ŞEVKİ SİLAN

Gün doğumu ve batımında fotoğraf çekmek sanıldığı kadar kolay olmadığı için işinizi şansa bırakmamak gerekiyor.

Altın Saatler - Gün Doğumu ve Batımı

Gün doğumu ve batımında fotoğraf çekmek sanıldığı kadar kolay olmadığı için işinizi şansa bırakmamak gerekiyor.

Hepimizin belleğinde farklı duygusal izlenimlere yer açan gün doğumu ya da gün batımı, fotoğrafçılık dünyasında güneşin gücünü yeni göstermeye ya da yitirmeye başladığı saatlerde yapılan fotoğraf çekimidir.

Güneş ufka yaklaştıkça ışınları dünyamıza yatay gelmeye başlar ve bunun sonucunda parlaklığı azalır, atmosferin daha kalın olması sebebiyle de bu esnada hem güneş hem de atmosfer önce sarı sonra da kırmızı olmaya başlar. Böylelikle güneşin gün içinde yaydığı soğuk renkler yerini sıcak renklere bırakır.

Saniye saniye gökyüzünde farklı renk tonlarının oluşması müthiş bir görsel oluşturur ve tüm manzara bu renklere bürünmeye başlar. İşte bu saatlere biz “Altın Saatler” demekteyiz.

Fotoğrafın her dalında olduğu gibi gün doğumu/batımı fotoğrafçılığı da sanıldığı kadar kolay olmadığından işinizi şansa bırakmamak için önceden hangi tarihte, hangi saatte ve nereden çekeceğinizi planlamalısınız. Cep telefonu uygulamaları size bu konuda yardımcı olacaktır (Sun Surveyor, Sun Seeker, PhotoPills gibi).

Etrafı görmeniz, hazırlık yapmanız, güzel bir kadraj ve kompozisyon oluşturmanız için mutlaka çekim yapacağınız yere en az bir buçuk saat önceden gitmeniz gerekir. Doğa koşullarının fotoğraflarınızı olumlu ya da olumsuz yönde etkileyeceğini unutmayın. Bulutların belli bir orandaki varlığı fotoğrafınızdaki görselliği artıracak, nem oranın az olması fotoğraflarınızın keskin ve daha canlı renklerin oluşmasına imkan tanıyacaktır.

Özellikle yağmurlu havalardan sonra bir iki gün içinde mevsime ve hava koşullarına bağlı olarak gökyüzünde daha kızılımsı bir renk hakim olmaya başlayacağından, güneş battıktan sonra çekimi bırakmadan sabırla bir süre daha bekleyin. Gün doğumu ve batımlarında mutlaka göl ya da deniz manzarası çekmeniz gerekmiyor. Tarihi bir mekan, yaşadığınız şehrin uzaktan görüntüsü gibi fotoğraflar

da ilginç kareler oluşturur. Çekiminizi deniz veya göl kenarında yapıyorsanız sudaki ve etraftaki yansımaları engellemek için polarize filtre, güneş ışınlarının direkt objektifin içine girmesini ve fotoğrafınızda parlamalar (flare) oluşmasını engellemek amacıyla da parasoley kullanın.

Güneşin henüz batmadığı, ufuk çizgisinin üzerinde parıldadığı zamanlarda gökyüzü ile yeryüzü arasında oluşan ışık farkını ortadan kaldırmak için degrade filtre kullanmanız fayda sağlayacaktır.

Güneşe karşı yapılan çekimlerde güneşin önündeki objeler siluete dönüştüğünde dikkat etmeniz gereken en önemli konu, kadrajınıza giren siluetlerin anlaşılır olmasını sağlamanızdır.

Genel panoramik görüntü için geniş açı objektif kullanabileceğiniz gibi, hem güneşin kadrajda kapladığı alanı daha büyük göstermek hem de daha detay ve yakın görüntüler almak için tele objektif de kullanılabilirsiniz.

Güneşin etkisinin az olduğu çekim aşamasında ışık değeri düşük olacağından enstantane süresinin uzayacağını düşünerek,

titreşimi azaltmak, net ve keskin fotoğraflar elde etmek için mutlaka sağlam bir tripot ile denklanşör kablosu ya da uzaktan kumandanızın olması gerekiyor.

Denklanşör kablosu ya da uzaktan kumandanın olmadığı durumlarda fotoğraf makinenizin self-timer özelliğini kullanabilirsiniz.

Çekim Modu

Poz değerini kontrol etmek için Manuel mod ile çekim yapılmalıdır. Diyafram değerini istediğiniz alan derinliğine bağlı olarak 8 -16 aralığında, enstantane değerine de elde etmeyi düşündüğünüz pozlamaya göre karar verin.

Tripot ile çekim yapıldığından ISO’yu mümkün olduğunca en düşük değerde (100-200 gibi) kullanın.

Zaman geçtikçe ışık koşulları değişeceğinden diyafram ya da enstantane değerlerini ışık koşullarına bağlı olarak değiştirmeyi unutmayın.

Netleme

Kadrajınızdaki ana ögenin net olması gerektiği için netlemenin mutlaka ana ögeden yapılması gereklidir.

Işık Ölçümü

Manuel mod ile çekim yaptığınızda bir önemi olmayacaktır.

Diyafram öncelikli çekimlerde güneşten ya da güneş ile gökyüzü arasında kalan bir bölgeden ölçüm yapılabilir. Unutmayın, en iyi ışık ölçümü hayal ettiğiniz görüntüyü oluşturan pozlama değeridir.

Beyaz Ayarı

Jpeg formatında yapılan çekimlerde istediğiniz etkiyi veren renk sıcaklığını (bulutlu ya da gölge) kullanabilirsiniz. Raw fotmatında yapılan çekimlerde ise, renk değerleri ile daha sonra istediğiniz gibi oynama esnekliğine sahip olduğunuzdan bir önemi olmayacaktır.

Manzara çekimlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli kompozisyon kuralı “üçte bir” kuralıdır. Kadrajınızdaki görsel alan gökyüzü bölgesinde ise yeryüzünü üçte bir ya da daha az, görsellik yeryüzünde ise gökyüzünü üçte bir ya da daha az göstermelisiniz.

Flaş, karanlığı tamamen kaldırmayacağı için ve sadece size yakın yerleri aydınlatacağından, fotoğrafınızda önünüzdeki nesneleri göstermek ve öne çıkarmak istemeniz durumunda işinize yarayacaktır.

Gün batımında havayı takip etme şansı varken gün doğumunda bu şansınız olmadığı gibi, gün doğmadan önce uyanmak ve gidilecek yere ulaşmak gibi problemleriniz olacaktır. Bu yüzden gün batımı fotoğrafı çekmek gün doğumu fotoğrafı çekmekten daha kolaydır.

Gün doğumu/gün batımı fotoğrafçılığını güneşin olduğu ve olmadığı zamanlar olarak ikiye de ayırabilirsiniz.

Atmosferdeki sarı rengin -eğer oluşmuşsa kırmızı rengin- yerini maviliğe bırakmaya başlamasıyla gün batımı çekimleriniz sonlanmış olacaktır.