Arazi tahsisleri: Neydi, ne oldu, ne olmalı?

Bakanlık 1983’ten bu yana 21 yılda mülkiyeti orman ve hazineye ait 400’ü aşkın kamu arazisini turizm yatırımlarına tahsis etti. Bakanlık 9 ilde 32 araziyi daha tahsise çıkardı.

Yer yer yanlışlıklar yapılsa da çıkış noktası olarak kamu arazilerinin turizm yatırımına tahsisi doğruydu.

Zira Türkiye turizmde atağa geçmek istemesine rağmen bunun için gerekli yatak kapasitesine sahip değildi.

Bugünkü yatak kapasitesine arazi tahsisi ile ulaşıldı.

Doğru olarak başlayan arazi tahsisi zaman içinde amacından saptı, bugünkü haliyle borsaya dönüştü, iktidarda olanların farklı amaçlarla kullandığı bir hal aldı. Uygulama AKP döneminden zirveye ulaştı.

Adı tahsis olan işlemin amacı, turizme yatırımı özendirmekti. Bugün ise uygulama siyasi iktidarın kamu arazisi satışı yoluyla gelir elde etmek amaçlı kullandığı bir hal aldı.

Günümüzde kamu yönetiminin birilerini Antalya, Muğla, İstanbul gibi yerlerde otel yapmaya özendirmesine artık gerek yok.

Yatırımcı kendisi yapmak istiyorsa yapar. Buralarda zaten var olanın benzeri oteller için kamu arazi tahsis etmeye gerek yok. Hele ormanı betona çevirecek tahsis cinayettir.

Nitekim son tahsislerden Bodrum Kızılağaç’ta üzerine 1200’er yatak kapasiteli iki dev tesisin de kurulacak olduğu ormanlık alanın tahsisi haklı tepkilere neden oluyor.

Eski dilde ‘Teşvik’in Türkçe karşılığı ‘ Özendirme’dir. Dolayısıyla hiç kimse hiçbir nedenle ormanı yok edecek girişime özendirilemez.

Kamu yönetimi her hangi bir nedenle yapamadığı işi başkasının yapması için ona olanaklar sağlayarak özendirir.

Kamu yönetimi tahsis yoluyla ormanı betona dönüştürecek girişimi özendiremez.

Arazi tahsisi yoluyla yatırımı özendirmenin diğer alanlarda ve turizmde örnekleri var.

Son örneklerden biri Didim’de yapılan arazi tahsisleridir.

Bu tahsislerden birini alan Barut Grubu burada var olanların bir benzerini değil bölgeyi turizmde bir üst basamağa taşıyan, adeta sınıf atlatacak bir yatırım yaptı.

Önümüzdeki günlerde hizmete girecek olan Barut’un Anda Collection’ı diğer yatırımcıların Didim’e gelerek lüks kategorisinde tesisler kurmasına böylece bölgenin yeni bir platforma çıkmasına vesile oldu.

Son söz...

Kamu arazilerinin tahsisi bütçeye gelir yaratmak, o anı kurtarmak, kısa vadeli çıkar için yapılıyor. Oysa teşvik sektöre, bölgeye ve ülkeye yarar getireceği uzun vadeli ve seçici bir yönlendirme olmalı.

Uygulamanın şimdiki hali ise ne yazık ki bu anlayıştan uzaktır.

Kamu arazileri tahsisi uygulaması günümüzde artık yönlendirici değil.

Günümüzde arazi tahsisi ‘ Parayı veren düdüğü çalar’ mantığı ile yapılıyor.