MENA Bölgesi’nde, 2017’de düşüşe geçen çelik ihracatına Uzakdoğu moral verdi
Türkiye sanayisinin en önemli yapı taşlarından biri olan çelik sektörü üretim ve ihracattaki potansiyeli ile küresel çelik piyasalarında önemli bir konumda bulunuyor. Özellikle 2017 yılında, küresel ölçekteki en büyük 10’uncu çelik ihracatçısı olan Türkiye çelik sektörü, ihracatını oransal olarak da en çok artıran üçüncü ülke oldu. Bununla birlikte, 2017’de 37.5 milyon tonluk çelik üretimi gerçekleştiren çelik sektörü, global çelik üretimi sıralamasında ise sekizinci sırada yer aldı. Ancak, sektörün ihracat seyri küresel ölçekteki pazarlar özelinde değerlendirildiğinde, ihracatta yer yer dalgalanma görüldü.
Avrupa’nın talepkâr tutumu da sektöre ivme kattı
2017’de önemli ihracat pazarlarından olan MENA (Ortadoğu ve Kuzey Afrika) bölgesine çelik ihracatı azımsanmayacak derece düştü. Siyasi istikrarsızlıklar kadar, bölgede genel olarak artan çelik üretimi de bu düşüşte etkili oldu. Ancak, Uzakdoğu pazarındaki ihracat artışı ise sektörün moral kaynağı oldu. 2017 yılında Çin’in ihracat kısıntısına gitmesi sebebi ile hinterlantında bulunan; Hong Kong, Malezya, Singapur, Endonezya gibi ülkelere yönelen sektörümüz, bu pazarlara hatırı sayılır miktarda çelik ihracatı gerçekleştirdi. Bu durumun yanı sıra Avrupa Birliği ülkelerinin Türkiye’deki çeliğe olan talepte yaşanan dikkate değer artış da ihracat rakamlarına olumlu yansıdı.
2017’de çelik ihracatı miktarda 7.4 arttı
Türk çelik sektörünün son beş yıllık ihracatına bakıldığında ise tablolara yıllar itibarıyla iniş ve çıkışların yaşandığı yansıyor. Sektör, söz konusu beş yıllık periyodun ilk yılı 2013’te 18.4 milyon tonluk ihracat yaparken, 2014 yılında miktar olarak 17.5 milyon tona geriledi. Bahsi geçen gerileme 2015’te de devam ederek, Türkiye’nin ihracatı miktar- da 16.1 milyon ton seviyesinde kaldı. 2016 yılına gelindiğinde ise sektör ihracatında bir miktar artış gözlendi. Bu dönemde, 16.5 milyon tonluk ihracat yapan sektörün asıl sıçraması 2017’de oldu. Türkiye 2017’de, miktarda çelik ihracatını yüzde 7.4 artırarak, 17.7 milyon tona ulaştı. Bu dönemde, çelik ihracatı değerde ise yüzde 26.4 artışla 11.5 milyar dolar seviyesini gördü.
‘Korumacılık eğilimi’ sektörü olumsuz etkiliyor
Küresel ölçekte son yıllarda artan ‘korumacılık eğilimi’ ise gerek 2017’de gerekse bu yıl sektörü olum- suz etkileyen durumların başında geldi. Özellikle 2017’de etkisini hissettiren söz konusu duruma, haksız yere uygulanan ticaret politikası önlemleri de eklendi. Nitekim bu yıla ihracat düşüşüyle başlayan çelik sektörü, yılın ilk dört ayında 2017’nin aynı dönemine göre, miktarda yüzde 6.3 düşüşle 6.4 milyon tonluk ihracat yaptı. Dolayısıyla çelik ihracatındaki düşüşün başlıca sebebi Section 232 ‘Ulusal Güvenlik Yasası’ önlemi oldu. Zira, Section 232 önlemi, ABD ihracatımızı hatırı sayılır seviyede azalttı. Bu yılın Ocak-nisan döneminde ABD’YE çelik ihracatımız yüzde 48.3 düşerek 455 bin tona kadar geriledi. En büyük pazarımız olan ABD’YE çelik ihracatımızın devam edebilmesi için Ekonomi Bakanlığı’nın ABD hükümeti ile yürüttüğü çalışmaları yakından izliyoruz. Nisan ayında konuyla ilgili önemli bir adım atarak, çelik ürünlerinde re’sen bir korunma önlemi başlatan Ekonomi Bakanlığı, yakın zamanda ise ABD menşeli; kömür, kağıt, ceviz-badem, tütün, çeltik, viski, otomobil, kozmetik, makine teçhizat ve petro-kimya ürünlerinde karşı tedbir uygulamaya başlayacağını açıkladı. Tüm bunların sonucunda Türkiye’nin Section 232’den muaf tutulacağına inancımız arttı.