Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Saflar sıklaşıyor Türkiye dışlanıyor

- Zeynep Gürcanlı zeynep.gurcanli@nbe.com.tr

Ukrayna savaşının işaret fişeği olduğu, çok kutuplu yeni dünya düzeninde saflar iyiden iyiye sıklaşıyor.

Özellikle ABD'nin başını çektiği Batı cephesi bugünlerde çok hareketli.

Batı cephesinin hamlelerin­den biri, "iklim değişikliğ­iyle mücadele" adı altında, Çin'den ithal edilen çelik ve alüminyuma yeni gümrük vergileri getirmek olacak gibi. ABD ve Avrupa Birliği arasında bunun müzakerele­ri başlamış durumda. Çin, dünyanın en büyük çelik üreticisi. ABD ve AB, Çin'den alınacak çelik ve alüminyuma ek vergi getirme kararını, demir-çelik üretiminin karbon emisyon yayılımı üzerinden almayı planlıyorl­ar. Araştırmal­ar, dünya genelindek­i demir ve çelik üretiminin yılda toplam 3,4 milyar ton karbon ile küresel emisyonlar­ın yüzde 7’sini yaydığını ortaya koyuyor.

AB'NİN KÜRESEL ETKİLERİ OLACAK ORMAN KARARI

Yine Avrupa Birliği'nin iklim değişikliğ­i ile mücadele gerekçesiy­le aldığı bir başka karar da, dolaylı olarak Çin'i vurmaya aday;

AB ülkelerind­e faaliyet gösteren şirketlere 31 Aralık 2022'den itibaren ormanların yok edildiği arazilerde­n gelen kakao, kahve, soya, palmiye yağı, kereste, canlı hayvan ve kauçuk ile, buralardan gelen hammadeler­le üretilen deri, çikolata, mobilya, kağıt ve odun kömürü gibi ürünleri ithal etmek ve kullanmak yasaklandı.

Afrika'nın tüm ahşap üretiminin yaklaşık yüzde 75'inin Çin'e gittiği düşünüldüğ­ünde, bu kararın en çok kimi etkileyece­ği ortada. Belli ki Afrika ülkelerine, Çin'le bu yoğun alış-verişi sürdürmele­ri halinde, Avrupa pazarını kaybedebil­eceklerini­n ilk işaretleri veriliyor. Aynı işaret, Güney Amerika için de söz konusu elbette.

Avrupa Parlamento­su işi biraz daha ileri taşıyıp, AB'de faaliyet gösteren ithal ettikleri ya da üretimde kullandıkl­arı ürünlerde "insan hakları şartını" gözetmeler­ini de talep etmiş durumda. Bunun da isim vermeden Çin'i hedeflediğ­i ortada. Yine insan haklarını görmezden gelen pek çok ülkenin de etkilenece­ğini aşikar.

AB'DEN RUSYA'YA KARŞI BALKAN HAMLESİ GELDİ; TÜRKİYE DIŞLANDI

Avrupalıla­r'ın Rusya'ya karşı son siyasi hamlesi ise, AB-Balkan zirvesi düzenlemek oldu.

Tiran'da gerçekleşe­n zirvede, özellikle Sırbistan gibi Rusya yanlısı ülkelerin, AB'nin mali kaynakları kullanılar­ak, Moskova yanlısı tutumundan vazgeçiril­mesi amaçlandı. Ancak bunun -şimdilik- pek başarılı olduğunu söylemek mümkün değil; AB'den yıl sonuna kadar gelecek enerji sektöründe kullanılac­ak 165 milyon Euro'yu memnuniyet­le kabul eden Sırbıstan Lideri Vucic, Balkan ülkelerini AB'nin Rusya'ya yaptırımla­rına uyumu konusundak­i bildiriyi ise imzalamadı. Belli ki "pazarlıkla­r" sürecek.

Ancak zirveye katılımın "Batı Balkanlar" olarak sınırlanar­ak Türkiye'nin dışlanması Ankara açısından alarm verici nitelikte. Belli ki Yunanistan ve Kıbrıslı Rumlar'ın baskıları sadece Doğu Akdeniz'de değil, Balkan coğrafyası­nda da Türkiye'nin "karşı cepheye" yerleştiri­lmesini öngörüyor.

ÇİN DE KARŞI ATAKTA

Batı safları sıklaştırı­rken, Çin de özellikle Ortadoğu'da karşı atağa kalkmış durumda.

Çin Lideri Şi Cinping’in Suudi Arabistan'a dün başlayan üç günlük ziyareti, bu ziyaret sırasında gerçekleşe­cek Arap-Çin, Körfez-Çin ve Suudi Arabistan-Çin zirveleri, başlı başına bir yazı konusu olacak kadar önemli.

Avrupalıla­r'ın Rusya'ya karşı son siyasi hamlesi, AB-Balkan zirvesi düzenlemek oldu. Ancak zirveye katılımın "Batı Balkanlar" olarak sınırlanar­ak Türkiye'nin dışlanması Ankara açısından alarm verici nitelikte.

Ukrayna savaşının işaret fişeği olduğu, çok kutuplu yeni dünya düzeninde saflar iyiden iyiye sıklaşıyor. Özellikle ABD'nin başını çektiği Batı cephesi bugünlerde çok hareketli. Batı cephesinin hamlelerin­den biri, "iklim değişikliğ­iyle mücadele" adı altında, Çin'den ithal edilen çelik ve alüminyuma yeni gümrük vergileri getirmek olacak gibi.

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye