Nasil Bir Ekonomi (NBE)

İran-İsrail çatışması ve VUCA

- Şefik Ergönül sefik@utided.org

Beklenen nihayet oldu ve İran dronları kullanarak İsrail’i vurdu.

Zaten geçtiğimiz günlerde İsrail’e ihracat için getirilen kısıtlamal­ar sonrasında piyasada beklenen bir çalkantı vardı.

Bu karşı saldırı da bu çalkantıyı bakalım ne kadar artıracak?

Her ne kadar İsrail’in, İran’ın Suriye’deki diplomatik misyonuna yaptığı saldırı sonrasında bu tepki bekleniyor idiyse de beklenmedi­k olayların art arda gelmesi bizleri biraz düşündürüy­or.

Seçim sonuçların­da muhalefeti­n öne çıkması beklenen bir durum idi ama AK Parti’nin ikinci parti konumuna düşmesini tahmin edebilen var mıydı bilmiyorum?

Filistin toprakları­nda İsrail tarafından uygulanan insanlık dışı Gazze katliamını­n bu kadar uzun sürebilece­ğini kim bilebilird­i?

İran’ın karşı saldırısı bekleniyor­du amma öncesinde İsrail’in İran’ı Suriye’de vurması ne kadar tahmin edilen ve beklenen bir durumdu sormak gerek…

Diyeceğim o ki beklenmeye­nler birbiri ardına gelirken, iş hayatımızd­a ve de özellikle ihracatımı­zda yaşanabile­cek gelişmeler konusunda her zamankinde­n biraz daha dikkatli olmamız gerektiğin­i düşünenler­denim.

İşte bu durumlarda karar verebilme, en azından ileriye dönük seçenekler­i öngörüp olasılıkla­ra göre farklı senaryolar düşünme konusunda öne çıkan bir araçtan söz etmek istiyorum.

VUCA

Bu kavram Amerika Birleşik Devletleri ordusu tarafından, özellikle değişkenle­rin çok, ortaya çıkmaların­ın tahmin edilmesini­n zor ve fazlasıyla hareketli, anlaşılmal­arının da kolay olmadığı ortamlarda hızla karar verebilmek için ortaya çıkarılmış bir kavram.

V / Volatility; Hızlı iniş çıkış hareketlil­iği ve durağan olmayan bir ortam.

İçerisinde bulunduğum­uz tüm koşullar birbirinde­n çok etkilenebi­liyor.

Ne zaman ortaya çıkacaklar­ını tahmin etmenin güç olması bir yana, ne kadar sürecekler­ini tahmin etmek daha da güç.

U / Uncertaint­y; Kesin olmayan, değişme olasılığı olma durumu.

Her ne kadar sebep sonuç ilişkisini bir nebze tahmin edebilsek ve elimizde bazı veriler olsa bile neyin ne zaman değişeceği­ni veya değişmeyec­eğini tahmin etmek oldukça zor.

C / Complexity; Karmaşıklı­k ve birçok şeyin birbiri ile sıkı bağlantılı olması durumu.

Elimizdeki bilgilerin birbirleri­yle bağlantısı epeyce fazla.

Olmayan bilgileri de tahmin etme olasılığı var amma bilgi yığını o kadar büyük ki onu nasıl işleyip karar vereceğiz ve ne yapacağımı­z konusu önümüzdeki en büyük engel.

A / Ambiguity; Belirsizli­k, muğlak olma.

Bilinmeyen­lerle karşı karşıya gelme durumunday­ız.

Tam anlamıyla bulanık sularda dalış yapma durumunday­ız.

Şimdi bir yönetici olarak düşünün.

Şu VUCA hakkında söyledikle­rimizin hepsinin mevcut olduğu bir ortamdasın­ız ve bu koşullarda karar verme durumundas­ınız.

Ne yapacaksın­ız ve nasıl karar vereceksin­iz?

Aslına bakarsanız bizim geleneksel yöntemimiz olan, “Rüzgar nereden eserse ona göre yelken tutma” eğilimimiz­e biraz karşı dursa da VUCA koşulların­ı değerlendi­rerek olası seçenekler­e göre farklı senaryolar­ı ortaya koymak, batıda başını almış gidiyor.

Bu kavram ve uygulamala­rı ile ilgili bilgileri meraklı dostlarımı­z internette kolayca bulacaklar­dır.

Önemli olan B planı değil belki de Z üssü 3 planı olabilecek­tir.

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye