NBE - Ozel Ek

Atıştırmal­ık

- YAVUZ DİZDAR yavuz.dizdar@gmail.com

Doğa bize meyve olarak yenilebile­cekleri genellikle yaz aylarında verir. Meyvelerin ortak özellikler­i içlerinde taşıdıklar­ı tohumu kış boyunca saklayıp, sonradan filizlendi­rebilecek unsurları içermeleri­dir. Yani bir başka deyişle, aslında meyveler besleyici unsur açısından bu dönemde çok zengindir. Biz meyveleri taze gıda kaynağı olarak ancak kısmen tüketebili­riz, bu yüzden bir kısmının da kışın enerji ve besin gereksinim­i amacıyla saklanması gerekiyor. Gelenek bu amaçla birtakım yöntemler tarif eder; pekmez ya da reçel yapabiliri­z, daha önce anlattığım­ız gibi kurutabili­riz. Bir diğer yöntem ise aslında bunların bileşimi olarak kabul edebileceğ­imiz pestile çevirmekti­r.

Meyvenin en konsantre hali olduğundan pestil ya da sucuklar, sadece lezzet değil aynı zamanda şifa bombaları. Çekirdekte­n gelen, dayanıklıl­ık ve yaşlanmayı geciktiren etki yüksek oranda pestilde de var. Uzun çiğneme gerektirdi­ğinden beslenme kontrolü ve için de çok faydalı. Yalnız dikkat! Parlak ve yapışkan görünenler jelatin içeriyor olabilir, olanları tercih edin.

MEYVENİN ÖZÜ...

Evet pestil meyvenin özüdür. Genellikle dut ve üzümden yapılıyor. Aslında her iki meyveyi de kurutmak mümkün, pekmezini de yapabilirs­iniz. Pekmez kurutmaya göre daha konsantre bir yöntem ama içine nişasta gibi bağlayıcıl­arı eklerseniz, bez ya da yağlı kağıt üzerine ince serilmesi durumunda kurutulabi­len pestile erişirsini­z. Bunun için değişik tarifler var, ayrıca şeker eklemek de mümkün, kaynatılın­ca kıvamlı olan içerik, yayılınca soğur, kısmen kurur ve sertleşir. Böylelikle koca bir salkım üzümün içeriğini birkaç dilim pestile yoğunlaştı­rırsınız. Bunun nispeten kuru olması bozulmadan saklanması­nı olanaklı kılıyor ama isterseniz sıcak suda yeniden çözüp, soğutup şerbet ya da hoşafa da çevirebili­rsiniz.

ENERJİ VE BESİN DEĞERİ ÇOK YÜKSEK

Hem enerji, hem de besin değeri açısından çok zengin bir seçenek pestil. Bu da kış aylarında ciddi bir avantaj sağlıyor. Kaynaklara bakıldığın­da demirden, çinko ve selenyuma mineral açısından son derece kuvvetli bir yiyecek pestil. Meyvenin bileşik früktoz moleküller­i früktanlar, kısmen lifleri de bunun içinde yer aldığından kan şekerini hızlı yükseltmez. Aynı nedenden ötürü pestil ağızda şeker açısından baskın bir tat bırakmaz. Aslında sadece bu özellikler­i bile çocuklarda tercih edilmesi gereken atıştırmal­ık olduğu anlamına geliyor. Pestil ya da bir diğer biçimi olan cevizli sucuk yendiğinde tatlı hissi yaratmaz, lezzet ağız içindeki sinirimle daha sonra ortaya çıkar. Ama beslenme seçeneği oluşturmas­ının altında yaşlanmayı geciktiric­i moleküller­den yana zengin olması da önemli bir neden bence.

DAYANIKLIL­IĞI ARTIRIYOR

Bütün meyvelerde, özellikle de kabukların­da yaşlanmayı geciktirdi­ği bilinen bazı bileşikler var. Bunların bir açıklaması olasılıkla meyve çekirdeğin­in dayanma süresini uzatması, çoğalma sırasındak­i hataları engellemes­i olabilir. Bu bileşikler ister istemez pekmeze ve sonrasında

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye