Dünya Ekonomik Forumu'na göre akıllı ekonomilerin faydalarından yararlanmak için gerekli olan dört temel adım

GÜÇLÜ YÖNLERE ODAKLANMAK

Akıllı ekonomilerin faydalarından tam olarak yararlanabilmek için bölgenin dört temel değişimi takip etmesi gerekiyor. Bunlardan ilki, güçlü yönlerine odaklanmak. MENA gölgesi, her ikisi de veri merkezleri için kilit girdiler olan ucuz elektrik ve bol miktarda kullanılmayan araziye sahip olma konusunda büyük bir avantaja sahip. Doğal avantajlarını kullanarak, enerji arzını hızlı bir şekilde yeşil enerjiye yönlendirmek, daha sürdürülebilir ve daha düşük maliyetli bir enerji piyasası yaratacaktır. MENA bölgesi aynı zamanda, Çin, Avrupa ve ABD ile ticarette, yarı iletken gibi kritik endüstriler için hem “yeşil kıyı” hem de “dost kıyı” konumunu üstlenebilir. Bunun için tabi ki öncelikle fosil yakıt sübvansiyonlarını sonlandırması gerekiyor. Bölge, Dünya Ekonomik Forumu’nun Enerji Dönüşümü Endeksi 2023’e göre önemli bir ilerleme kaydetmiş olmasına rağmen, hala fosil yakıtlara yılda 500 milyar ila 600 milyar dolar harcamaya devam ediyor. Oysa bu yatırımlar, sosyal güvenlik veya akıllı ekonomi yatırımlarına yönlendirilebilir.

YAPAY ZEKANIN KAPSAYICI VE ÖNYARGISIZ BİR ŞEKİLDE ÇALIŞMASINI SAĞLAMAK

MENA bölgesinin, yapay zekanın kapsayıcı ve önyargısız bir şekilde çalışmasını destekleyecek daha fazla girişimde bulunması gerekiyor.

Şu anda, dil öğrenme (LLMs) modelleri için, içeriğin sadece yüzde 0,7’si Arapça. Geçen yıl Mayıs ayında Abu Dabi, yapay zeka modeli Falcon 40B’yi açık kaynak haline getirdi, Temmuz 2023’te Arapça’yı destekleyen ilk LLM olan Jais yayınlandı ve bu yıl Mart ayında Suudi geliştiriciler, yalnızca Suudi veri setleri kullanılarak eğitilen bir LLM olan Mulhem’i yayınladı.

KAMU-ÖZEL SEKTÖR ORTAKLIKLARINI SÜRDÜRMEK

Yapay zekanın gelişiminde, özel sektör-kamu iş birlikleri çok önemli bir rol üstleniyor. Bugün dünya genelinde yaşanan gelişmeler, sadece kamu alanı tarafından ele alınamayacak kadar büyük. Özel sektörün bu dönüşümün ortağı olması ve bunu yaparken de küresel sahnede güçlü bir rekabet avantajı yaratması gerekiyor. Bu bağlamda bir örnek vermek gerekirse; Microsoft’un Abu Dabi’nin yapay zeka grubu G42’ye 1,5 milyar dolar yatırım yapacağını duyurması doğru yönde atılmış bir adım…

BÖLGE İÇİ ENTEGRASYONU SAĞLAMAK

Akıllı ekonomilerin gelişiminde önemli olan dördüncü alan ise entegrasyon. MENA, yüzde 18’lik bölge içi ticaret oranı ile dünyanın en az “entegre” olmuş bölgelerinden biri konumunda. ‘Ölçek’ önemli bir unsur ve pazar ne kadar büyük olursa, bölgenin yatırımcılar için o kadar cazip hale geleceğini söylemekte bir sakınca yok. MENA’nın parça parça değil de bir bölge olarak faaliyet göstermesi, ihtiyaçlarına uygun teknolojiler geliştirmesini daha olası bir hale getirecek. Petrol zengini devletler bu tür bir politika geliştirecek sermaye ve yeteneğe sahipler, ancak bunu bölge geneline yaymaları gerekiyor. Entegrasyon, Fas ve Tunus gibi ülkelerde atılan yeni adımları bölge geneline daha eşit bir şekilde yaymak için önemli. Fas, kısa süre önce ülkeyi bölgesel bir yapay zeka merkezine dönüştürmeyi amaçlayan Fas Uluslararası Yapay Zeka Merkezi’nin açılışını yaptı. Tunus yapay zeka ve teknoloji sektörleri de kayda değer atılımlar gerçekleştirdi. Alman merkezli BioNTech’in InstaDeep’i 550 milyon dolara satın almış olması bunun en somut örneklerinden.