Kömürlü termik santraller daha hızlı kapatılmalı

Global Energy Monitor’ün her yıl yayımlanan ‘’Yükseliş ve Çöküş’’ raporuna göre, 2023 yılında dünyada işletmede olan kömür kurulu gücünde yüzde 2’lik bir artış yaşandı. Bu artışın üçte ikisi Çin’den kaynaklanırken, ABD ve Avrupa’da emekli edilen kapasitenin diğer yıllara kıyasla daha düşük olması da bu artışı etkiledi.

Kömür kurulu gücündeki bu artışın 2023 yılından itibaren ABD ve Avrupa’da kömürden çıkışın hızlanmasıyla kısa sürede tersine dönmesi bekleniyor. Çin’in 2025 yılına kadar 30 GW’lık kömürlü termik santral kapasitesini devre dışı bırakma hedefini tutturmak için derhal harekete geçmesi durumunda ise ilave kapasitelerdeki artışın daha da yavaşlaması bekleniyor.

Global Energy Monitor Kömür Programı Direktörü Flora Champenois şunları söylüyor: “Kömürün bu yılki durumu bir anomali, zira tüm işaretler bu hızlı genişlemenin tersine döneceğini gösteriyor. Ancak kömür santrallerini emekliye ayırması gereken ülkeler bunu daha hızlı yapmalı ve yeni kömür santralleri için planları olan ülkeler de bunların asla inşa edilmemesini sağlamalıdır. Aksi takdirde Paris Anlaşması’ndaki hedeflerimize ulaşmayı ve temiz enerjiye hızlı bir geçişin getireceği faydalardan yararlanmayı unutabiliriz.”

Türkiye’de projeler ilerlemiyor ancak yeni riskler var

Rapora göre Türkiye, 2023 yılında ne yeni bir kömürlü termik santrali işletmeye aldı ne de yeni bir inşaata başladı. Son zamanlarda, mahkeme ve devlet kurumlarının kararları, Kirazlidere Termik Santrali, Alpu Termik Santrali, Afşin-Elbistan C Termik Santrali ve Ilgın Termik Santrali de dahil olmak üzere birkaç projenin hayata geçirilmesini durdurdu veya engelledi.

Öte yandan, Türkiye’de hala altı kömürlü termik santral projesi bulunuyor. Üstelik 2023 yılında Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında imzalanan ve 3 GW’a kadar yeni kömür yatırımlarını içeren on yıllık enerji anlaşması, Türkiye’de kömürlü termik santral kurulu gücünün artması riski oluşturdu.

’Yükseliş ve Çöküş’’ raporuna göre, 2023 yılında dünyada işletmede olan kömür kurulu gücünde yüzde 2’lik bir artış yaşandı. Türkiye ise, 2023 yılında ne yeni bir kömürlü termik santrali işletmeye aldı ne de yeni bir inşaata başladı.