile telefon görüşmesi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dün Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye ile telefonda görüştü. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre Erdoğan görüşmelerde, İsrail'in Kudüs'teki saldırılarını "terör" olarak nitelendirirken, "sadece Müslümanların değil, bütün bir insanlığın vicdanını yaralayan bu alçakça saldırıları ve Filistinlilere yaşatılan zulmü en sert şekilde kınadığını" ifade etti. Erdoğan, "Türkiye'nin her zaman Filistin davasının destekçisi olmaya, Filistinli kardeşlerinin yanında durmaya ve Kudüs'ün izzetini korumaya devam edeceğini" söyledi.