Işık Üniversitesi Dünyanın yeni 5 boyutlu eğitim sisteminin Türkiye’deki öncüsü
885 yılında Feyz-i Sıbyan Mektebi ile hizmet vermeye başlayan Feyziye Mektepleri, ellinci yılına girerken Osmanlı’dan Türkiye Cumhuriyeti’ne uzanan dönemde yenilikçi başarılar kaydetmişti ve 1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün onayı ile Işık Okulları adını almıştı.
130 yıllık Feyziye Mektepleri Vakfı ailesinin en genci olan ve adını Atatürk’ün verdiği 20 yaşındaki Işık Üniversitesi bugün 5 fakültede (Mühendislik, Mimarlık ve Tasarım, İktisadi ve İdari Bilimler, Güzel Sanatlar ve Fen Edebiyat Fakülteleri) 34 programı ile lisans, Meslek Yüksek Okulu ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu’nda 20 programı ile ön lisans, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri Enstitülerinde lisansüstü eğitim veriyor. Işık Üniversitesi, 2016 yılında 17’nci dönem mezunlarını verdi.
Üniversite, iki sanat galerisi, altı konferans salonu, teknolojik donanımlı derslikleri ve kütüphaneleri, sosyal ve spor tesisleri ile hem doğanın hem de şehrin içinde yer alan Şile ve Maslak kampüslerinde toplam 526 bin metrekareye kurulu alanları ile hizmet veriyor. Rektör Prof. Dr. Şirin Tekinay rekabetin giderek arttığı günümüzde, iş dünyasını ve fırsatlarını çok yönlü düşünmek gerektiğine dikkat çekiyor.
Prof. Dr. Tekinay, 20 yıl ABD’de endüstride, üniversitede ve devlet sektöründe, hem yönetici hem akademisyen olarak başarılar elde ettikten sonra 2009’da Türkiye’ye dönüp mühendislik ve doğa bilimleri fakültesi dekanlığı, araştırma ve teknolojiden sorumlu rektör yardımcılığı görevlerinde bulundu. Temmuz 2015’te Işık Üniversitesi’nin rektörü oldu. 9 patenti, 100’den fazla yayını olan Prof. Tekinay, Bell Laboratuvarları’nda çalıştı. New Jersey Institute of Technology’de doçentliğini alırken süresiz kadro kazandı. Asya Pasifik ülkelerinde hem endüstriyle hem de üniversitelerle projeler yürüttü. ABD Bilim Vakfı’nda direktörlük yaptı. Halen Avrupa Bilim ve Teknoloji Komisyonu’nda danışman ve hakem olarak görev yapıyor. Üniversitenin yurtdışı deneyimli akademik kadrosunun öğrencilere yeni bakış açıları kazandırdığının altını çizen Tekinay, üniversitenin kuruluşundan bu yana yaşadığı değişimi yeni eğitim anlayışıyla yaptıklarını anlattı.
Rektörlüğünü yaptığınız Işık Üniversitesi’nde Işıklı Yenileşim kavramını uyguluyorsunuz. Işıklı Yenileşim nedir?
Rektör olarak “Işıklı Yerleşim” dediğimiz 21’inci yüzyıl üniversitesi olma yolunda tasarladığımız hızlı evrimi yönetmekten, çalışma arkadaşlarımla birlikte heyecan duyuyorum. Işıklı Yenileşim, 4’üncü endüstri devrimi ve sayısal üretim devrimi karşısında üniversitelerin alması gereken yenilikçi, üretici rolün süreçlerini tanımlıyor, bilgiyi toplumun hizmetini sunmakta daha fazla yol kat etmek için kuluçka merkezi ve transfer ofisimizle, sektörlerle ve uluslararası ilişkilerimizle güç birliği içinde yapacaklarımızı belirliyor. Üniversitemizin şeffaf, katılımcı, ortak akla dayanan, öğrenci odaklı yönetimini belirliyor. Dünyada STEAM adı verilen çok boyutlu bütünleşik araştırma ve eğitim-öğretim anlayışının ülkemizdeki öncüsüyüz. Üniversitemizde bu yaz kurduğumuz inovasyon ve girişimcilik merkezi ile Işık YapLab’ımızda yapıcı, yaratıcı, üretken bireyler yerleştiriyoruz. Kampüslerimizde bilimle tasarım, teknolojiyle sanat iç içe, takım çalışması içinde, sosyal girişimcilik projeleri, eğitim programları, açık erişim ve açık bilim esaslarına dayalı işbirlikleri hayat bulacak. Sağlıklı, güvenli, engelsiz, çevreci kampüslerimizde ilham verici mekânlarda sosyal ve spor tesislerimizde öğrencilerimizi böyle deneyimlerle yetiştiriyoruz. Dünyanın yeni 5 boyutlu eğitim sisteminin (bilim, teknoloji, mühendislik, sanat ve matematik: STEAM) Türkiye’deki öncüsüyüz.
STEM bildiğimiz bir kavram ama siz STEAM olarak öncülüğünü yapıyorsunuz. Bunu biraz anlatır mısınız?
Yönetim kurullarında yer aldığım uluslararası yükseköğretim topluluklarının gündemini yıllardır STEM (bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik) alanları oluşturduysa da artık bu alanların sanattan ayrı düşünülemediği de gitgide kabul edilen yeni bir akım. Buna STEAM; Science-Fen, TechnologyTeknoloji, Engineering-Mühendislik, Art-Sanat, Mathematics-Matematik diyoruz. Zira tasarımın, projelendirilmiş çok disiplinli çözümlerin sayısal/sözel, bilimsel/sanatsal ayırımı yok. Örtüşen alanlarda da çok boyutlu düşünen, çok yönlü yetenekler yetiştirmek gerekiyor. ABD ve AB’nin 21’inci yüzyılda liderlik iddiasını sürdürmek için STEAM alanlarına yaptığı yatırımlar bilinirken, Türkiye’de de iş dünyası bu kavramın öneminin farkında. Üniversitemiz STEAM’in ülkemizdeki öncüsü. Bu kavramın önemi artarak görülecek.
Burs olanaklarınız nasıl? Ülkemizin en eski eğitim vakfının kurduğu üniversite olarak yüzde 50 tam burs eşleniği ile yasak yükümlülüğünün çok üstünde burs veriyoruz. Yüzde 80’den fazla öğrenci çeşitli burs imkânlarının birinden yararlanıyor. Başarı, çalışma, spor burslarımız var. Burs çeşitleri ve kapsamı son dönemde daha da arttırılmış durumda.
Üniversite nasıl öğrenci odaklı olur? Öğrenci öncelikli/odaklı bir üniversite olan Işık Üniversitemiz Tüm kadromuzla açık kapı politikasını uyguluyoruz. Başarılı öğrencilerimizden oluşan Onur Konseyimiz, Rektör 3rRI. Dr. üst yönetimimize danışmanlık veriyor, seçimle belirlenen Öğrenci Konseyimiz üniversite yönetiminde söz ve oy sahibi. Sosyal hayata ve spora çok önem veriyoruz. Üniversite eğitiminin ayrılmaz bir parçası olan öğrenci kulüpleri, ilgi alanlarına göre faaliyette bulunurken paylaşmayı, kendi kararlarını oluşturmayı ve sorumluluk alarak çalışma alışkanlığını kazandırıyor. Işık Üniversitemizin, olimpik ve popüler spor branşlarında milli sporcu olan ve Üniversite Sporları Federasyonu yarışmalarında aktif olarak sporculuğunu devam ettirenlere spor bursu sağlanıyor
Türkiye’nin ilk YapLab’larından biri Işık’ta yer alıyor. YapLab’larınızı anlatır mısınız?
Türkiye’nin ilk YapLab’larından bir tanesini kuruyoruz. Buna, “halka açık, yapıcı hareketi destekleyen, bilgisayar kontrollü üretimhane” diyebiliriz. Bu üretimhanelere dünyada FabLab deniliyor, “Fabrikasyon Laboratuvarı” anlamında. FabLab’ler, deneme-yanılmanın maliyetini düşürüp yaratıcılığı hızlıca prototipe dönüştürmeyi sağlayan merkezler. Işık YapLab’imizde üç boyutlu yazıcılarımız, lazer kesicimiz ve benzeri bilgisayar kontrollü tezgâhlarımız var. Dünya çapındaki FabLab ve yapıcılık hareketinin ülkemizdeki öncülerinden olmaktan mutluyuz.
Üniversite sanayi arasındaki işbirliğini nasıl sağlıyorsunuz?
Işık ve sanayi arasında gitgide kuvvetlendirip arttırdığımız etkin ve nitelikli, gerçekçi ve sonuca ulaşabilen iş birlikleri var. Işık Üniversitesi temel ve uygulamalı alanlarda araştırma geliştirme işbirlikleri ile öğrencilere staj ve iş imkânları gibi destekleri sağlıyor. Çok uluslu dev firmalardan yerel AR-GE merkezlerine pek çok alanda sektörlerle işbirliklerimiz, ortaklıklarımız, güç birliklerimiz var.
Dünyada denkliğiniz var mı? Öğrencilerimize sıradan değişim programlarının yanı sıra, dünyanın birinci ligindeki Amerikan, Asya-Pasifik ve Avrupa üniversiteleri ile işbirliklerimiz var. bu üniversitelerde başarılı öğrencilerimizin burs kazanarak hızlı yüksek lisans yapmalarını mümkün kılan anlaşmalar imzaladık. Mühendislik programlarımız tam akreditasyon kazandı; artık Endüstri, Bilgisayar, Elektrik-Elektronik ve Makine Mühendisliği bölümlerindeki öğrencilerin aldıkları dersler ve diplomalar uluslararası mühendislik eğitimi kalite belgesi anlamına gelen MÜDEK sertifikasına sahip olduğu için uluslararası eğitim denkliği/eşdeğerliği tescilli olmanın değerini taşıyor. 30 ülkeden 90’ın üzerinde kurumla değişim, ortak araştırma anlaşmaları ve elbette Erasmus programı sayesinde, Işık Üniversitesi’nin öğrencileri dünya sahnesine yurtdışına giderek de, kendi kampüslerinde kalarak da çok kültürlü hazırlanıyor.
Başarıyı Ödüllerinden Okul olarak tanınıyorsunuz. Biraz açar mısınız?
Akademik başarılara imza atan öğrencilerden oluşan Onur Konseyi, her yıl üniversitenin anlaşmalı olduğu ya da anlaşma yapacağı bir kurumun misafiri olarak yurtdışına götürülüyor. Bu yıl, Onur Konseyi öğrencilerimizi New York Institute of Technology (NYIT) yurtlarında misafir etti. Bu ziyaret sırasında başarılı öğrencilere kısa sürede yüksek lisans hakkı getiren bir anlaşma da imzaladık. Işık Onur Konseyi, “Rektörle Bir Hafta” programı çerçevesinde, her yıl New York’ta, Kore’de, Hong Kong’da dünya sıralamasında en önde yer alan üniversitelerin misafiri oluyor.