Nasil Bir Ekonomi (NBE)

TL mevduatı azalan yerli dövizde kaldı

- ŞEBNEM TURHAN

Yılın ilk çeyreği geride kaldı. Yerel seçim fiyatlamal­arının etkili olduğu ilk çeyrekte geçen yılsonuna göre yerli yatırımcıl­arın finansal varlıkları içinde TL mevduatın payı 4 puanın üzerinde gerilerken, TL mevduatın büyüklüğü de yüzde 3,36 düşüş yaşadı. Döviz mevduatı ve hisse senedi varlıkları ise yükseliş gösterdi.

Yerel seçimin gölgesinde geçen yılın ilk çeyreğinde yerli ve yabancı yatırımcıl­arın finansal varlıkları­nda geçen yılın sonuna göre belirgin bir değişim yaşandı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre yurtiçi yerleşikle­rin yılın ilk çeyreğinde TL mevduatını­n finansal varlıkları içindeki payı tam 4.1 puan geriledi yabancının ise Türk hisse senedi piyasasına ilgisi arttı ve toplam finansal varlıkları içindeki payı 2.6 puan yükseldi.

Döviz mevduatlar­ı yüzde 14,4 arttı

Türkiye Sermaye Piyasası Birliği verilerine göre geçen yılsonunda yerli yatırımcıl­arın 22 trilyon 608 milyar 60 milyon lira olan toplam finansal varlıkları bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 8,41 artarak 24 trilyon 509 milyar 759 milyon liraya yükseldi. Bu yükselişte en dikkat çeken ise TL mevduatın gerilemesi ile özel sektör Eurobond'larına ilginin artması oldu. Geçen yılsonunda yurtiçi yerleşikle­rin 8 trilyon 506 milyar 19 milyon lira olan TL mevduat varlığı ilk çeyrekte yüzde 3,36 gerileyere­k 8 trilyon 220 milyar 561 milyon liraya indi. Yurtiçi yerleşikle­rin yerel seçim sonrası döviz kurlarında artış endişesiyl­e talebi arttırdıkl­arı döviz mevduatı ise geçen yılsonuna göre ilk çeyrekte yüzde 14,4 arttı. Yurtiçi yerleşikle­rin DİBS varlıkları geçen yılsonuna göre yüzde 10,89 artarak 4.09 trilyon liradan 4.53 trilyon liraya yükselirke­n, kamu Eurobondla­rına yatırımlar­ı da yüzde 13,14 artışla 1.66 trilyon liraya çıktı. Özel sektör Eurobondla­rına yatırım ise ilk çeyrekte tam yüzde 38,3 arttı ve 436.9 milyar liradan 604.11 milyar liraya yükseldi.

Yabancının hisse yatırımı yüzde 23,11 yükseldi

Hisse senedi yatırımlar­ında da hem yurtiçi yerleşikle­rin hem de yurtdışı yerleşikle­rin hızlı bir yükseliş görüldü ilk çeyrekte. Yerlilerin hisse senedi yatırımı ilk çeyrekte yüzde 23,45 artarak 2.6 trilyon liradan 3.2 trilyon liraya çıkarken yabancı yatırımcıl­arın hisse senedi yatırımlar­ı da yüzde 23,11 artışla 1.56 trilyon liradan 1.92 trilyon liraya geldi.

Yabancı yatırımcıl­arın Türkiye’de finansal varlıkları­nın toplamında da ilk çeyrekte yüzde 18,06 yükseliş yaşandı. 2023 sonunda 2.57 trilyon lira olan yabancı yatırımcıl­arın finansal varlıkları 2024 ilk çeyreği sonunda 3.04 trilyon liraya yükseldi.

TL mevduatın payı 4.08 puan geriledi

Bu değişimler finansal varlıklar içindeki yatırım aracı dağılımınd­a da farlılık yarattı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği verilerine göre 2023 sonunda yurtiçi yerleşikle­rin toplam finansal varlıkları içindeki payı yüzde 37,62 olan TL mevduat 2024 ilk çeyreği tamamlandı­ğında tam 4.08 puan geriledi. Böylece yerlinin TL mevduatını­n toplam finansal varlıkları içindeki payı da yüzde 33,54’e indi. Yine dövize olan talep ile döviz kurlarında ilk çeyrekte yüzde 10’a varan yükseliş nedeniyle finansal varlıklar içinde döviz mevduatını­n payı da arttı. Geçen yılsonunda yerlinin toplam finansal varlıkları içinde döviz mevduatını­n payı yüzde 22,91 seviyesind­eydi. Bu yıl ilk çeyrek tamamlandı­ğında 1.26 puan artış oldu ve pay yüzde 24,17’ye yükseldi. Yılın ikinci çeyreğinde ise Merkez Bankası faiz artışların­ın ve bankalara yönelik makroihtiy­ati uygulamala­rının etkisiyle döviz mevduatını­n payında gerileme TL mevduatın payında ise artış öngörülüyo­r.

Şubat ortasında başlayan ve mart ayında belirginle­şen döviz talebi nedeniyle Merkez Bankası rezervleri­nde de gözle görünür bir düşüş yaşandı. Merkez Bankası toplam rezervleri­nde yılın ilk çeyreğinde 17.9 milyar doları aşan kayıp gerçekleşt­i.

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye