Taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları satış kazancı istisnası
Kurumlar Vergisi Kanun’unun 7061 sayılı Kanun ile değişmeden önceki 5’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (e) bendi uyarınca; Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların yüzde 75’lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilmişti.
7061 sayılı Kanun ile 5/12/2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yapılan değişiklik ile Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların yüzde 75’lik kısmı ile aynı süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların yüzde 50’lik kısmı kurumlar vergisinden istisna tutulmuştu.
Buna göre Kurumların, 5/12/2017 tarihi ve sonrasında gerçekleştirdikleri taşınmaz satışından doğan kazançlarının yüzde 75’lik kısmı değil yüzde 50’lik kısmı maddede yer alan diğer koşullarında sağlanmasına bağlı olarak kurumlar vergisinden istisna tutulmuştu. Başka bir deyişle 5/12/2017 tarihinden itibaren ( bu tarih dahil) yapılan taşınmaz satışlarından elde edilen kazancın yüzde 50’lik kısmına istisna uygulanmış; bu tarihten önce yapılan taşınmaz satışlarından elde edilen kazancın ise yüzde 75’lik kısmı istisna uygulamasına konu edilmişti. 7456 sayılı Kanunun 19/b maddesi düzenlemesi ile 15/7/2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; uzun yıllardır vergi mevzuatımızda bulunan ve kurumların mali yapılarının güçlendirilmesine olanak sağlamak amacıyla, en az iki yıl süreyle kurumun aktifinde bulunan taşınmazların satış veya devrinden elde edilen kazancın yüzde 50 sini istisna tutan bu düzenlemeye son verildi. Ancak; Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 16’ncı madde düzenlemesi ile yasanın yürürlük tarihi olan 15.7.2023 den önce kurumların aktifinde bulunan taşınmazlara ilişkin istisna tamamen kaldırılmak yerine istisna oranı kazancın yüzde 25’ine düşürülmüştür.
Başka bir deyişle 15/7/2023 tarihinden önce kurumların aktifinde bulunan taşınmazların, bu tarihten sonra elden çıkarılmasından sağlanan kazançlara kurumlar vergisi istisnasının uygulanabileceğini; ancak istisnaya tabi tutulacak kazancın ise daha önce geçerli olan yüzde 50 oranı yerine yüzde 25 oranı ile uygulanabileceği hüküm altına alınmış durumda. Bu düzenlemelerin kısa bir özeti, yukarıdaki tabloda verilmiştir.
2023 yılı kurum kazancının tespiti sırasında bu değişiklik düzenlenmesine dikkat edilmeli, aksi takdirde cezalı vergi tarhiyatları ile karşılaşılabilecektir.