Sabah

ABD’de ‘Cinayetten veliaht sorumlu’ tasarısı

-

Ortadoğu siyasetçil­erinin alışık olduğu bu tabir en son 2 Aralık’ta Rus Dışişleri Bakanı Lavrov tarafından kullanıldı. ABD’nin Fırat’ın

doğusunda “deYlet ben]e ri yapılar kur

maya” çalışmasın­ı ve bunun için Kürtleri kullanması­nı “tehlike li bir oyun” olarak niteledi. Rus yetkililer bir süredir Suriye’de uluslarara­sı kamuoyunun dikkatini Fırat’ın doğusuna çekiyordu. Ancak şimdi meselenin adını açık şekilde koyuyorlar:

“ABD Suriye’de Kürt kartını kullanıyor.”

Birkaç gün önce Rus genelkurma­y başkanı Gerasimov, aynı argümanı şu şekilde tekrarladı: “Kuzey Suriye Demokratik Federasyon­u adını verdikleri yapı için hükümet kuruyorlar. Silah ve askeri teçhizat tedarik ederek Kürtlerin ayrılıkçı eğilimleri­ni pekiştiren ABD, Kürtlerin Arap kabileleri­ne karşı zor kullanması­na da izin veriyor.” Bu uyarının mesajı ABD’yi Suriye başta olmak üzere bölge ülkelerini­n toprak bütünlüğün­ü bozan bir güç olarak kodlamak.

Kürt kartı ilk olarak Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı devletini parçalamak için masaya sürüldü. Kürtlerin Osmanlı ile kalmayı tercih etmesi ve Kurtuluş Savaşı’nın Sevres Anlaşması’nı geçersiz hale getirmesiy­le bölgenin daha fazla parçalanma­sı engellendi. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra İngilizler­in, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ise ABD’nin “Kürt kartını” bölgedeki ülkelere karşı “kullanma” politikası devam etti. Washington ilk önce, 1958 sonrası SSCB ile yakınlaşan Irak’ın Kürtlerini (Molla Mustafa Barzani) araçsallaş­tırdı. Ancak Barzani’yi 1974 isyanında önce destekledi, sonra yüz üstü bıraktı. Birinci Körfez Savaşı (1991) sırasında da ABD, Iraklı Kürtleri, Saddam karşısında yalnız bıraktı. Yine de ilan edilen uçuşa yasak bölgeyle Kuzey Irak’ta özerk bölgenin temeli atıldı. ABD’nin 2003 Irak işgalinden sonra da bölgesel yönetim kuruldu. Washington, 2017’de Barzani’nin bağımsızlı­k referandum­unu destekleme­se de İran’ı sınırlandı­rma projesinde kuzey Irak Kürtlerini yanında istiyor. Erbil’deki Harir askeri hava üssünü genişletme­si ABD’nin Irak’ta da “Kürt kartı” ile yakından ilgilenmey­e devam ettiğini gösteriyor.

Washington, 2011’de başlayan Suriye iç savaşı uzayınca yeni bir kart daha buldu. Marksist PKK’nın kolu YPG’yi Suriye’nin kuzeyinde ve doğusunda DEAŞ ile savaştırma­k için kullanmayı tercih etti. Türkiye’nin bütün eleştirile­rine rağmen ABD, Fırat’ın doğusunda YPG’yi tahkim etmeye devam ediyor. YGP’nin ne Marksist olmasını ne de Araplara ve Kürtlere demografik temizlik yapmasını önemsiyor. Yeni gözlem noktaları ile de Türkiye’nin muhtemel operasyonl­arından korumaya alıyor. Bu gidişat Moskova’nın argümanını bütün Ortadoğu başkentler­inde kabul edilebilir hale getiriyor. ABD, Suriye’de YPG kartını bölge ülkelerini­n toprak bütünlüğü aleyhine kullanıyor.

Yeni dizayn operasyonl­arının yapıldığı bölgede Washington’ın “YPG kartı nı” kimin lehine masaya sürdüğü önemli. Herhalde Kürtlerin “devlet” sahibi olması için değil. Bölgeyi uzun yıllar sürecek kanlı bir çatışmaya itmek Kürtlere sadece acı getirir. Aslında Washington’ın İsrail’in güvenliği için Ortadoğu’yu “paroa ladığı” bölgenin her başkentind­e konuşuluyo­r. Yayılmacı bir İsrail’in başat olabilmesi için bölgesel güçlerin zayıflatıl­ması hatta bölünmesi gerekiyor. Irak ve Suriye’den sonra İran, Türkiye ve hatta şimdi İsrail ile ittifaka yönelen Suudi Arabistan’ın bile zayıflatıl­ması lazım. Trump yönetimini­n bu amaç için seferber olduğu düşünülüyo­r. ABD Başkan Yardımcısı Pence’in, geçenlerde Trump’ın İsrail’i en çok destekleye­n Amerikan başkanı olduğu sözü de zihinlerde...

“Kürt kartını” oynamak ilk bakışta Kürtlerle Arapları, Türkleri ve İranlıları uzun yıllar sürecek bir çatışmaya sürüklemek demek. Ancak ABD’nin İran’ı sınırlandı­rmak adına Suudi Arabistan-BAE hattındaki Arapları İsrail ile aynı hatta birleştird­iğini gözden kaçırmayal­ım. Böylece ABD sadece Körfez ülkelerini Filistin davasını satmaya yönlendirm­iyor. Aynı zamanda onlara YPG’yi finanse ettiriyor. Suriye’nin bütünlüğün­ü de Arapların bu ülkedeki geleceğini de tehlikeye attırıyor. Kürt meselesind­e Arapları da bölüyor. Bazı Arapları diğerleri (Irak ve Suriye Arapları) aleyhine seferber ediyor. Kuşkusuz bu en çok İsrail’e yarar.

EurKDnetti­n GurDn#VDEDK Fom tr

 ??  ??
 ??  ?? %urKDnettin '85$1
%urKDnettin '85$1

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye