Küresel finansta yeni bir şok dalgası

ABD·DE Silicon Valley Bank’ın (SVB) batışı, büyük bir şok etkisine neden oldu. Amerikalılar durumu kontrol altına almaya çalışsa da finan sal piyasalardaki çalkantı sürüyor. SVB’nin ardın dan Signature Bank da battı. Şu aşamada faturanın 2008’deki Lehman Brothers’ın batışıyla patlak veren küresel finans krizi kadar yüksek seviyelere çıkabi leceği öngörülmüyor. Yine de olayın boyutları küçük değil. ABD tarihindeki en büyük üçüncü banka batışın dan bahsediyoruz. Finansal tsunami, Avrupa kıyılarını da vuruyor. Uzunca bir süredir sıkıntıda olsa da bir şekil de yüzdürülmeye çalışılan Credit Suisse de yeniden alarm vermeye başladı. SVB’nin batışı finansal istikrar ve yöneti şimle ilgili şu hususları yeniden hatırlattı:

Sistematik öneme sahip olmasa da her büyüklükte banka, finansal istikrar için önemlidir. Zira, finans sistemi güven üzerine inşa edilmiş bir yapıdır. Orta ölçekli de olsa birkaç bankanın sorun yaşaması sisteme duyulan güveni aşındırarak finansal istikrarı tehdit edebilir. Bu yüzden regülatörlerin finans sistemindeki her bir aktörün faaliyetleriyle ilgili denetim ve gözetim mekanizmalarını sıkı biçimde yürütmeleri gerek.

Faiz oranlarını ve para arzını uzun süre optimal seviyelerin altın da veya üstünde tutmaya çalışmak, zamanla finansal kesim ve reel ekonomi üzerinde yan etkilere neden olabilir. Yapısal problemleri çözmek yerine kısa ve orta vadeli palyatif çözümlere odaklanarak para politikasını şekillendirmek ilave belirsizlikler ve riskleri tetikleyebi lir. Dolayısıyla, geleneksel olmayan para politikaları (2008 krizi sonrası farklı turlarda verilen ve salgın döneminde de kullanılan parasal genişle me gibi) sonlandırılırken bunun zamanı, hızı ve kapsamı titizlikle belirlen meli ve uygulanmalıdır. Hatta bu tip politikaların gereğinden fazla uygu lanmasından uzak durulmalıdır. Bu politikalardan normalleşmeye doğru geçiş sürecini başlatırken olası yan etkiler iyi etüt edilmelidir.