NBE - Ozel Ek

OLGUN meyveyİ

- YAVUZ DİZDAR yavuz.dizdar@gmail.com

Günümüz yaşamı çoğu meyvenin her zaman bulunmasın­a olanak sağlıyor ama piyasaya giren meyvelerin bozulmadan uzak mesafelere eriştirilm­eleri için en azından bir miktar ham toplanmala­rı gerektiğin­i unutmamakt­a fayda var. Bunun bir de olgunlaşma­yı durduracak, küflenmeyi engelleyec­ek ilaçlar tarafı var ki buna hiç girmeyelim. Sadece ham olarak toplamak bile meyvenin içeriğinin eksik olması anlamına geliyor. Daha önce de belirtmişt­im, meyve mevsiminde ve olgunlaşmı­ş haldeyken en yüksek içeriğe erişir. İşte kurutmadak­i mantık da bu içeriğin saklanması­na dayanıyor. Kuru meyveler kışın gerek yoğurtla karıştırar­ak, gerekse doğrudan atıştırmal­ık niyetine tüketmek için son derece elverişli ve sağlıklı ürünler.

VİTAMİN DEĞERİ AZALIR MI?

Bir miktar olur ama ciddi bir değer kaybı oluşur gibi görünmüyor. Asıl önemli olan işin aromatik bileşenler kısmı. Orada bir kayıp olmadığını ürünün tadından rahatlıkla anlayabili­yoruz. Herkesin bildiği kuru kayısı, incir örneğini verelim. Her iki meyve de lezzetinde­n bir şey kaybetmez. Zaten meyvenin olgun hali çekirdeğin en az bir kış boyunca saklanması­nı ve uygun ortam- da yeşermesin­i olanaklı kılar. Elma, armut t gibi meyvelerde­l d kbk kabuk da korunursa vitamin içeriği daha da yüksek oluyor. Burada sorun genellikle yöntemle ilişkili, yani kurutmanın nasıl yapılacağı ve nasıl saklanacağ­ı önemli.

GÜNEŞE SERİP KURUTMAK EN GEÇERLİ YÖNTEM

Evet, güneşe sermenin fırında kurutmaya göre sağladığı bir takım avantajlar var ama bütün meyveler için dişe dokunur bir katkı sağlar mı, ayrı konu. Meyve dalından koparıldığ­ında da aslında canlılığın­ı yitirmez, güneşte kurutulma sırasında yararlı bileşikler­in yapımı devam eder. Bunu mantarın pişirmeden önce güneşlendi­rilmesinde­n de biliriz, mesela D vitaminind­e ciddi artış meydana gelir. Güneşte kurutmanın bir sorunu üzerine toz ya da börtü böcek konması olasılığıd­ır ama bu da üstüne yayılan ince bir tülbentle aşılır. Tülbent suyun buharlaşma­sını değil olası zararlılar­ı engeller. Zaten kurutma kendi haline bırakıp birkaç gün sonra toplamak biçiminde olmamalı. Her gün düzenli altüst etmek hem kurumayı kolaylaştı­rır hem de küflenmeyi engeller.

KÜFLENME SORUN ÇIKARIR MI?

Evet, aslında bu kuru meyvelerde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta. Bizim bildiğimiz en önemli risk oluşturan mantarları­n ortaya çıkması durumu. Bu da genellikle ışık olmayan nemli ortamda gerçekleşi­yor. Özellikle hu- bubat saklamakta afl aflatoksin­atoksin en ö önemli li sorunu oluşturuyo­r.l t Ü Ürünüüü nem kontrollü silo yerine üstünü naylonla örtüp nemli ambara koyarsanız elbette üreme başlıyor. Güneş altında kurutmada ise aflatoksin olasılığı neredeyse yok. Buna karşılık yeterince kurutmazsa­nız, yani fazla nem kalırsa küçük bir olasılıkla böyle bir risk oluşuyor. Burada belirleyic­i olan diğer unsur meyvenin şeker oranı. Suyun uçmasıyla birlikte şeker yoğunlaşıy­or. Meyvenin içinde üreme zaten bitmiştir ama kabuk kısmı iyice kurumuş olmalıdır, çünkü mantar kabuk kısmında ortaya çıkıyor.

ELEKTRİKLİ KURUTMA MAKİNELERİ SAĞLIKLI MI?

Elbette bu amaca özel üretilmiş fırınlar da var. Endüstri de zaten çorba vb. hazırlarke­n bu fırınları kullanıyor. Büyük miktarda işlem yapılacaks­a elbette tercih edilebilir. Belki güneşte olgunlaşma sürecini yakalayama­zsınız ama meyve zaten olgunsa buna pek gerek kalmayacak­tır.

MEYVE BU HALİYLE SAĞLIĞA KATKIDA BULUNUR MU?

Şüphesiz bulunur. Hem kalori, hem vitamin değerleri baki kalır çünkü. Bence çocuklara sağlıklı atıştırmal­ık alışkanlığ­ının kazandırıl­masında önemli rolü var. Malum kısa süre sonra okullar açılacak, çocuğun yanına vereceğini­z kuru meyve, atıştırmak için en iyi seçenek. Kuru üzüm, erik, kayısı hem enerji hem de vitamin kaynağı olacaktır.

Hem vitamin hem de enerji kaynağı olan kuru meyvelerin hangi yöntemle hazırlandı­ğına dikkat edin. Güneşte ve kabuğu tamamen kuru olanları seçin...

Kabuğu tam kurumayan meyvede küf oluşur ki bu, sağlık açısından sakıncalı. Güvenilir yerlerden alınan kuru meyveleri atıştırmal­ık olarak tüketmek en

sağlıklısı.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye