ABD’nin asıl kâbusu jeopolitik enflasyon
rdoğan’sız Türkiye’, ‘Putin’siz Rusya’ ve ‘Şi’siz Çin’ projeleriyle yola çıkan ABD bugün muhtaç kaldığı bu üç lidere karşı küresel çapta bir bozgun yaşıyor.
ABD, 2008’de %arack 2Eama başa geldikten sonra 2016’ya kadar Türkiye, Rusya ve Çin’e yönelik grand stratejisini ©pivot $sia $sya’da oyun kurmak’ diye niteledi.
ABD’nin temel hedefi, yeni dünyanın üç kurucu aktörü arasındaki derinleşen ilişkileri baltalamak, sonra da bu aktörleri birbirlerine karşı cepheye sürmekti.
Asya’da Çin’i işaret etse de Obama ve yardımcısı -oe %iden ilk olarak Türkiye ve Rusya’ya yönelik planları raftan indirdi.
2013’teki Gezi kalkışması ile startı verilen ‘Erdoğan’sız Türkiye’ projesi 7emmuz ’daki darbe ve işgal girişimi ile en üst aşamaya taşındı. Aynı dönemde Rusya’ya karşı da ’teki 8krayna darEesi devreye sokuldu. Ardından 2015’te 6uriye’de jet krizinde de gördüğümüz üzere Rusya ile Türkiye’yi karşı karşıya getirme senaryosuna ağırlık verildi. Fakat bu kirli tezgâh başarılı olmadı. 15 Temmuz’dan sonra bu kez 2016’da elçi suikastı üzerinden yeni bir provokasyon denendi. Bu da sonuçsuz kaldı.
★★★
Bu nedenle 'onald 7rump döneminde (2016-2020) taktik değiştiren ABD, Rusya ve Türkiye’ye karşı sıcak savaşı soğutarak Çin’e ağırlık verdi. Ne var ki Trump, Çin’e karşı ilan ettiği ekonomik savaşta istediğini alamadı. Kovid salgını ve onu takip eden tedarik zinciri krizi ABD’nin hezimetini daha da derinleştirdi.
Çin’e savaş açan Trump bir yandan örtülü şekilde de olsa Türkiye ile Rusya arasındaki askeri ve siyasi yakınlaşmayı hedef alan saldırılarını sürdürmekten geri kalmadı.
Trump’tan sonra iktidara gelen Joe Biden ise Çin, Rusya ve Türkiye’yi aynı anda hedef aldığını duyurdu. Bu üç ülkeyi ©otokrasi ekseni’ diye yaftalayan Biden eski müttefiki Avrupa ile demokrasi cep Kesini daha da güçlendirerek çok kutuplu yeni dünyaya fırsat vermeyeceğini açıkladı.
Ama önceliği Rusya’ya verdi. Ukrayna krizi üzerinden Rusya’yı ekonomik savaş ile dize getirme projesini devreye soktu.
Biden’ın Ukrayna krizindeki ana hedeflerinden biri de Türkiye ve Çin’in Rusya ile ilişkilerini baltalamaktı. Ancak $nkara ve 3ekin yaptırımlara karşı çıkarak bu oyunu bozdu.
Geldiğimiz aşamada 8krayna’da planları akamete uğrayan ABD ve müttefiklerinin Rusya’yı hedef alan ekonomik savaşı ters tepti. Bir bakıma ©3utin enflas yonu’ diye nitelenen kriz bugün Batı ekonomilerini felç etmiş halde.
★★★
Çünkü amacı Rus lider 3utin’i devir mek olan ambargoların yol açtığı enerji ve tedarik krizi, Avrupa ve ABD’de son yarım asrın en büyük fiyat artışlarına yol açtı.
Ukrayna krizinin başlarında §5usya’da rejimi değiştireceğiz” diyen Biden kısa sürede geri adım atarak Kiev’in uzlaşı için 0oskova’ya toprak tavizinde bulunmasını tavsiye etti. Fakat ABD bununla da kurtulamayacağının farkında. Yeniden yüzünü Türkiye ve Çin’e dönmeye başlayan Biden, petrol arzını artırmaları için daha önce ©parya devlet’ diye hakaret ettiği 6uudilerin bile ayağına kadar gidiyor.
ABD’nin hedef aldığı 7ürkiye Eugün küresel gıda krizinin çözümünde anaKtar ülke konumunda. ABD artık sabah akşam ülkemize övgüler düzüyor. Aynı ABD, Rusya’ya yaptırım için tehdit ettiği Çin’e karşı da yelkenleri indirdi.
Hatta 3ekin ile flörte başlayan Biden, 18 Haziran’da Şi Cinping ile görüşmek istediğini söyledi.
Velhasılıkelam, ABD maruz kaldığı darboğazdan çıkmak için gıda krizin de 7ürkiye enerji krizinde 5usya ve tedarik zinciri krizinde de Çin’e muhtaç durumda. Trajiktir... ABD yönetimi devirmek istediği liderlere şimdi el açıyor.
Ancak asıl öldürücü enflasyon bundan sonra başlayacak.
O da jeopolitik enflasyondur. Küresel sistemin çok kutuplu dünyaya evrilmesidir. Çünkü geldiğimiz aşamada ve önümüzdeki süreçte Türk, Rus ve Çin liderlerinin küresel sahnedeki nüfuzları daha da artacaktır.