Sabah

Finlandiya’yı anlıyorum, dünyayı anlamak istemiyoru­m

- HAŞMET BABAOĞLU KDVPet EDEDRJlX#VDEDK FRP tU SMS HASMET \D] IDFeERRN FRP/KDVPetEDED­RJlX VDEDK

İki dünya savaşının öncesini

gibi çalışmalıy­ız. Tam zamanıdır. Ama bazı şeylerin adını ağzımızda gevelemede­n koyacaksak, bunu yapmalıyız.

Mesela 1939’un Almanya’sı, bugünün “Batı Bloku”dur.

Ortada bir Hitler yok diye, benzerlikl­eri görmezden geleceksek, yanmışız.

★★★

Ý

Hayır! Ukrayna değil, Polonya kilit ülke...

Bunu bir kenara yazın!

Ve hatırlayın: 1939’da Avrupa’nın liderleri gizlice hesapların­ı yapmışlard­ı: Polonya toprakları Almanya ve Sovyetler arasında öyle ya da böyle paylaşılac­aktı.

Hesap ne zaman bozuldu?

Anglosakso­nlar bin bir numarayla Hitler’i Sovyetler’in üzerine itince...

Günümüzde “numara” falan yok!

Anglosakso­nlar, bütün ülkelere “Hadi ne duruyorsun­uz, Ukrayna’yla birlikte savaşa girin” diye çağrı çıkarıyorl­ar ve Polonya’ya da “Merak etme, bu işten sen büyüyerek çıkacaksın” mesajı veriyorlar.

★★★

Hitler, 1 Eylül 1939’da Polonya’ya girince, Stalin, Finlandiya’nın askeri bakımdan önemine uyanıverdi.

Çünkü Leningrad’a denizden yaklaşma mesafesi Ruslar için hayat memat meselesiyd­i. Topçu birlikleri­ni yerleştiri­p üs kurmak için Finlerden birkaç adayı istediler.

Olmadı, saldırmazl­ık paktı bile imzalamışl­ardı ama anlaşamadı­lar.

İkinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesinde­n üç ay sonra, yani 30 Kasım 1939’da Sovyetler’in işgal harekâtı başladı.

Kitapların “Fin Savaşı” adını verdiği olay budur ve pek bilinmez.

Oysa o tecrübe yüzünden Finlandiya hızla NATO’ya girip 5. Madde’nin korunması altına sığınmak istiyor.

Anlıyorum Finleri...

Çünkü Batı’nın bugün de Rusya’yı berbat tuzaklara nasıl çektiğini görebiliyo­rum.

★★★

Sovyetler’in ilerleyişi uzun sürmedi. Hem Finler hem de tabiat şartları direndi.

Sonunda Stalin, şaşırtıcı biçimde makul isteklerle Finleri masaya davet etti; 13 Mart 1940’ta Moskova’da barış antlaş ması imzalandı.

Lakin artık fark etmez di!

O ilkbahar çok büyük bir savaşın başlamasın­ı önleyen bütün frenler boşalmıştı.

Sonrası, malum.

NOT DEFTERİ

İnsanın en güç başardığı işlerden biri, akıl ve mantıkla gönle meram anlatmaktı­r. (SAFİYE EROL / Ülker Fırtınası)

’\e J|QGeU TL MH

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye