Melekler neden kanatlı ve kız şeklinde çiziliyor? Meleklerin cinsiyeti var mıdır?
Melekler Yüce Allah’a ibadet etmek ve kendilerine verilen görevi yapmakla yükümlü olan nurdan yaratılmış kullardır. Meleklerin cinsiyeti yoktur. Yemez ve içmezler. Allah’a isyan etmezler. Sadık ve temiz Müslüman’a bir simgedir aynı zamanda. Kur’an-ı Kerim, meleklerin kız-kadın gibi bir cinsiyetle anılmasını kabul etmez: “Rabbiniz erkek çocukları seçip ayırdı da kendisine kız çocukları mı edindi? Gerçekten çok büyük söz söylüyorsunuz!” (İsra/40). Kız veya erkek çocuklardan birini Allah’a yakıştırmayı Kuran şiddetle eleştirir. Her şey O’nun mahlukudur. Başka bir ayette de “Onlar, Rahman’ın kulları olan melekleri dişi kabul ettiler.” (Zuhruf/19) denilir. Böylece melekler üzerinde cinsiyet yorumu yapanların yanıldığı ve haksızlık yaptığı vurgulanır. Ancak meleklerin kanatlı olduğu Kur’an’da ifade ediliyor. Bu kanatların şekli, mahiyeti, yapısı, yüce Allah’ın bildiği gibidir. Kanatlar göğe yükselmeyi, engin ufku, haber taşımayı, hızı ve gücü sembolize eder. Melekler bu nedenle de kanatlı yaratılmış olabilir. “Hamd, gökleri ve yeri yaratan, melekleri ikişer, üçer ve dörder kanatlı elçiler yapan Allah’a mahsustur!” (Fatr/1).
■ Şeytan neden yaratıldı?
Bu âlem bir sınanma ve imtihan âlemidir. İmtihanın tam olması için de insanda irade, nefis ve nefsi durduracak vesilelerin beraberinde yaratılması gerekiyordu. Melek nasıl bu âlemde güzel ilhamı, temizliği, dürüstlüğü ve Allah’a itaati sembolize ediyorsa şeytan da yoldan çıkışı, kötülüğü ve nefse tapınmayı temsil ediyor. Bunların tümünün bileşkesi ile imtihan gerçekleşir. Melek varsa, şeytan da olmalı. Gece varsa, gündüz de olmalı gibi. Allah şeytanı yarattı ve ondan razı olmadığını bize haber verdi. Şeytan potansiyel şerri temsil eder. İnsanoğlu ondan sakındırılır. Tıpkı akrepten, yılandan, zehirden ve kötü olan her şeyden sakındığın gibi.
Şeytan sahtekârlığı, hilebazlığı, şerri, yaratana karşı inkârı temsil ederken de yine Allah’ın yarattığı bu âlemde ve O’nun gözetimi altında yapmaktadır. Yoksa şeytan, Allah’a rağmen bir şeyler yapıyor değildir. O, bu âlemde hikmetini Allah’ın bildiği sebeplerden dolayı görevinin gereğini yapıyor. Bir anlamda bir görevli, sınavın bir parçasıdır. Yüce Allah, gönderdiği peygamberler ve kitaplarla şeytanın fonksiyonunu bize öğretti. Ve tedbir almamızı da anlattı. Yol gösterdi.
Önümüzde iki seçenek var. Ya peygamberleri dinleyeceğiz ya da şeytanı. Buna şöyle bir örnek de verilmiştir: Hoca öğrenciye dersi anlatır. Sorular sorar. Doğruyu da öğretir. Sonra sınavda doğru ve yanlış seçenekleri sorar. Öğrenci yanlış seçeneğe evet derse bunda kendi iradesiyle yanlışa evet demiş olur. Bedelini de öder. Özetle, şunu deriz: Şeytan dünyadaki imtihan gereği iyiliğin karşısında kötülüğü sembolize eden bir varlıktır. Seçenekler insana sunuldu. İnsanın iradesine bırakıldı.