Necmi Tarık , kamusal ve firma ölçeğinde plan sorununu nasıl önceliklendirirdi?
Necmi Tarık, kamu yönetimi ve firma ölçeğinde plan konusunun nasıl ölçeklendirilmesi gerektiğine ilişkin görüşlerini şöyle paylaşıyor:
▶Bu soru bizi tehlikeli sulara götürüyor. Nedeni, içinde bulunduğumuz rejim koşulları ihtiyaç duyduğumuz insan profilini tahrip etmiş durumda. Özgür akıldan bahsettik. İtiraz etmeye korkan insanlarımız var. Meraklı olmaktan söz ettik, ortama uyum sağlamayı önceleyen kitleler var. İnsanımızdaki bu zihni model – değerler, ilkeler, öncelikler, kavramlar, terimler tanımlar- günün gereklerine göre şekillenmedikçe refah düzeyimizi yükseltmek çok zor olacaktır. Yapısal bir değişime ihtiyacımız var: Önceliği eğitime veririm. Eğitimdeki birinci amacım yüksek verimlilikteki ahlak anlayışına ve vicdana sahip insan yetiştirmek olurdu. Bunun dışındaki tüm sorunların bir zaman ve teknik sorun olduğunu düşünürdüm.
▶Planının inandırıcı olması gerekir. Hedef tanımında bir uzlaşıya ihtiyaç vardır. Bu hem makro ölçekte hem de mikro düzeyde geçerlidir. Uzlaşı barındırmayan hedefler birlikte hareket etmenin, güçleri odaklamanın en büyük engelidir. Buna biz “…miş gibi yapmak” diyoruz. Kamusal düzlemde, planı kaynakları etkin kullanma aracı olarak görmeden, planın öngördükleri ile yarattıkları sonuçları izlemeden refah arayışına ulaşılamaz…
▶Kurumlarda plan, bütün kademelerde çalışanların belli ilkelere, kurallara ve hedeflere angaje ve ortak olmasıdır. Bu ortaklık, her zaman her insan tarafından kolaylıkla benimsenmez. İnsanlar, taahhütlerini, taahhütlerinin gerçekleşme durumunu yılda bir de olsa sorgulamasından rahatsız olabilir.
▶Gelişmekte olan toplumlarda kurumlar ölçeğinde yönetimlerin aldıkları kararlarda bir “ilkesiz ve gerekçesiz gizlilik algısı” yaygındır. Plan yapmayı benimsemiş ve içselleştirmiş kurumlarda, yönetimin aldığı kararların açık sorgulaması yapılır. Bu nedenle yüzleşme özgüveni olmayan yöneticiler plan konusuna sıcak bakmayabilir. Bu kurumun planı etkili araç kullanmasında kritik sorunlardan biridir. Plan yapma konusunun, net bilgi, etkin koordinasyon ve odaklanarak verimli kaynak kullanımının aracı olduğunu kurumun bütünü benimserse başarılı olunur.
▶Plan yüzde yüz uygulanabilir araç değildir; ama sizi olası fırsat ve tehlikelere karşı hazırlıklı kılan sonucu vardır. Bu açıdan, etkili gelişme isteyen kurumlar plan yapma konusunda emek ve zaman harcamalı.