Türkiye’nin deniz ticaret filosu 30 yılda, %480 büyüdü
Global deniz ticaret filosu, son 30 yılda yaklaşık yüzde 189 büyüdü. 1987 yılında 613 milyon DWT olan küresel deniz ticaret filosu bugün gelinen noktada 1.7 milyar DWT büyüklüğe ulaştı. Aynı dönemde global deniz ticaretindeki artış oranı ise yaklaşık yüzde 205 oldu. 1987 yılında 3.7 milyar ton yük deniz yoluyla taşınırken, 2016 yılı itibarıyla söz konusu rakam 11.3 milyar tona çıktı. Türkiye deniz ticaret filosuna baktığımızda ise 30 yıl önce Türkiye’nin yaklaşık 5 milyon DWT’lik filosu bulunurken, bugün itibarıyla filonun 30 milyon DWT sınırına yaklaştığı görülüyor.
Geride bıraktığımız 30 yıl içinde yüzde 480 büyüyen Türkiye deniz ticaret filosu, son sekiz yıldır yaşanan krize rağmen olumlu bir performans gösterdi. Özellikle son 15 yılda kayda değer ihracat hamlesi yapan Türkiye, ihracatını 150 milyar dolara çıkardı. 2023 yılına kadar 500 milyar doları yakalama hedefi var. Türkiye’nin ihracat rakamlarının 500 milyar dolara çıkması, Türk denizcileri için 30 milyar dolarlık bir taşımacılık anlamına geliyor.
Kabotajdaki taşımalar da son 10 yıl içinde yüzde 78.7 arttı. 1 Ocak 2004 iti- barıyla uygulanmaya başlanan düşük ÖTV’li yakıt dağıtımı; denizyolunda kabotaj yük, yolcu ve araç taşımacılığı payının artmasını ve teşvik edilmesini sağladı. Ancak, 2008 yılında başlayan küresel krizin de etkisiyle kabotaj taşımalarındaki büyüme yavaşladı. İç hatlardaki taşıma 2009, 2010 ve 2014 yıllarında ise eksiye düştü. Kabotaj taşımalarında en fazla artış ise yüzde 21.8 ile 2013 yılında gerçekleşti.
Yolcu gemileri ve feribotlar teşvikten %42.7’lik pay aldı
Kabotajda yük, yolcu ve araç taşımacılığının teşvikini amaçlayan ÖTV’siz akaryakıt teşvik miktarları 2010-2015 yıllarında gemi cinslerine göre incelendiğinde 2016 yılında teşvikten, yolcu gemileri ve feribotlar yüzde 42.7, balıkçı gemileri yüzde 26.7 ve römorkörler-hizmet gemileri yüzde 11 oranında teşvikten yararlandığı görülüyor. Ayrıca, dökme ve kuru yük gemileri yüzde 9.3, tankerler yüzde 7.2 ve ticari yatlar yüzde 2.8 oranında yararlandı. ÖTV’siz akaryakıt uygulaması başlıca büyük şehirlerdeki yolcu ve araç taşımaları ile balıkçılığın gelişmesinin önünü açtı. Uluslararası sefer yapan ve iki Türk limanı arasında taşıma yapmayan hiçbir gemi buuygulamadanyararlanmadı.Denizcilik sektöründe ÖTV’siz akaryakıt uygulaması ile ilgili zaman zaman yapılan açıklamalar yanlış bir algıya neden oluyor.
Öte yandan, uzun yıllar Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündeminde bekleyen uluslararası anlaşmalar, ikili denizcilik sözleşmeleri günümüzde hızlıca
2016 yılında kabotajda taşınan yük
kanunlaşıyor. Türkiye, uluslararası sözleşmelere imza atarak, mevzuatında geçmişten gelen sıkıntıları gideriyor ve diğer ülkeler ile uyumlu hale gelebilmek için yasalarında gerekli düzenlemeleri yapıyor. Bunun yanı sıra 1 Temmuz 1926 yılında yürürlüğe giren Kabotaj Kanunu’nun bu yıl 91’inci yılını kutluyoruz. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kanunlarından birisi olan Kabotaj Kanunu’nu denizcilik sektörünün bugünlere gelmesine azımsanmayacak katkı sundu.