Sınır ötesi alışveriş e-ticarete ivme katacak
Hem girişimciler hem müşteriler açısından avantajlar sunan online alışveriş, yakaladığı büyüme ivmesini sürdürüyor. Sektörün yeni dönemde yıllık bazda yüzde 20 büyümesi bekleniyor. A.T. Kearney’in hazırladığı 2013 yılı Online Perakendicilik Raporu’na göre dünya e-ticaret endeksinde Türkiye 22’nci sırada yer alıyor. İç pazarda büyüyen sektörün sınır ötesine de hızla taşınması ve yaklaşık 200 milyon dolar olan e-ihracat rakamının beş yıl içinde 2 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Online alışveriş yaygınlaşırken uluslararası ticarette de her geçen gün kullanımı artıyor. Özellikle uzak pazarlara ulaşmanın en iyi yollarından birisi olarak görülüyor. Dünya ticaretinin yüzde 20’si e-ticaret yöntemiyle yapılıyor. Global pazarda önümüzdeki üç yılda e-ticaretin yılda ortalama yüzde 17 büyümesi bekleniyor. Türkiye'nin ihracat yaptığı ülkeler arasında ABD 7'nci sırada bulunurken e-ihracat yaptığı ülkeler arasında ilk sırada yer alıyor. Türkiye’nin ihracat yapmakta sıkıntı yaşadığı ülkelere e-ihracatla ulaşması daha kolay görünüyor. Uzmanlar; gümrük, lojistik ve ödeme gibi konulardaki sorunların çözüme kavuşması ile Türkiye’deki işletmelerin yüzde 98’ini oluşturan KOBİ’lerin yurtdışına daha kolay ve rahat bir şekilde mal satmasının önünün açılacağını vurguluyor.
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, e-ticaretin büyümesinde bir gösterge olarak kabul edilen internetten yapılan kartlı ödemelerde, Avrupa ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülke Türkiye oldu. Kartlı ödemelerin artış hızı 2012 yılı itibarıyla İngiltere ve Almanya’da yüzde 13 ila 14 seviyelerinde iken, Türkiye’de yüzde 50 olarak gerçekleşti. E-ticaretin 2017 yılına kadar yıllık yaklaşık yüzde 20 civarı büyüyeceği öngörülüyor. Kredi kartlarının yaygın olarak kullanılması, tüketicilerin online ödeme yapmasını kolaylaştırıyor. Öte yandan, Türkiye’de henüz alternatif ödeme sistemlerinin gelişmediğini belirten sektör aktörleri, bu konudaki mevzuatın da zayıf olduğunu ifade ediyor. Alternatif ödeme sistemlerinin gelişimiyle birlikte, online alışveriş kullanımının daha da artabileceği belirtiliyor.
10 milyon kullanıcısı var
E-ticaret pazarı, 10 milyon kullanıcıyla 2008-2012 yılları arasında yıllık ortalama yüzde 35.5 büyüdü. Türkiye’de 2013 itibarıyla 37.5 milyon internet kullanıcısı sayısıyla yüzde 49’luk bir penetrasyon oranı yakalandı. Türkiye e-ticaret sektörünün geçen yılki hacmi 14 milyar TL olarak gerçekleşti. Türkiye’de 2013 yılında internetten yapılan kartlı ödemelerin tutarı 34.6 milyar lirayı bulurken, e-ticaret sitelerinden geçen miktar ise 5 milyar liranın biraz üzerinde gerçekleşti. Bu harcamaların yaklaşık yüzde 14’ü tüketici ürünleri, yüzde 12’si telekomünikasyon ve doğrudan pazarlama, yüzde 25’i ise seyahat harcamaları oldu. 2012 verilerine göre, Türkiye’de online satışların toplam perakende satışlarına oranı yüzde 2.1 seviyesindey- ken, önümüzdeki dört yıl içinde 4.2’ye ulaşması öngörülüyor. Sektör aktörleri, lojistik firmalarının teknolojik anlamda gelişmesinin, online perakende şirketlerinin tüketicilere ürün ve hizmetlerini hızlı şekilde sunmalarını kolaylaştıracağını dile getiriyor.
Mobil uygulamalarda belirgin bir artış var
2012 yılında, Türkiye’de ulaşılan mobil perakende hacmi 300 milyon TL iken, akıllı telefonlardan etkilenerek yapılmış mağaza satışları 1.7 milyar TL oldu. Son dönemde mobil internet kullanımında belirgin bir artış kaydedildiğine değinen sektör temsilcileri, özellikle genç nüfusta, akıllı telefonlar başta olmak üzere yeni teknolojilere olan ilginin hızla arttığını kaydediyor. Mobil ticaretten faydalanan firmalar hem mobil uygulamaları hem de mobil web siteleri vasıtasıyla trafik çeken farklı platformlar üzerinden alışveriş yapmayı kolaylaştırıyor
Türkiye’de tamamıyla e-ticarete geçen sektör bulunmamakla birlikte internette en çok elektronik, tekstil, ayakkabı, aksesuar, bilet, seyahat, yemek ve çiçek satılıyor. Avrupa’ya bakıldığında ise seyahat-bilet, müzik, video oyunlarının internete geçtiğini belirten sektör temsilcileri, tekstil, dekorasyon, banka, sigorta, kitap gibi sektörlerinin geçiş sürecini yaşadığını ifade ediyor. Türkiye’de online satışlarda birinci sırada yüzde elektronik sektörü 20’lik oran ile lider durumda. Yüzde 19’luk oran ile ikinci sırada yer alan tekstil sektörünün ise önümüzdeki dönemde elektroniği geçmesi bekleniyor. Sınır ötesi online alışveriş yapanların son 12 aylık verilerine bakıldığında sırasıyla giysi, ayakkabı ve aksesuar, elektronik eşya, eğlence ve eğitimle ilgili dijital ve indirilebilir ürünlere yöneldiği kaydediliyor. .
Ücretsiz nakliyat ve güvenli ödeme, yurtdışından online alışveriş yapmayı teşvik eden başlıca faktörler olarak öne çıkıyor. Sınır ötesi alışverişlerde iade masraf- larının online ticaretin önündeki bariyerlerden birinin olduğu görülürken, finansal ve kişisel bilgilerin güvenliğinin sağlanmaması da ayrı bir sorun olarak öne çıkıyor. Fakat yapılan araştırmalara göre, yurtiçinde alışveriş yapanların güvenlik konusunda daha kaygılı olduğu görülüyor.