&uma Sohbetleri

Kur’an-ı Kerim, hile yapanlardan razı olmadığını söylüyor. Kur’an’daki “Mutaffifin 6uresi” bunu konu alır. Kur’an’ın razı olmaması, yüce Rabb’in de razı olmadığı anlamına gelir. Ölçü ve tartıda hile yapan, teraziyle oynayan, sahte hesap yapan düzenbaza Kur’an, “Mutaffifin” diyor. İnsanlardan bir şey aldıklarında tam ölçüp alan, ama bir şey verdiklerinde eksik ölçüp tartan, hile yapan, cimrilik yapan kişilere “mutaffif” denmiş. Mutaffifin Suresi daha dikkatli okunmalı. Bakın sahte tüccarı nasıl tanımlıyor Kur’an:

“Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla!

Ölçüde ve tartıda hile yapanların vay haline!

Onlar insanlardan (bir şey) ölçüp aldıkları zaman, tam ölçerler.

Fakat, kendileri onlara bir şey ölçüp yahut tartıp verdikleri zaman eksik ölçüp tartarlar.

Onlar, büyük bir gün; insanların, âlemlerin Rabb’inin huzurunda duracakları gün için diriltileceklerini sanmıyorlar mı?” (Mutaffifin/1-6)

Harama bulaşmayalım

Doğru sözlü, dürüst ve güvenilir tüccar, cennette Hz. Peygamber’le beraber olacaktır. Doğru sözlü, dürüst ve güvenilir tacir, nebiler, sıddıklar ve şehitlerle beraberdir. Bütün bunlar Hz. Peygamber’in sözleridir. Dürüst ve güvenilir tüccar, Peygamberimiz tarafından övülmüştür. Bir o kadar da sahte iş yapan tüccar yerilmiştir.

Ticaretimize dikkat edelim. Harama bulaşmayalım. Tereddüt etmeyin; insanların hukukuna giren, alışverişinde kandıran, iki âlemde de sıhhat bulamaz.

Toplumda dürüst olan birçok ticaret insanı var. Çoğunluk böyle. Ama maalesef bunun tam zıddına ticaretini insanları kandırmaya endekslemiş insanlar da az değil. Hileli mal üreten, tarihi geçmiş malı servis eden, lokantada yemek yiyen kişinin hesabını bir kalemle iki katına çıkarıp müşteriyi aldatan insanlar yok mu? Güveninizi zedeleyecek basit hilelere başvuran yok mu?

nihat.hatipoglu@sabah.com.tr

Müşterinin durumuna göre hareket eden, dürüstlüğü ve eşit muameleyi gözetmeyen insan yok mu? Peki bütün bu basit hilelere ve yöntemlere gerek var mı? Halbuki güven arttıkça ticaret de artar. Mal karşılığını bulur. Herkes gelişen ticaret hacminden nasibini alır.

Bunlara dikkat edilmeli

Tüccar ehli açık ve net olmalı. Alacağı, hak ettiği maldan veya paradan fazlasını almamalı. Malın eksiğini gizlememeli. Gizli kapaklı değil, açık ve görünür iş yapmalı. Satacağı ürün, alıcının beğendiği ürün olmalıdır. Söz verdiği malı veya parayı takdim etmelidir. Malın veya ürünün fiyatını durduğu yerde yükseltmemelidir. Tüketicinin aleyhine olan hiçbir hesabın içinde olmamalıdır. Helal ve harama dikkat etmelidir. Haram malla mamur olan kişi yoktur.

Haram kazanç mutlaka bir yerden zarar verir. Hele de kul hakkı olan bir malın mutlaka yiyene zararı dokunur.

Güvenilir olmak önemli

İslam’ın temel şartlarından biri güvenilir olmaktır. Dürüstlük, doğru sözlülük, samimiyet, helal kazanmak, vicdan sahibi olmak, hileden kaçmak bir müminin bütün hayatına yansımıyorsa hiçbir değeri yoktur. Bu hususlarda samimi değilsek bizim Müslümanlığımız da, dindarlığımız da bir mana ifade etmez.