Teknik kurul

Marinalar kimler tarafından, ne sıklıkla denetleniyor? Denetimlerde hangi kriterlere bakılıyor? Eğer kriterlere uyulmazsa cezaları nelerdir?

Selahattin Ege

Ali Erkan Bezirgan cevaplıyor: Kıyılarda doldurma yoluyla ve yüzer malzemelerle kazanılan alanlar üzerinde yapılabilen marinalar ülkemizde çeşitli özel sektör işletmeleriyle belediyeler tarafından da işletilmektedir.

Her kamu kurumunun yetki ve sorumluluk alanlarındaki farklı yasal düzenlemeler, mevzuat fazlalıkları ve bunun neden olduğu karışıklıklar, kurumlar arasındaki iletişim ve koordinasyon eksikliği pek çok soruna neden olmaktadır.

Marina tesislerinden yararlanacak olan tekneler, sahipleri, mürettebatı, tekne müşterisinin uyacakları yönetim ilkeleri, kalite seviyesi ve fiyat listelerinin onanması ile marinaların denetlenmesi bağlı oldukları;

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve ilgili belediyelerin meclisi tarafından onaylanan ilke ve tarifelerinden ibaret olan kurumlar tarafından yapılır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belgeli; üç çıpalı, dört çıpalı, beş çıpalı marinaların ‘Deniz Turizm Yönetmeliği’ kapsamında, üçüncü şahıs malî mesuliyet veya marina sorumluluk veya liman sorumluluk sigortası yaptırmaları da zorunludur.

Ayrıca marina işletmeleri, konuklarına taahhüt ettikleri hizmetleri gerçekleştirmedikleri durumda ve faaliyetleri nedeniyle yapacakları işlemlerinden doğacak zararları tazmin etmek yükümlülüklerine karşılık olmak üzere, Kültür ve Turizm Bakanlığına işletme teminatını vermek zorundadırlar.

Belgeli marinalar da münhasıran deniz turizmi araçlarına su, elektrik, bağlama, karaya çekme, bakım, onarım hizmetleri (tamir, kontrol ve benzeri bir tarifeye bağlanmayan özellik taşıyan hizmetler hariç) ile konuklarına yeme, içme, dinlenme, eğlence, konaklama, spor olanağı gibi hizmetleri içeren fiyat tarifelerini ayrıntılı olarak hazırlayarak eylülekim aylarında bir sonraki yılın tarifesini Türk lirası karşılıklarını da belirtmek koşulu ile ABD doları veya euro cinsinden belirleyerek Kültür ve Turizm Bakanlığının il veya ilçe turizm müdürlüklerine onaylatırlar. Onanmış fiyat listesinin altında ücretlendirilmesi ise marina işletme yönetiminin takdirindedir.

Farklı dinamiklere sahip marinalar ticari ve kâr amaçlı işletmeler olduğundan niteliklerine göre sundukları hizmet ve imkânlar, işletme anlayışları, fiyat politikaları gibi birçok konuda birden fazla kamu sektörü ile birebir ilişkili olan

marinaları denetleme yetkisinde de değişik kurumlar arasında dağılması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

Marinaların denetleyen kurumlar ve denetledikleri konular aşağıdaki gibidir:

Kültür ve Turizm Bakanlığı

Bakanlıktan işletme belgeli turistik tesis olan marinaların; “2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu” uyarınca düzenlenen ‘Deniz

Turizm Yönetmeliği’nde yer alan klasifikasyonlara uygun olarak yönetim ilkelerine göre yönetilmesi ve marina işletmelerinden beklenilen hizmeti sağlayabilmeleri amacıyla denetlenme yetkisi Kültür ve Turizm Bakanlığının uhdesinde olup denetim süresi de bakanlığın takdirindedir.

Milli Emlak Genel Müdürlüğü

Hazinenin özel mülkiyetindeki veya devletin hüküm ve tasarrufu altındaki alanlar üzerinde marina yatırımlarına yönelik olarak bedeli karşılığında kullanma izni veya irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin uygulamalar ve denetimler.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı tesisi işletme izni belgesi ve denetimi.

Yatlara ve yatçılara uygulanan Türk Limanları Yat Kayıt Belgesi (Transit log) uygulamaları.

Heliport işletme belgesi ve denetimi. Telsiz kullanım izin belgesi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Kıyı Kanunu ve Kıyı Mevzuatı Uygulanmasına Dair Yönetmelik uygulamaları ve denetimleri.

Çevre Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine uygun şekilde marina işletmelerinde deniz ve çevre korunmasına ilişkin alınması gereken önlemler, denetimler ve ceza uygulamaları.

Belediye

İşyeri açma ve çalışma ruhsatı ile emlak, çevre, temizlik vergisi uygulamaları.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu uyarınca marinaların akaryakıt istasyonu lisansı alınması ve denetimler.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

Yabancı bayraklı yatların marinalarda kışlama, bakım ve onarım amacı ile bırakılmaları halinde yapılan uygulamalar.

Yabancı bayraklı yatların yatçı otolarına uygulanan sundurma ve antrepo işlemleri.

Yabancı bayraklı yatların deniz hudut kapılarından giriş ve çıkışı yapılacak yat malzemeleri için yapılan uygulamalar ve işlemler ile denetimleri.

Orman Genel Müdürlüğü

Orman idaresinin hüküm ve tasarrufu altındaki alanlar üzerinde marina yatırımlarına yönelik olarak bedeli karşılığında kullanma izni, kira ve hasılat payına ilişkin uygulamalar ve denetimler.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

İşçi sağlığı ve işyeri güvenliği

Makine Mühendisleri Odası

Travel lift ile tekne taşıyıcısı denetimi