©
Gazetem harika bir iş yapmış dün.. Son sayfanın editörü Ulaş Yıldız ve tasarımcısı Zeynep Göllü’yü alınlarından öperim.. İşte “Gazetecilik” dediğim bu.. Fark yaratmak bu!.
Arka kapağımızın manşeti “Donarak ölüme 100 milyon dolarlık dava” idi.. Yanında da 11 yaşında bir çocuğun resmi..
Haberi hemen okudum..
Amerika’yı bir kar ve kış fırtınası kasıp kavuruyor. Soğuktan donma, tıp dilinde hipotermi yüzünden ölümler hızla artar ken, hastaneye başvuran donma vakaları nın sayısı rekor düzeylere ulaşıyor. Bunları zaten, Amerika’nın haber kanalları başta pek çok televizyonundan izlediğim için bili yordum.
Haberde resmini gördüğümüz çocuk
evindeki yatağında donarak ölü bulunmuş ve ailesi Teksas Elektrik Şirketi’ne 100 milyon dolarlık, yani bizim paramızla 700 milyon liralık tazminat davası açmış..
Çocuk, ailesiyle birlikte bir
yaşıyor.. Konteyneri bilirsiniz.. Boğaz’dan geçen yük gemilerinde görmüş sünüzdür. Ya da limanlarda yığılıdır. Katı yükleri taşımak için yapılmış, ahşap, metal devasa kutular..
Bu kutular Amerika’da bir işe daha yarar.. Evsizlere ev olur.. Böyle bir kutuyu bir şekilde edinirler. Kırsalda ayrılmış bir alana koyarlar. Kapı, pen cere açarlar.. Olur ev.. Yerel yönetimler de elektrik ve su bağlar.. Olur bir kon teyner mahallesi.. Sayfadaki resme bakın.. İşte aynen o..
Pineda ve ailesi böyle bir evde yaşı yormuş.. Kar fırtınası tüm ülkede haya tı allak bullak ederken, Teksas’ta da sık sık elektrik kesintileri olmuş. O kar fırtı nası içinde, sistemi düzeltmek de kolay değil.. Yollar kapalı bir defa..
Her ne ise.. Pineda’nın elektrikle ısınan konteynerin de o gece elektrikler kesil miş ve çocuk sabah yata ğında ölü bulunmuş..
Donmuş..
..Ve aile Teksas
Elektrik Şirketi’ne
suçlamasıyla tam 100 milyon dolarlık tazminat davası açmış..
Haberimiz bu..
Şimdi bu haber neden önemli, içinde neler gizli, Amerika’yı iyi bilen biri olarak hemen söyleyeyim..
Bir ahşap kutu içinde yaşayacak kadar fakir bir aile, 11 yaşındaki bir çocuk için hem de 100 milyon dolarlık bir davayı nasıl açar?.
Açmaz.. O açmamıştır zaten. Amerika’da filmlerden bilirsiniz, büyük avukatlık şirketleri var. Bu şir ketler her gün gazeteleri tararlar. Daha doğrusu “para”yı koklar, sonra gider muhtemel ihmalden zarar görenlerin kapısını çalar ve bir sözleşme uzatır lar.. “Sen sadece imza at, gerisini bize bırak, kısa zamanda dolar milyoneri ola caksın” der ler.. Aile de basar imza yı tabii.. Dava açılır.. Şirket 100 milyon tazminat + korkunç avu katlık ve mahkeme ücret lerini ödemeye yanaşa maz. Anlaşma teklif eder. Pazarlıkta uyuşulur. Artık kaç milyona anlaşılmışsa, aslan payını o avukatlık şirketi alır. Esas davacının avcuna da birkaç milyon cuk (!) sıkıştırılır.
Amerika’da avukatlar üzerine milyonlarca fıkra, yüzlerce fıkra kitabı var. Hemen her ünlü avukatın da özel uçağı, teknesi.. Anladınız mı?.
Bir şey daha.. Amerikan yasaların da bizdeki “Tazminat, alanı zengin etmez” gibi aptal bir kısıtlama yok.. Tazminat davala rı 3 otuz para için açıla bilir, ancak. Bu yüzden bizde kimseler açmaz.. Açsa da, kimseler uzlaş ma teklif etmez. Dava yıl lar sürer.. Bu yüzden bu ülkede tazminat davası pek olmaz.. Bu yüzden bu ülkede birey sel ve kurumsal suçlar kolayca ve per vasızca işlenir..
Örnek vereyim..
Diyelim oğlunuz ya da kızınız Pazar sabahı yasak saatlerde Bebek’te arka daşlarıyla dolaşmaya çıktı. Aralarında maskesiz olan da çoktu.. (Pazartesi gazetelere baktım.. Gene bol bol Bebek’te hem sokağa çıkma yasağı nı hem de maske takma kuralını hiçe sayanların resim leriyle dolu sayfa lar.. Üstelik polis de orda.. Cezayı kesiyor. Ama o üç otuz para cezadan korkan yok.. Onlar zen gin çocuğu ve cezayı da baba lar ödüyor nasılsa.. Kaç defa yazdım, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya.. “Bu cezaları korkutucu boyutla ra çıkarmazsanız, Kovid’in yayıl ması önlenmez. Ölümler artar. Yumuşama beklenirken, daha da sertleşmeler olur” dedim. İşte Sağlık Bakanı açıkladı. Kovid’e yakalanma sayıları gene artma eğilimine girmiş.. Neden acaba, Sayın Soylu?)
Şimdi maskesiz arkadaşlarıyla yasak saatlerde Bebek’te dolaşan evladınız Kovid’e yakalanıp ölse ne yaparsınız?. “Sessiz bir cenaze töreni..” Hepsi o..
Peki o çocuk, diyelim Los
Angeles’ta pazarları sokağa çıkma yasa ğı olsa ve oğlunuz John, maskesiz dola şan arkadaşla rı ile Santa Monika sahillerinde, o ünlü Venice Beach’te dolaşırken virüs kapıp ölse, babası ne yapar?.
Yasakları uygulamakta aciz kaldıkla rı ve John’un ölümüne sebep oldukla rı için Yerel Yönetim aleyhine 100 mil yon dolarlık tazminat davası açar. Bir hafta sonra da en az 40 milyon dolara
“Doğa, insanı iki egemen efendinin yönetimine vermiş tir.. Haz ve acı. Ne yapacağımı zı belirlemek kadar, ne yapma
de mız gerektiğine işaret etmek sadece onlara özgüdür.”
-eremy Bentham anlaşırlar. 30 milyon doları avukat lık şirketi alır, 10 milyon doları da John’un babası..
Şimdi bunun böyle olacağını bütün Amerika bilirken, hangi özel veya tüzel şirket uygulayamayacağı kararlar alır ya da alınan kararlara yüzde 100 uyumu sağlamak için çırpınmaz?.
Niye Amerika’da kurallara, hatta Nevada Çölü’nün ortasında bile uyu lurken, bizde gazete fotoğrafçılarının her hafta sonu fink attığı Bebek’te uyul maz?.
Bu sorunun yanıtını Sağlık Bakanı Koca ve İçişleri Bakanı Soylu, bir arada otursunlar da versinler bakalım..
Ben gazeteci kimliğimle her gün, her saat sokağa çıkma iznim varken kullanmıyor, sadece vicdanımın sesi ni dinliyorum. O ses bana, “Oğlum Hıncal, her türlü işini evinde görme imkânın var. Sokağa çık man sadece keyfin için.. O zaman çıkma” diyor. Dinliyor, çıkmıyor ve bu yazıyı yazma hakkını köküne kadar elimde tutuyorum..
Bir “Ben”le mi düzelecek bu işler?. Kovid dünyaya Vuhan’daki bir, tek bir kişiden başlayarak yayıldı. O zaman sonunu getirmek de “Bir ben” diyen sorumluların işi olacak.. Ya sorumsuzlar?.
İşte onları önlemek de İçişleri Bakanı’nın işi.. Sokağa çıkanın, parti yapanın ödünü patlatacak ağır ceza lar şart..
Yani, ağır para cezası bir.. Yanında “Zorunlu hapis” yani görüldüğü yerde yakala nıp doğru zorunlu hapse mesela 10 gün için götür mek..
..Ve de Kovid’den ölen lerin ailelerinin Pineda’nın aile si gibi 1 mil yar liralık tazminat davaları açabilme lerine izin verecek Kanun Kuvvetinde Kararname’yi hemen çıkarmak!.
Bakın o zaman sokaklarda hem yasak saatlerde hem de maskesiz dola şan tek kişi görebilir misiniz?.
deli dana Erkekler neden
yakalanmazlar? virüsüne domuzdur.
Çünkü onlar
7E%ESShM