Konut satışı çift haneli düştü, fiyatlar ve kiralar geriler mi?

Ekim ayında konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25,3 geriledi ve 102 bin 660 adet oldu. Aynı dönemler itibariyle ilk el konut satışları yüzde 22, ikinci el konut satışları yüzde 26,7 düştü. İpotekli (kredili) konut satışları da yüzde 52,7 geriledi. Toplam satışlar içinde kredili satışın payı yüzde 12,9’a kadar indi. Ocak-Ekim döneminde de bu oran yüzde 15,2 gibi çok düşük bir seviyede bulunuyor. Kasım ve Aralık aylarında 100 binlik aylık satışlar olursa yılı 1 milyon 400 bine yakın bir konut pazarı olarak tamamlayacağız. Bütün bu rakamların en sert mesajı “Konut arzında (üretiminde), satışta ve kiralarda ciddi sorunlar devam ediyor” olabilir. Çünkü inşaat maliyetlerindeki rekor artışlar, konut kredilerinin hem miktar hem yüksek faiz cephesindeki tablo nedeniyle neredeyse yok olması, inşaat sektörünün üretim ve satış kaygısını artırıyor. ‘Satışlar düşüyor’ diye konut fiyatlarının ve kiraların gevşeyeceğini düşünenler yanılgı içinde.

Olmayan konutun fiyatı düşmez belki talep düşerse biraz gevşeyebilir ama demografik yapımız gereği yılda 600-750 bin adet yeni konut ihtiyacı olan ülkemizde özellikle ‘yüksek kira krizi’ daha da sıkıntılı hale gelebilir. Sosyal konut projesinin son derece doğru düşünüldüğünü ama ilk 100 binlik konut diliminin en iyi ihtimalle 3 yıl sonra ‘üretilmiş olacağını’ unutmayalım.

Ruslar olmasa yabancıya satış yüzde 40 düşerdi Ekim ayında

yabancıya satılan konut sayısı 5 bin 377 adet oldu. Bu kadar konutun

2 bin 23 adedini Rusya Federasyonu vatandaşları satın aldı. İkinci sıradaki İranlılar 498, Iraklılar ise 310 adet konut aldı. 2021 yılı Ekim ayında Ruslar 543 adet konut almıştı. Yani Rusya vatandaşlarının Türkiye’den konut alımı 4 kat artmamış olsaydı 2022 Ekim ayında yabancıya satışlarda da yaklaşık yüzde 40’lık bir gerileme yaşanacaktı.